Đừng quên nghệ sĩ có nhiều cống hiến

Dư luận trong giới nghệ sĩ những ngày qua quan tâm đến danh sách các nghệ sĩ TP HCM đủ điều kiện xét tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân (NSND), Nghệ sĩ Ưu tú (NSƯT) đợt 10. Nhiều khả năng số lượng nghệ sĩ được phong tặng danh hiệu năm 2021 sẽ tăng do các quy chế xét duyệt đã được nới lỏng.

Tháo gỡ dần vướng mắc

Sở Văn hóa và Thể thao TP HCM vừa công bố danh sách các nghệ sĩ hoạt động tự do có hồ sơ đủ điều kiện đề nghị xét tặng danh hiệu NSND, NSƯT. Trong đó có 22 hồ sơ NSND, 32 hồ sơ NSƯT. Cách đây một tuần, các đơn vị nghệ thuật công lập gồm: Nhà hát Trần Hữu Trang (3 hồ sơ NSND, 18 hồ sơ NSƯT), Nhà hát Nghệ thuật Phương Nam (4 hồ sơ NSND, 4 hồ sơ NSƯT), Nhà hát Nghệ thuật Hát bội (3 hồ sơ NSND, 1 hồ sơ NSƯT) cũng đã hoàn tất việc xét tặng cấp cơ sở trước khi trình lên Hội đồng Xét tặng cấp TP.

Ông Phùng Huy Cẩn, Vụ trưởng Vụ Thi đua Khen thưởng (Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch), dự đoán năm nay số lượng nghệ sĩ được phong tặng danh hiệu NSND và NSƯT có thể nhiều hơn những đợt trước, do những thay đổi trong quy chế xét tặng danh hiệu đã được áp dụng đầu tiên trong đợt này, nhằm tháo gỡ những vướng mắc mà trước đó việc xét duyệt danh hiệu nghệ sĩ từng được dư luận rất quan tâm.

Cụ thể, theo Nghị định 40/CP/2021 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 89/CP/2014 quy định về xét tặng danh hiệu NSND, NSƯT, bên cạnh việc giảm tỉ lệ phần trăm phiếu đồng ý của hội đồng từ 90% xuống 80% trong đợt xét tặng này, còn xem xét đến trường hợp đặc biệt như ưu tiên cho nghệ sĩ lớn tuổi và những nghệ sĩ có cống hiến lớn trong sự nghiệp nghệ thuật.

NSND Minh Vương nhìn nhận việc xét duyệt như hiện nay chủ yếu thiên về sự cống hiến và quá trình lan tỏa sâu rộng đến cộng đồng không chỉ với chuyên môn nghệ thuật mà còn với công tác xã hội. "Cách xét tặng theo sửa đổi này rất thông thoáng, không chỉ xét theo tiêu chí phải có đủ huy chương vàng, huy chương bạc nên nhiều đồng nghiệp của chúng tôi rất cần được quan tâm xét tặng. Nới lỏng nhưng cần đúng người, đúng danh" - ông nói.

NSND Ngọc Giàu cho rằng cần ghi nhận sự cống hiến không chỉ cho nhà nước với các chương trình, vở diễn, bộ phim phục vụ công tác chính trị mà còn phải phục vụ nhân dân. Bà nhấn mạnh lĩnh vực sân khấu với các đơn vị xã hội hóa ở TP HCM một thời gian dài không tham gia hội diễn toàn quốc vì hầu hết không có nguồn kinh phí để dựng vở. Điều này là sự thiệt thòi cho nghệ sĩ khi chỉ xét theo tiêu chí huy chương vàng, huy chương bạc. "Theo tôi, các nghệ sĩ dù thiếu huy chương nhưng có đóng góp lớn ở TP HCM phải có mặt trong danh sách phong tặng danh hiệu NSND, NSƯT đợt này" - bà tâm sự.

NSƯT Hữu Châu và NSƯT Thành Lộc trong vở “Dạ cổ hoài lang” - 2 vai diễn tạo sức lan tỏa lớn trong một tác phẩm của đạo diễn - NSƯT Nguyễn Công Ninh trên Sân khấu IDECAF

Họ đã cống hiến không mệt mỏi

NSND Kim Cương cho biết có nhiều nghệ sĩ đã cống hiến không mệt mỏi suốt 3 thập niên qua, mỗi khi có vai diễn mới họ đều hăng hái đóng góp dù là vai phụ để yểm trợ cho đàn em. Ở những cuộc thi, họ là thầy, là đạo diễn, là người dìu dắt để đàn em thăng hoa. Khi cần, họ sẵn sàng ngồi "ghế nóng" để chấm thi. "Quan trọng hơn là tên tuổi của họ khi nhắc đến, khán giả đều công nhận bởi sức lan tỏa lớn" - NSND Kim Cương nói và cho rằng những nghệ sĩ đó xứng đáng được công nhận.

Nhạc sĩ Vũ Hoàng nêu các cá nhân cụ thể để xét tặng trong đợt này. Theo ông, có những trường hợp đáng quý và cần được tôn vinh, như ca sĩ Cẩm Vân rất xứng đáng để được xét tặng danh hiệu NSND. "Cô ấy quá nổi tiếng với ca khúc "Bài ca không quên" và thuộc thế hệ nghệ sĩ trưởng thành sau ngày đất nước thống nhất, có nhiều cống hiến đáng được ghi nhận" - nhạc sĩ Vũ Hoàng phân tích.

Về nhạc sĩ sáng tác, nhiều nhà chuyên môn cho rằng danh sách đề nghị xét tặng danh hiệu NSND lần này thiếu ca sĩ - nhạc sĩ Thế Hiển. Ông là người cống hiến không mệt mỏi, mỗi sáng tác đều để lại dấu ấn đẹp, mang phong cách mới cho nhạc nhẹ những năm 1980 - 1990, có ảnh hưởng lan tỏa trong cả nước. Còn ở lĩnh vực sân khấu, tài năng của NSƯT Thành Lộc rất xứng đáng được trao tặng danh hiệu NSND. NSND Lê Tiến Thọ, nguyên Chủ tịch Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam, đã từng nêu vấn đề về NSƯT Thành Lộc, khi sức lan tỏa từ những vai diễn, tác phẩm của nghệ sĩ này vẫn tiếp tục truyền cảm hứng sáng tạo cho thế hệ trẻ tiếp bước, mà anh chưa được ghi nhận xứng đáng là một thiếu sót qua nhiều đợt xét tặng.