Chúng tôi gặp NSƯT Đàm Loan tại ghế đá sân Trường ĐH Sân khấu Điện ảnh TP HCM, nơi chị đang chuyện trò với một số sinh viên trước giờ lên lớp. Ở tuổi ngoài 50, Đàm Loan vẫn giữ được vẻ đẹp mặn mà, nụ cười tươi tắn hào sảng mà theo chị là nhờ nguyên tắc thiền định giúp người diễn viên giải tỏa những áp lực trên sân khấu. Với giới mộ điệu kịch nói, Đàm Loan như một con người của chính kịch gắn với những nhân vật phụ nữ nội tâm phức tạp, số phận trắc trở gian truân khiến khán giả rơi nước mắt đồng cảm bằng diễn xuất chân thực, điêu luyện. Còn với những sinh viên trẻ, chị vừa là người thầy vừa là người mẹ mà họ luôn kính trọng và mong chờ được dìu dắt trên con đường ước mơ.
Dạy nghề, dạy đạo làm người
NSƯT Đàm Loan thổ lộ chị vừa phải chạy ghi hình cho một phim truyền hình mới nhưng vẫn tranh thủ thời gian để đến với học trò. Dù đã về hưu nhưng Đàm Loan vẫn đều đặn đến với sinh viên trong vai trò giảng viên thỉnh giảng và phụ trách môn hỗ trợ kỹ thuật biểu diễn.
Hơn ai hết, Đàm Loan thấu hiểu khó khăn của nhà trường trong việc tìm thế hệ giảng viên kế tục những môn chuyên về thực hành như môn chị đang dạy. Các môn này ít người dạy, giảng viên đa phần lại đều lớn tuổi, khó tìm người thay thế. Theo lịch, đúng ra Đàm Loan chỉ lên lớp 1 buổi/tuần nhưng rồi vì thương học trò quá nên cứ chiều thứ bảy, chủ nhật hằng tuần, chị lại đều đặn đến với họ, dù rằng chẳng ai tính công hay trả tiền cho những buổi học ngoài giờ đó.
Mỗi buổi học như vậy, Đàm Loan hướng dẫn học trò kiểu “1 đối 1”, từng bước truyền dạy và chỉnh sửa các kỹ năng hỗ trợ biểu diễn mà trọng tâm là tiếng nói sân khấu. Gọi là “hỗ trợ” nhưng môn này thật ra lại quan trọng bậc nhất với một nghệ sĩ tương lai, giống một cái kiềng ba chân gồm: hình thể, tiếng nói, kỹ thuật tâm lý - chỉ gãy một “chân” là hỏng ngay, trong đó tiếng nói sân khấu như phần hồn cốt vậy.
NSƯT Đàm Loan vẫn tâm niệm chị không chỉ truyền nghề mà còn có trách nhiệm dạy làm sao để học trò trở thành công dân tốt với hy vọng hướng cái “tâm” của họ đến với chân, thiện, mỹ. Chị trải lòng: “Tôi có một nghề với bao nhiêu năm kinh nghiệm. Mai mốt hết làm nghề được, tôi ôm mãi cũng chẳng làm gì. Thay vì vậy, những điều tốt nhất tôi mang đến cho học trò. Mình nói một bữa không nghe, nhắc đi nhắc lại nhiều lần các em sẽ nghe. Khi nào ra trường lăn lộn với nghề, các em sẽ nhận ra điều tôi nói là bổ ích. Với tới chân - thiện - mỹ thì xa quá, tôi chỉ mong học trò sống với cái tâm lành thì dù không trở thành diễn viên, các em cũng đã thành công rồi”.
Cánh én góp nên mùa xuân
Như cánh chim không mỏi, ngoài những giờ đến lớp, tranh thủ đi quay phim hay hỗ trợ công việc của chồng - đạo diễn Trần Ngọc Giàu, Đàm Loan vẫn đều đặn đứng cùng sân khấu Nhà hát Thế Giới Trẻ diễn với các thế hệ học trò mỗi dịp cuối tuần. Tối thứ sáu, khán giả thấy Đàm Loan trong vở Họa hồn đã hơn 3 năm vẫn ăn khách. Còn tối chủ nhật, chị lại hóa thân thành bà Hai trong vở Cõng mẹ đi chơi với từng nét ánh mắt, dáng điệu, giọng nói bộc lộ mọi niềm vui, nỗi buồn và sự đớn đau của một người mẹ yêu thương cậu con trai khù khờ vì thiểu năng.
