Bộ VH-TT-DL làm việc với Hà Giang về quyền sử dụng dinh thự vua Mèo

Dinh thự "vua Mèo" tại xã Sà Phìn, huyện Đồng Văn, Hà Giang - Ảnh: Nguyễn Thành Luy

Ông Vương Duy Bảo (cháu nội "vua Mèo", nguyên phó cục trưởng Cục Văn hóa cơ sở, Bộ Văn hoá, Thể thao Du lịch (VH-TT-DL), cho biết năm 1993, dinh thự họ Vương được Bộ Văn hóa Thông tin (VH-TT), hiện nay là Bộ VH-TT-DL, công nhận là di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia nhưng gia đình không được bàn bạc, thông báo.

Năm 2002, gia đình họ Vương mới biết quyết định này khi cán bộ địa phương tới đưa những người họ hàng của ông ra khỏi dinh thự, với lý do dựa trên văn bản 937-QĐ/BT của Bộ VH-TT, cơ quan chức năng của tỉnh sẽ trùng tu dinh thự làm bảo tàng. Theo ông Bảo, dù làm việc ở Bộ VH-TT nhưng ông không được thông báo việc dinh thự của gia đình được công nhận là di tích. "Việc công nhận di tích cho ngôi nhà gia đình đang sinh sống nhưng không thông báo đã khiến bố tôi là cụ Vương Quỳnh Sơn khi đó nổi cáu. Bố tôi có thư gửi tới lãnh đạo Đảng, Chính phủ và bộ trưởng Bộ VH-TT" - ông Bảo cho biết. Ông cũng cho hay thêm, vào tháng 3-2002, Bộ trưởng Bộ VH-TT lúc đó là ông Phạm Quang Nghị đã có văn bản khẳng định bộ không quốc hữu hóa quyền sở hữu ngôi nhà của những người trong gia đình được quyền thừa kế hợp pháp.

Tuy nhiên, gần đây, Hà Giang đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của dinh thự cho Phòng VH-TT Đồng Văn quản lý. Theo ông Bảo, từ trước đến nay, ông chưa bao giờ ký bất cứ văn bản nào mua bán, trao đổi hay hiến tòa dinh thự này cho nhà nước, chính vì vậy việc cấp sổ đỏ của dinh thự gia đình cho  Phòng VH-TT Đồng Văn quản lý là việc lạ đời.

Một góc của dinh thự "vua Mèo" - Ảnh: Nguyễn Thành Luy

Tháng 6-2018, ông Vương Duy Bảo đại diện cho con cháu dòng họ có đơn gửi Thứ trưởng Bộ VH-TT-DL Đặng Thị Bích Liên đề nghị làm rõ việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và tài sản trên đất đối với khu di tích dinh thự họ Vương. Ông Vương Duy Bảo cũng gửi đơn kiến nghị đến Thủ tướng về việc này.

Được biết ngày 16-8, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình có văn bản yêu cầu UBND tỉnh Hà Giang, Bộ VH-TT-DL báo cáo tổng quan quá trình xử lý, giải quyết kiến nghị trước ngày 31-8.

Ông Nguyễn Thái Bình, Chánh Văn phòng Bộ VH-TT-DL, cho biết sau khi tiếp nhận ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trương Hoà Bình, Bộ trưởng Bộ VH-TT-DL Nguyễn Ngọc Thiện đã chỉ đạo Thứ trưởng Đặng Thị Bích Liên về Hà Giang để nắm tình hình một cách cụ thể. Khi có kết quả, bộ sẽ báo cáo Chính phủ cũng như công bố rộng rãi để dư luận quan tâm được biết.

Ông Trần Đình Thành, Phó Cục trưởng Cục Di sản văn hóa, Bộ VH-TT-DL, cho biết về nguyên tắc, khi nhà nước công nhận Di tích quốc gia không đồng nghĩa với việc buộc chủ sở hữu phải quốc hữu hóa đất và tài sản trên đất. Ông Thành khẳng định, đây là tài sản của con người, được quy định rõ trong Bộ Luật Dân sự. Luật Di sản văn hóa chỉ quy định những điều cần thiết bảo vệ di sản một cách tốt nhất chứ không quốc hữu hóa đất và tài sản trên đất.

Ngày 21-8, tỉnh Hà Giang đã họp và đang xúc tiến kiểm tra lại hồ sơ, hiện trạng để hoàn thành báo cáo trước ngày 31-8 những vấn đề xung quanh kiến nghị về di tích dinh thự họ Vương.