Như Báo Người Lao Động đã cảnh báo trong bài viết "Nghệ sĩ quảng bá hay "bán" đời tư"? đăng trên số báo ra ngày 4-12, những câu chuyện đời tư của người nổi tiếng được đưa lên sóng truyền hình dễ trở thành phản cảm và tổn thương đến nhiều người liên quan nếu đích đến của nó không nhằm hướng thiện. Sau những phút giây làm thỏa mãn trí tò mò của người xem, "Sau ánh hào quang" do Công ty Đông Tây Promotion phối hợp với Đài Truyền hình TP HCM sản xuất, phát sóng trên kênh HTV7, đang đối mặt với nguy cơ bị tẩy chay vì công chúng và nghệ sĩ đồng loạt lên tiếng phản đối.
Giật gân, câu khách
"Sau ánh hào quang" là talkshow kết hợp kịch nghệ và âm nhạc. Trong mỗi tập, MC Trấn Thành lần giở lại toàn bộ cuộc đời của một ngôi sao Việt qua 3 phần: Tuổi thơ, Thành danh và Những nỗi niềm chôn giấu.
MC Trấn Thành trò chuyện với Lê Giang trong chương trình "Sau ánh hào quang". (Ảnh do chương trình cung cấp)
Vậy nên, dù chỉ mới phát sóng được vài tập nhưng "Sau ánh hào quang" với nội dung tiết lộ những bí mật phía sau ánh hào quang sự nghiệp của người nghệ sĩ đã thu hút sự theo dõi đông đảo của khán giả. Đặc biệt, với những thông tin đã được đồn đoán bấy lâu qua nhiều phương tiện truyền thông chủ yếu là mạng xã hội và truyền miệng mà nhân vật chính chưa lên tiếng phủ nhận, nay được giải mã nên sức hút của chương trình càng tăng. "Sau ánh hào quang" với thời lượng 75 phút/tập đã khai thác nhiều nghệ sĩ nổi tiếng: NSND Ngọc Giàu, Lý Hải - Minh Hà, Xuân Lan, Cindy Thái Tài, Lý Nhã Kỳ... giúp chương trình gặt hái thành công lượt người xem ngoài mong đợi cả trên sóng truyền hình và được chia sẻ rộng khắp các trang mạng xã hội, thậm chí được nhiều trang báo đăng tải lại vì độ quan tâm đặc biệt của công chúng đối với chương trình.
Thế nhưng, điều đó không có nghĩa chỉ đến khi vụ việc tố cáo qua lại giữa nghệ sĩ Lê Giang (trên chương trình "Sau ánh hào quang") và nghệ sĩ Duy Phương (trả lời phỏng vấn trên vài trang báo mạng), "Sau ánh hào quang" mới vấp phải sự chỉ trích, phản đối của nghệ sĩ và cả công chúng. Bởi lẽ, việc nghệ sĩ đang phải đối diện sau khi tự lật giở cuộc đời mình chính là sự tổn thương sâu sắc đến nhiều người mà tưởng chừng đã ngủ yên trong quá khứ.
Trước Lê Giang, chương trình của siêu mẫu Xuân Lan đã gây xôn xao dư luận khi tiết lộ về những mối tình đã qua, trong đó có chuyện tình cảm trái ngang với một nam ca sĩ đồng tính. Ngay sau buổi trò chuyện lên sóng, Xuân Lan đối diện với sóng gió dư luận đến mức cô phải viết lời xin lỗi trên trang mạng cá nhân của mình.
Nếu những câu chuyện trước được trôi qua êm ả thì câu chuyện của Lê Giang - Duy Phương trở thành "quả bom" phát nổ trên công luận khi cả hai đều được biết tên và vẫn đang làm nghề tại Việt Nam. Dư chấn của câu chuyện này lớn đến mức nghệ sĩ Duy Phương "muốn chết" và đã nhờ luật sư kiện nhà sản xuất chương trình và nhà đài vì sự phỉ báng, bôi nhọ danh dự ông.