Dù đứng vai chính hay diễn vai phụ, hễ có Đàm Loan tham gia là các đạo diễn vô cùng yên tâm. Chị hỗ trợ đạo diễn ngay trong quá trình dàn tập, góp ý từng chi tiết một trong vở diễn, vì nhiều đạo diễn cũng đều là học trò hay đàn em của chị. Với những diễn viên trẻ được đứng cùng sân khấu với “cô giáo”, chị kèm cặp nâng đỡ. Nếu diễn vai phụ, chị luôn làm hết khả năng để người diễn vai chính tỏa sáng nhất dù đó là học trò mình.
“Là một diễn viên tốt đứng trên sân khấu, nếu vở diễn không hay thì tôi cũng đâu là gì! Chi bằng vở diễn tốt, mọi người đều diễn hay thì người ta sẽ đến xem vì vở diễn chứ không phải vì tôi. Tôi sẵn sàng làm con én trong cả bầy én làm nên mùa xuân. Nếu muốn nổi tiếng thì thiếu gì chuyện thời thanh xuân không làm, sao đợi già mới làm chi cho mệt?” - Đàm Loan lý giải.
Không chỉ diễn ở Nhà hát Thế Giới Trẻ, Đàm Loan còn sẵn sàng lao vào giúp đỡ cả những sân khấu mới của các đàn em hoặc học trò dù những nơi này chưa có tiếng tăm. Nhiều hôm chị chạy ngược xuôi cả quãng đường dài để kịp diễn vở Trăm năm nhan sắc cho sân khấu Thuần Việt ở quận 2, TP HCM dù thừa biết đấy là địa bàn dân cư không đông đúc và thù lao cũng chẳng bằng diễn ở nội thành. Song, với lòng tin vào những người làm sân khấu, chị vẫn hy vọng sẽ đem được món ăn tinh thần đến với những khu dân cư mới dù thời gian đầu có thể còn nhiều khó khăn.
Đóng góp cho các vở diễn hiện tại, chỉ bảo cho thế hệ tương lai, NSƯT Đàm Loan luôn cố gắng vun vén tình cảm, ước mơ, tất cả gói gọn trong những gì đang có và niềm vui nho nhỏ từ những điều làm được mỗi ngày. Chị thổ lộ: “Sau này chết rồi, danh hiệu NSƯT tôi cũng để lại đây, mang theo chỉ có tình cảm của mọi người. Giữ được những tình cảm đó cho riêng mình là điều tốt rồi. Khi ra đời mình khóc, mọi người cười. Khi mất đi thì mình cười, mọi người nhớ thương. Có được những điều đó là quá tốt đối với một đời người rồi. Ở đời, mình chỉ cần vậy thôi”.
Sống thật để thành công
Thái độ học tập của sinh viên thời nay là điều mà NSƯT Đàm Loan cũng như nhiều giảng viên khác hết sức trăn trở. Dù sinh viên rất nỗ lực nhưng dường như lại chưa thể vượt qua được ham muốn nhất thời và bị lôi kéo đi sô, đóng phim liên tục - đôi khi chỉ những vai diễn lại rất “vặt vãnh”, để rồi đi muộn, nghỉ những giờ học mà đáng lẽ phải chuyên cần để rèn luyện kỹ năng nghề cho thật vững.
Thực tế ấy khiến Đàm Loan không khỏi cảm thấy chạnh lòng vì nhiều khi bao nhiêu phim mời gọi, chị đều từ chối để dành hết thời gian cho học trò. “Một phim nhận vai thì phải đi theo 2 tháng, thế thì bỏ biết bao nhiêu ngày lên lớp? Lúc nào được đề nghị một vai, tôi cũng hỏi vai đó lớn không, nhiều phân đoạn không, quay ở TP HCM hay ở đâu? Nghe có giống bị điên không chứ! Ai đời diễn viên được đề nghị vai lại hỏi nhiều như vậy! Tôi luôn khuyên học trò khi bước vào nghề phải sống thật để lôi cuốn khán giả bằng chính trái tim mình. Nếu sống giả, đóng kịch ngay trong chính cuộc đời mình thì các em sẽ không bao giờ gặt hái được thành công trên sân khấu” - NSƯT Đàm Loan bộc bạch.
và quét mã QR
Bình luận (0)