Producer, người chắp cánh cho ca sĩ

Để gặt hái được những thành quả cao hơn cho sự nghiệp ca hát của mình, nhiều ca sĩ bắt đầu bước vào guồng máy hoạt động chuyên nghiệp hơn, thay vì tự mình gồng gánh toàn bộ công việc từ A đến Z như xưa nay. Tất nhiên, khi đã chuyên nghiệp hóa cao thì vai trò của producer không thể thiếu trong cỗ máy công nghệ này. Bởi với sự trợ giúp của các producer, những ngôi sao ca nhạc chỉ tập trung cho việc ca hát của mình, còn các việc khác từ xây dựng ý tưởng, tìm ca khúc lẫn hòa âm phối khí đến việc bảo đảm cho các dự án âm nhạc ra mắt đúng tiến độ đã có producer lo.

Producer Việt Nam phần lớn là nhạc sĩ

So với các A&R (Artist and Repertoire), chỉ có thể làm việc cho một hoặc nhiều lắm là hai ca sĩ, các producer có thể hỗ trợ cho hàng trăm ca sĩ. Bởi, các producer thường làm theo từng dự án âm nhạc (có thể là một album hoặc một live show). Sau đó, việc hợp tác giữa producer cùng ca sĩ có tiếp tục hay không là tùy thuộc vào sự ăn ý của đôi bên hoặc tính chất của các dự án tiếp theo. Đó là lý do để một người có thể cùng lúc trở thành producer của nhiều ca sĩ.

Ca sĩ Hồ Ngọc Hà

Để có thể tập trung cao độ cho nghề nghiệp, các ca sĩ thường tìm cách hợp tác với một người có uy tín về chuyên môn (thường là các nhạc sĩ nổi tiếng) trong việc thực hiện các dự án âm nhạc của mình. Trong đó, có thể kể đến Anh Quân, Huy Tuấn, Dương Thụ là những producer thường xuyên của ca sĩ Mỹ Linh; thời gian gần đây, nhạc sĩ Huy Tuấn còn thực hiện các dự án cho các ca sĩ trẻ như Phương Anh; ca sĩ Thanh Lam, trước đây, có nhạc sĩ Quốc Trung và bây giờ là Lê Minh Sơn. Lê Minh Sơn còn là producer của Ngọc Khuê; ca sĩ Hồng Nhung có nhạc sĩ Quốc Trung, Dương Thụ. Bên cạnh đó nhạc sĩ Quốc Trung còn thực hiện dự án âm nhạc cho ca sĩ Khánh Linh. Khi nhắc đến ca sĩ Trần Thu Hà, người nghe sẽ liên tưởng ngay đến nhạc sĩ Quốc Bảo. Sau này, khi sự hợp tác giữa Quốc Bảo - Hà Trần chấm dứt, khán giả lại thấy nhạc sĩ Thanh Phương đảm nhiệm công việc producer trong các dự án âm nhạc gần đây của cô. Ca sĩ Mỹ Tâm đã gắn liền với nhạc sĩ Lê Quang từ những ngày đầu tiên cô đi hát. Thời gian gần đây, nhạc sĩ Lê Quang còn thực hiện các dự án âm nhạc cho Quang Dũng, Kasim Hoàng Vũ. Hồ Quỳnh Hương- Hà Dũng đã trở thành một cặp đôi ăn ý trên thị trường nhạc Việt. Ngoài làm producer cho Hồ Ngọc Hà, Đức Trí còn là producer cho Quang Dũng, Hồng Nhung với một dự án âm nhạc chung của 2 ca sĩ này sẽ ra mắt trong thời gian tới; Song Huy (thành viên cũ của nhóm MTV), Anh Khoa, Đức Tuấn,... gặt hái thành công lớn qua album Thiên đàng, nhạc sĩ Võ Thiện Thanh trở thành một producer đắt hàng trên thị trường âm nhạc với những lời ngỏ ý từ Thu Minh, Hà Anh Tuấn, Minh Thư,...