Trách nhiệm và cái tâm của người làm chương trình
Thực tế, nhìn ở góc độ tích cực, khai thác thông tin về cuộc đời nghệ sĩ sau ánh hào quang của họ là điều cần thiết. Bởi công chúng có quyền được biết cuộc sống của người mà họ yêu mến để hiểu được rằng họ đã sống và sáng tạo nghệ thuật như thế nào để cống hiến cho công chúng. Với ý nghĩa tích cực này, chương trình không chỉ mang tính định hướng mà còn truyền cảm hứng cho người xem.
Tiếc là ban đầu, chương trình "Sau ánh hào quang" được xây dựng với ý nghĩa và mục đích này, khi chương trình được viết lên (dựa vào chất liệu của một chương trình truyền hình thực tế của nước ngoài chuyên về hài) chủ yếu tập trung vào hành trình xây dựng sự nghiệp của nhân vật. Thế nhưng, theo thông tin hậu trường của đơn vị sản xuất, sau vài số đầu tiên quay hình, nhà sản xuất quyết định đổi ê-kíp thực hiện lẫn nội dung chương trình vì thấy không có khả năng ăn khách. Thay cho mục đích tập trung vào sự nghiệp nhân vật, chương trình chuyển hẳn sang khai thác đời tư nghệ sĩ, điều mà khán giả tò mò muốn biết.
Khán giả thỏa trí tò mò còn nhà sản xuất nhắm đến mục đích lợi nhuận. Đây chính là lý do nhiều nghệ sĩ và khán giả đều quy trách nhiệm thuộc về nhà đài, đơn vị kiểm duyệt nội dung trước khi phát sóng. Khi xảy ra tranh cãi giữa nghệ sĩ Duy Phương và Lê Giang, bà Nguyễn Hồng (người chịu trách nhiệm biên tập chương trình "Sau ánh hào quang" của HTV) nói: "Khi một chương trình được phát sóng, nhà đài luôn làm đúng quy trình kiểm duyệt từ kịch bản đến nội dung. "Sau ánh hào quang" cũng không ngoại lệ". Tuy nhiên, bà Hồng từ chối nói cụ thể về tập phát sóng của Lê Giang vì "đang bận chủ trì cuộc họp".
Trong khi đó, một lãnh đạo của Đài Truyền hình TP HCM bày tỏ quan điểm chương trình "Sau ánh hào quang" được thực hiện theo dạng tự sự, hồi ký. Đó không phải là một phóng sự lịch sử mà phía nhà đài phải thực hiện công đoạn kiểm chứng các giai đoạn lịch sử. Với chương trình tự sự của một nhân vật trên truyền hình, nhân vật tham gia mới là người phải chịu trách nhiệm với câu chuyện mà họ kể với công chúng. Ngoài ra, một sự thật không thể phủ nhận là trong chương trình, Lê Giang chỉ nói rằng đó là chồng cũ của chị. Chương trình hoàn toàn không nhắc đến tên ai, không chủ ý nói về bất cứ ai nên làm sao nhà đài phải chịu trách nhiệm về lời tố cáo của nghệ sĩ Duy Phương. Cái tên Duy Phương xuất hiện có chăng là sự suy diễn của người khác, còn chương trình hoàn toàn không nhắc ông.
Vị lãnh đạo này cũng nói thêm: "Thực tế, ở một góc nhìn tích cực, nạn bạo hành là điều không thiếu trong xã hội hiện nay. Vậy nên, khi cho phát sóng chương trình này, điều chúng tôi muốn nhắm đến chính là lên tiếng cảnh báo cho mọi người cùng biết để có hướng đề phòng, ngăn chặn hoặc sẽ nói ra trường hợp của mình nếu cũng rơi vào hoàn cảnh tương tự".
Nhiều ý kiến của người trong giới cho rằng vấn đề của chương trình nằm ở khâu biên tập, dường như đã "quên" giới hạn cần phải có của một chương trình phát sóng. Nếu biết tiết chế thì "Sau ánh hào quang" đã mang ý nghĩa tích cực hơn.
