Tìm kiếm “like”: Quay cuồng trong thế giới ảo

Theo công bố mới đây của Công ty POPs Việt Nam (đối tác của YouTube tại Việt Nam), 3 ca sĩ Nhật Kim Anh với MV (video ca nhạc) Giá mình là người lạ, Khởi My - Gửi cho anh 2 và Miu Lê - Yêu anh em dám không (nhạc của bộ phim cùng tên Yêu anh em dám không) có lượng người xem MV (trên cả lãnh thổ Việt Nam và thế giới) cao nhất trong hệ thống của kênh này tính từ ngày 25-3-2013 đến 7-3-2014. Trong đó, MV của Khởi My đạt trên 12 triệu lượt xem, Nhật Kim Anh (song ca cùng Hồ Quang Hiếu) đạt 6 triệu lượt và Miu Lê (hát cùng Đan Trường, Trấn Thành) đạt 1,9 triệu lượt. Trong danh sách tốp 5 còn có MV Lưng chừng hạnh phúc của ca sĩ Bảo Thy.

Biến ảo thành thật

Không cần nói ra, người trong giới ai cũng có thể hiểu những giá trị nêu trên không đủ sức thuyết phục vì mọi người quá rõ năng lực của các tên tuổi này trong làng ca nhạc Việt đến đâu. Thế nhưng, với một bộ phận công chúng không nhỏ, thông tin trên ít nhiều có tác động trong việc xác định giá trị ngôi sao.

Giá trị ảo được tôn vinh sẽ biến thành giá trị thật ngay sau đó. Điều ấy đã giúp cho nút “like” trở thành phương tiện hữu hiệu hơn bao giờ hết trong các cuộc đua mà cơ hội chiến thắng của người tham gia được quyết định bằng số lượt “like”.

Độ ăn khách của chương trình truyền hình, các cuộc tranh tài, các cá nhân hiện nay được đo bằng lượt “like” trên các trang mạng. Dù chưa từng có những thống kê về mức độ thực hư của các lượt “like” trong các chương trình, cuộc thi… nhưng một bộ phận không nhỏ công chúng mặc nhiên tin rằng nó có giá trị thực.

Một cảnh trong MV của ca sĩ Khởi My - vừa được YouTobe Việt Nam công bố là 1 trong 3 MV có lượt người xem nhiều nhất trên mạng này toàn cầu (ảnh cắt từ clip)

Minh chứng cho điều này là vô số cuộc thi được tổ chức trên mạng liên quan đến nhiều nội dung: hoa khôi qua ảnh, ảnh cặp đôi hạnh phúc, ảnh cưới lung linh, bà bầu xinh đẹp, ảnh bé yêu dễ thương, viết tìm hiểu biện pháp trắng da... Những cuộc thi này do một trang web hoặc một fanpage (trang có nhiều người hâm mộ) lập ra nhằm quảng bá sản phẩm bằng cách thu hút nhiều người chơi tham gia. Người chiến thắng hẳn nhiên là người có được nhiều “like” nhất, đồng nghĩa được sự yêu thích nhiều nhất của cộng đồng mạng.

Tuy nhiên, đó chỉ là lý thuyết bởi đôi khi, người chiến thắng chưa hẳn là người giỏi nhất hay đẹp nhất. Họ đơn giản là có lượt “like” vượt trội so với người khác. Chính điều này đã khẳng định quyền năng của nút “like”. Người chơi hiểu được giá trị của nút “like” và họ luôn biết tận dụng triệt để quyền năng này.

Nút “like” thể hiện quyền năng của nó rõ nét nhất ở thế giới showbiz (thị trường giải trí). Một giọng ca trẻ dù ít xuất hiện nhưng vẫn có lượt “like” trên trang cá nhân lên đến hàng trăm ngàn, thậm chí hàng triệu. Thậm chí, chỉ cần quăng lên trang cá nhân Facebook một tấm ảnh không xuất sắc hay một câu bình luận vu vơ nào đó, một cô người mẫu cũng nhận được cả chục ngàn lượt “like”.

Lượng “like” của mỗi người trên trang mạng cá nhân mặc nhiên được hiểu là chỉ số đo độ “hot” của người đó đối với công chúng mạng. Giá làm mẫu quảng cáo, cát-sê biểu diễn… của từng người trong giới showbiz cũng được căn cứ vào lượng “like” để định mức.

Tuy nhiên, hiện tượng và bản chất đôi khi chẳng song hành cùng nhau. Lượng “like” của những cá nhân ở showbiz Việt là minh chứng.

Ai mua “like”, tôi bán “like” cho

Với các ngôi sao trẻ thời thượng của showbiz thế giới như Miley Cyrus, Justin Biber, Selena Gomez, Taylor Swift…, lượt “like” lên đến vài triệu không có gì ngạc nhiên khi họ có khán giả toàn cầu.

“Thế nhưng, một nghệ sĩ Việt Nam có trăm ngàn lượt “like”, thậm chí cả triệu lượt, thì cần đặt dấu chấm hỏi” - một người trong giới nghi vấn. Chưa kể, có những trường hợp lượt “like” lên đến hàng triệu chỉ sau một thời gian ngắn xuất hiện khiến người trong giới không khỏi nghi ngờ có chuyện mua bán “like”.

Thực tế, nhiều công ty được mở ra để cung cấp “like” cho khách hàng có nhu cầu. Một người chuyên cung cấp dịch vụ “like” nổi tiếng ở các tỉnh phía Nam cho biết: “Phía mua “like” thường là những công ty truyền thông, game hoặc các cá nhân có nhu cầu. Nhu cầu mua fanpage lúc nào cũng có nhưng tùy vào chất lượng và mục đích của người mua. Các công ty truyền thông mua “like” cho các fanpage sản phẩm mà họ cần làm. Các trang web mua “like” nhằm mục đích quảng bá cho website của họ. Rồi mua “like” để tăng sự tương tác giữa người điều hành trang fanpage với các thành viên...”.

Nhiều ca sĩ muốn phát triển sự nghiệp của mình đã phải dùng đến “like”. Một ca sĩ trẻ giấu tên khẳng định: “Sau khi tôi tung MV lên các trang âm nhạc, nhiều khán giả ít xem, thậm chí chẳng màng đến. Song, khi công ty của tôi quyết định mua “like” để tăng số lượng thích của công chúng, dù đó là ảo, điều bất ngờ là người ta thấy MV nhiều “like” nên vào xem cho biết. Khi đã có nhiều người xem, ca khúc ấy nghiễm nhiên được xếp vào hạng “ăn khách” trên mạng”.

Không chỉ nhà sản xuất, ca sĩ mà ngay cả người mẫu cũng mua “like” trên các trang cá nhân của mình vì hợp đồng quảng cáo của họ phụ thuộc rất nhiều vào lượng “like”.

Trên Facebook, giá đưa ra cho người điều hành trang fanpage lựa chọn là nếu bỏ ra hơn 12 triệu đồng, sẽ có lượng người truy cập từ 700.000 đến 1, 2 triệu. 

Kỳ tới: Sống trong ảo tưởng