Phim nào sẽ đoạt giải Cánh diều vàng 2005?

Hơn một tuần nay, 6 ban giám khảo của các chuyên ngành phim truyện điện ảnh, phim truyện truyền hình dài tập, phim truyện truyền hình ngắn tập, phim tài liệu, phim hoạt hình và các công trình nghiên cứu lý luận về điện ảnh đang khẩn trương làm việc để nhanh chóng chọn ra những bộ phim và những công trình lý luận xứng đáng để trao giải Cánh diều vàng - giải thưởng thường niên của Hội Điện ảnh VN vào ngày 18-3 tới tại Hà Nội. Buổi lễ trao giải sẽ được truyền hình trực tiếp trên sóng VTV3 của Đài Truyền hình Việt Nam. Cái mới của giải năm nay là trong các thể loại phim chỉ có một giải Cánh diều vàng duy nhất, không có Cánh diều bạc như mọi năm.

Phim của đạo diễn trẻ chiếm ưu thế

Ở thể loại phim truyện điện ảnh, có 12 phim của các hãng phim Nhà nước và tư nhân cùng tham dự. Điểm nổi bật năm nay là số lượng và chất lượng phim của các đạo diễn trẻ chiếm ưu thế và được Ban Giám khảo đặc biệt chú ý như: Đường thư (Bùi Tuấn Dũng), Sống trong sợ hãi (Bùi Thạc Chuyên), Chuyện của Pao (Quang Hải), 1 trong 1 (Đào Duy Phúc), Đẻ mướn (Bảo Trung), Gió thiên đường (Lâm Lê Dũng)...

Cái mới của các đạo diễn trẻ này là họ có ý thức trình bày một câu chuyện khác thế hệ đi trước. Giọng điệu kể của họ trẻ trung, mạch lạc và lôi cuốn khán giả hơn. Họ đều có ý thức kết hợp yếu tố nghệ thuật và yếu tố thị trường để hướng đến khán giả. Chắc chắn Ban Giám khảo sẽ không dễ dàng trong việc so bó đũa chọn cột cờ.

Phim truyền hình dài tập: Yếu

Đối với thể loại phim truyện truyền hình dài tập, các đề tài lịch sử và đề tài cuộc sống đương đại được các nhà làm phim đề cập nhiều. Đây là thể loại mà Ban Giám khảo phải làm việc nặng nhất. Họ phải xem liên tục nhiều ngày 8 bộ phim tham dự với hàng trăm tập phim. Trong số phim truyện truyền hình dài tập dự thi, dư luận chú ý đến Ngọn nến hoàng cung, Đô la trắng, Vượt qua thử thách... Nhìn chung đề tài tuy phong phú nhưng điểm yếu chung của phim truyền hình dài tập là kết cấu câu chuyện còn lỏng lẻo, sự phân bố các tập phim thiếu lô gích, có nhiều tập câu chuyện không phát triển, nhiều nhân vật hoạt động một cách tự do, nhiều yếu tố ngẫu nhiên xuất hiện trong câu chuyện... Để phim truyền hình dài tập của chúng ta được khán giả yêu thích như phim của Hàn Quốc, Trung Quốc, các nhà làm phim truyền hình dài tập của chúng ta cần phải học hỏi rất nhiều về cách cấu trúc và thể hiện.

Phim tài liệu vẫn theo lối mòn

Có khoảng 70 phim tài liệu dự giải. Các nhà làm phim tài liệu thường khai thác đề tài hậu chiến quen thuộc hoặc những điển hình đã được các phương tiện thông tin đại chúng khác đề cập tới nên tính thời sự và khả năng bùng nổ của thể loại này hầu như không có. Điều đáng buồn là cách thể hiện phim tài liệu của ta nửa thế kỷ nay vẫn theo một lối mòn và cách sử dụng tư liệu trong phim quá nhàm chán và dễ dãi, khiến phim tài liệu hầu như không có chỗ đứng trong xã hội. Nhưng dù sao năm nay người ta vẫn có thể tìm thấy những điểm sáng như phim Những lá thư thời chiến (Lê Hồng Chương), Xóm đàn ông (Trần Phi)...