NSND Kim Cương trở lại sau 15 năm: Rời ánh hào quang

NSND Kim Cương và mẹ - NSND Bảy Nam - cùng các nghệ sĩ Đoàn Kịch nói Kim Cương năm 2001

Rời mà không xa

Chỉ duy nhất cách đây 7 năm bà mới diễn một suất trong ngày kỷ niệm một năm ngày mất của mẹ bà - cố NSND Bảy Nam. Bà không còn dám nghĩ sẽ bước lên sân khấu để diễn khi không có mẹ bên cạnh. Vì thực tế hơn 60 năm gắn bó với nghề, hình ảnh hai mẹ con ngồi đâu lưng hóa trang, từng hơi thở, từng nhịp đập của trái tim, từng nỗi đau của nhân vật đều có mẹ bà bên cạnh. Sàn diễn với bà linh thiêng và ấm áp nhưng cũng đầy nỗi thảm sầu mà bà tự nhủ chỉ rời thôi chứ không xa.

Khán giả, bạn bè gặp gỡ thắc mắc, bà chỉ nói một chữ “buông” dù lực diễn vẫn còn. Bà gạt nước mắt: “Mấy ai biết khi trời sụp tối, tôi ngồi trong luồng ánh sáng vàng rực của căn phòng mà tôi cố tình thiết kế cho giống không gian sân khấu - nơi mà đời nghệ sĩ nếu xa vắng coi như chấm hết niềm đam mê. Tôi nhớ nghề, nhớ khán giả nhưng không có đủ can đảm để níu kéo hào quang”. Bà nói: “Hiện nay, tôi bị xem là người lạc hậu. Chỉ 3 suất Tạ ơn đời, tôi chóng mặt với mọi thứ mới mẻ, không như thời tôi tả xung hữu đột vừa làm trưởng đoàn, đào chánh, tác giả, đạo diễn kiêm luôn công việc lo mọi thứ đời sống tinh thần, vật chất cho gần 70 con người. Nhờ có NSƯT Hữu Châu đứng ra làm biên tập chương trình, đạo diễn trẻ Vũ Minh làm tổng đạo diễn, NSƯT Thành Lộc tham gia làm MC, nhà văn Nguyễn Thị Minh Ngọc viết lời dẫn chuyện, tôi thật sự yên tâm. Hôm họp mặt Đoàn Kim Cương, tôi đã khóc vì gần 70 con người ngày nào nay chỉ còn chưa tới 10 người. Những anh kép của tôi, những nam nghệ sĩ đã một thời cùng Kim Cương chia ngọt sẻ bùi, lấy nước mắt hàng triệu khán giả qua các mối tình thấm đẫm nước mắt đã lần lượt ra đi. Các nam nghệ sĩ: Vân Hùng, La Thoại Tân, Ngọc Đức… đã rời xa tôi vĩnh viễn. Khi làm 3 đêm này, muốn gọi Thương Tín, Huỳnh Thanh Trà, Minh Vương, Đức Minh… thì mỗi người cũng đã vì hoàn cảnh, sức khỏe cũng không thể có mặt. Lý do tôi rời sân khấu cũng từ đây, khi mà những bạn diễn ăn ý với mình không còn hà hơi tiếp sức, tôi sẽ lạc lõng nếu chỉ biết lo cho hào quang của mình”.

Bà vẫn quan tâm đến thế hệ diễn viên trẻ nên khi nhắc đến họ, bà nhớ ngay vì qua màn ảnh nhỏ, qua báo chí, bà biết họ đang nỗ lực tiếp nối bà. “Quay về với mái ấm dù có lạc lõng nhưng sum vầy” - bà lại cười rồi cùng Lương Thế Thành, Xuân Thùy tiếp tục lên sàn tập để màn kịch Lá sầu riêng làm rung động biết bao trái tim khán giả.

Giỏi mấy cũng phải học

 NSND Kim Cương (trái) và nghệ sĩ Uyên Trinh trong vở Đám cưới đầu Xuân

Năm 1956, khi 19 tuổi, bà lần đầu được đóng vai chính trong vở Giai nhân và ác quỷ và lập tức được báo chí phong tặng danh hiệu kỳ nữ Kim Cương. Dư luận xôn xao bàn tán về sự xuất hiện của một cô đào khả ái, dám bứt phá gia tộc chuyên hát cải lương để rẽ sang hướng đi mới: kịch nghệ.

Không dừng lại ở đó, bà tham gia lĩnh vực điện ảnh với phim đầu tay là Lòng nhân đạo. Liên tiếp từ những năm 1950 đến 1970, bà tham gia trong nhiều bộ phim như: Đôi mắt huyền, Trương Chi - Mỵ Nương, Mưa rừng, Chiếc bóng bên đường, Tứ quái Sài Gòn… Bà còn là nữ nghệ sĩ Việt Nam được trao giải tại Liên hoan Phim châu Á - Thái Bình Dương với tư cách diễn viên và nhà biên kịch viết lời thoại hay nhất. “Nhưng với tôi, sự lăn lóc đó chỉ để đúc kết thêm chất liệu cho kịch. Vùng nước tôi bơi, hơi thở tôi sống là kịch Kim Cương” - bà nói khi nhắc lại 2 chữ đạo hát mà mẹ của bà đã dạy: Nghệ sĩ mà xem nghề là nơi hái ra tiền là hỏng, thánh đường không phải là nơi để mua danh lợi. Suy nghĩ về đạo hát sẽ giải tỏa tất cả những ham muốn thấp hèn của danh vọng”.

Kỳ tới: Trả nợ ân tình