Ca sĩ Hà Anh Tuấn khẳng định: “Tìm cho mình một producer là điều cần thiết trong quá trình phát triển sự nghiệp ca hát. Bởi trong thời kỳ chuyên nghiệp như hiện nay, công việc chính của ca sĩ là làm thế nào để hát thật hay và truyền cảm, còn những công việc khác nên để cho người khác, mà cụ thể là các producer lo. Và như vậy, ca sĩ không chỉ thể hiện sự chuyên nghiệp của mình mà còn có thể gặt hái được nhiều kết quả hơn”.

Chỉ mới bắt đầu chuyên nghiệp hóa

Thật ra, việc ca sĩ tìm kiếm một producer cho các dự án âm nhạc của mình đã phổ biến từ thế kỷ trước ở những quốc gia có nền âm nhạc phát triển. Trong khi đó, VN mới chỉ manh nha hình bóng của các producer trong những dự án âm nhạc mấy năm gần đây. Và đến nay phong trào tìm kiếm producer đã thật sự nở rộ. Từ ca sĩ sao đến ca sĩ trẻ đều nhờ các producer hỗ trợ, thay vì một mình kiêm nhiệm từ A đến Z như trước đây. Ca sĩ Hồ Quỳnh Hương chuẩn bị thành lập công ty Diamond Noir nhằm hỗ trợ con đường ca hát của cô, trong đó, có sẵn một đội ngũ chuyên viên về xây dựng ý tưởng, nhạc sĩ sáng tác, nhạc sĩ chuyên hòa âm phối khí, chuyên viên tạo dựng hình ảnh... Cô cho biết: “Đó là cách làm việc chuyên nghiệp mà ca sĩ nào cũng phải trang bị cho mình nếu muốn tiến xa hơn trên con đường ca hát”.

Tất nhiên, khi tất cả chịu bước vào một guồng máy hoạt động chuyên nghiệp việc ai nấy làm thì hiệu quả công việc sẽ cao hơn. Điều dễ dàng nhận thấy trong các album nhạc có producer đảm nhận là sự thống nhất trong ý tưởng cũng như phong cách âm nhạc. Từ đó, chất lượng nghệ thuật cũng được bảo đảm. Minh chứng cụ thể là những thành công mà các ca sĩ như Thu Minh, Hồ Ngọc Hà,... đã gặt hái được thời gian gần đây.

Nhạc sĩ Võ Thiện Thanh thừa nhận: “Nếu ca sĩ cứ chạy đôn chạy đáo tìm ca khúc, nhạc sĩ hòa âm thì ngay cả tiến độ hoàn tất album cũng khó, nói chi đến những việc khác”. Ca sĩ Đức Tuấn thổ lộ: “Với sự hỗ trợ của các producer, thị trường âm nhạc sẽ giảm tối đa những album nhạc hỗn tạp đa phong cách, một biểu hiện cụ thể nhất cho sự thiếu chuyên nghiệp trong hoạt động âm nhạc”.

Tất nhiên, chi phí cho một producer thực hiện một dự án âm nhạc không phải nhỏ. Với những hợp đồng sản xuất dài hạn như giữa Đức Trí và Hồ Ngọc Hà, phương thức thanh toán là 10% thu nhập của ca sĩ. Riêng những producer được thuê theo dự án thì thu nhập cũng được tính tùy theo dự án. Thông thường, một dự án âm nhạc thù lao có thể lên đến trên dưới 100 triệu đồng.

Với mức chi phí cao như vậy, chuyện kén chọn một producer ưng ý là điều dễ hiểu. “Phải là người được tin tưởng tuyệt đối về chuyên môn và quan trọng nhất là phải bảo đảm producer hiểu được lợi thế của mình” - Đức Tuấn cho biết. Ngay cả với các producer thì việc quyết định trở thành producer cho một ca sĩ nào đó “cũng phải xác định khả năng của ca sĩ đó hợp với thế mạnh chuyên môn, tính chất âm nhạc của mình. Quan trọng hơn, ca sĩ đó phải có cùng chí hướng âm nhạc với mình. Có như vậy mới bước đến đích cuối cùng được” - nhạc sĩ Võ Thiện Thanh khẳng định.