Luật pháp nghiêm cấm xâm phạm đời tư, bí mật cá nhân
Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình. Đây là quyền cơ bản của mỗi người đã được quy định tại điều 21 Hiến pháp 2013, đồng thời cũng được cụ thể hóa tại Bộ Luật Dân sự 2015, điều 38: 1) Đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình là bất khả xâm phạm và được pháp luật bảo vệ. 2) Việc thu thập, lưu giữ, sử dụng, công khai thông tin liên quan đến đời sống riêng tư, bí mật cá nhân phải được người đó đồng ý; việc thu thập, lưu giữ, sử dụng, công khai thông tin liên quan đến bí mật gia đình phải được các thành viên gia đình đồng ý, trừ trường hợp luật có quy định khác".
Trong trường hợp của nghệ sĩ Lê Giang, thông tin được nghệ sĩ này chia sẻ về mối quan hệ hôn nhân với nghệ sĩ Duy Phương là bí mật cá nhân của cả hai. Do đó, khi chia sẻ những thông tin trên thì phải được sự đồng ý của nghệ sĩ Duy Phương. Đặc biệt, vụ việc này được chia sẻ trên phương tiện thông tin đại chúng nên sẽ ảnh hưởng rất lớn đến danh dự, nhân phẩm của nghệ sĩ Duy Phương. Vì vậy, nghệ sĩ Lê Giang phải có trách nhiệm đối với việc chia sẻ thông tin đời tư của người khác mà không được sự đồng ý của người đó.
Ngoài ra, nhà sản xuất chương trình cũng phải chịu trách nhiệm trong vụ việc này vì khi sản xuất bất cứ chương trình nào cũng phải kiểm duyệt chặt chẽ về nội dung, bảo đảm tuân thủ các quy định của pháp luật, không làm phương hại đến bất kỳ cá nhân, tổ chức nào. Đồng thời, khoản 8 điều 9 Luật Báo chí 2016 (sửa đổi, có hiệu lực từ ngày 1-1-2017) quy định rõ các hành vi bị nghiêm cấm gồm: "Thông tin xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân" và Luật Báo chí cũng nghiêm cấm tiết lộ bí mật đời tư của cá nhân. Vì vậy, phải xét đến trách nhiệm của nhà đài trong trường hợp này.
Luật sư NGUYỄN VĂN HẬU
Không dễ phủi trách nhiệm
Tập phát sóng "Sau ánh hào quang: Nghệ sĩ Lê Giang" đã được gỡ khỏi YouTube sau khi người có liên quan - nghệ sĩ Duy Phương - quyết định nhờ luật sư can thiệp vì bị "phỉ báng và xúc phạm nhân phẩm". Tuy nhiên, trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động vào trưa 7-12, nghệ sĩ Duy Phương nói: "Tôi đắn đo suy nghĩ rất nhiều, cả đêm thao thức với nhiều câu hỏi trong đầu. Tôi không muốn Lê Giang đối mặt với pháp luật khi con trai tôi - Duy Phước - đã nói: "Qua nay, mẹ Lê Giang cứ ngồi khóc, không thiết tha ăn uống, không làm được gì cả". Tôi thật sự suy nghĩ đến chiêu thức mà nhà sản xuất đã bày ra, họ cho rằng không đề cập gì đến tên tuổi, có nghĩa là họ không có trách nhiệm, họ chỉ nói ẩn ý một người đàn ông nào đó của Lê Giang nhưng trên thực tế ai cũng biết tôi là chồng của Lê Giang và MC Trấn Thành còn hỏi 2 con của tôi: "Các em có thương ba không?", nghĩa là khẳng định đó là tôi, vì tôi đích thực là cha của Duy Phước, Lê Lộc. Họ không thể viện lý do không nhắc đến tên tôi thì không có trách nhiệm. Ở đây tất cả hướng về phía Lê Giang và nếu tôi làm căng thẳng vấn đề, nghĩa là tôi đẩy Lê Giang vào tội vu khống".
Nghệ sĩ Duy Phương bày tỏ thêm rằng ông chờ động thái tích cực từ nhà sản xuất chương trình. "Đó không phải là lời xin lỗi tôi, mà xin lỗi công chúng đã xem truyền hình. Tôi biết áp lực rating hiện nay đối với nhà đài và nhà sản xuất rất lớn nhưng làm giàu bằng cách đó thì có thể bị công chúng tẩy chay" - Duy Phương nói.
và quét mã QR
Bình luận (0)