Thái Bá Lợi nhận Giải thưởng Văn học Đông Nam Á 2013

Giải thưởng Văn học Đông Nam Á (S.E.A. Write Award) được trao bởi Hoàng gia Thái Lan, trị giá 70.000 bạt (đơn vị tiền Thái Lan). Thành lập từ năm 1979, giải thưởng nhằm tôn vinh các nhà văn, nhà thơ có những tác phẩm tiêu biểu hằng năm tại khu vực Đông Nam Á. Trước Thái Bá Lợi, Việt Nam có nhà thơ Tố Hữu, Hữu Thỉnh, nhà văn Ma Văn Kháng và Nguyễn Khải từng được trao giải này.

Minh sư, chuyện Nguyễn Hoàng mở cõi do NXB Hội Nhà văn ấn hành năm 2012, là cuốn tiểu thuyết gây được tiếng vang với nhiều nỗ lực cách tân về nghệ thuật tiểu thuyết. Câu chuyện lịch sử dựng lại thời chúa Nguyễn Hoàng vào trấn thủ Quảng Nam trong thế kỷ XVI, được soi chiếu bởi những góc nhìn hiện đại, lồng vào không gian sống của một cử nhân sử học tham gia kháng chiến ở chiến trường B2 đầu những năm 1970.

Cuốn Minh sư khiến nhà văn mất hơn 4 năm lao động, trong đó dành tới 3 năm để sưu tầm tài liệu, 1 năm rưỡi dành cho việc viết. Vấn đề lớn nhất mà ông luôn theo đuổi và chiêm nghiệm trong các cuốn sách là đạo đức con người. Trong tiểu thuyết Minh sư, nhà văn Thái Bá Lợi viết: “Những người nói điều hợp với lòng ta, mà ngay cả người nói điều trái ý ta, những người muốn hại ta, kẻ thù của ta, họ đều là những bậc thầy sáng suốt của ta, ta tri ân họ vì họ dạy ta nhiều điều”.

Nhà văn này vừa trở về Việt Nam sau chuyến đi nhận giải kéo dài 8 ngày tại Thái Lan. Ông hào hứng cho biết ngoài tham quan các di sản văn hóa thế giới ở Thái Lan, ông cùng các nhà văn đến từ các nước đã được tham dự tuần nhà văn ở Thái. Dù thị trường sách ở Thái Lan cực lớn với số đầu sách được xuất bản lên tới hàng triệu cuốn nhưng các hoạt động cổ vũ văn hóa đọc vẫn diễn ra rầm rộ, sôi động để tạo thói quen đọc sách cho người dân.

Đích thân ông thị trưởng TP Bang kok - Trưởng ban tổ chức giải thưởng - đã cùng với các nhà văn đi giao lưu ở các vùng sâu vùng xa, tổ chức những chương trình cổ vũ, phát động văn hóa đọc. Đến mỗi trường học, các nhà văn, nhà thơ cùng đọc sách cho trẻ em nghe và tặng sách cho thư viện trường, trong đó có Minh sư, với bản dịch tóm tắt. Các đơn vị làm sách ở Thái Lan cũng đang làm việc với tác giả về việc chuyển ngữ Minh sư sang tiếng Thái.

Thái Bá Lợi sinh ra ở Quỳnh Lưu - Nghệ An, gắn bó cuộc đời với TP Đà Nẵng. Nhà văn sở hữu 2 tập truyện ngắn và 7 cuốn tiểu thuyết, 2 lần giành Giải thưởng Hội Nhà văn với 2 cuốn tiểu thuyết: Họ cùng thời với những ai, Minh sư. Tiểu thuyết Minh sư cũng vừa giúp ông được vinh danh ở Giải thưởng Văn học Asean năm nay.