"Nàng Xê Đa" - Dấu ấn đầu Xuân

Tối 30-1, rất đông khán giả đến xem suất công diễn tác phẩm cải lương "Nàng Xê Đa" (tác giả: Lưu Quang Vũ - Lưu Quang Thuận, chuyển thể cải lương: Thể Hà Vân, đạo diễn: NSƯT Hoa Hạ) tại Nhà hát Bến Thành (TP HCM) và mãn nhãn trước một phiên bản mới của tác phẩm kinh điển này. Giới chuyên môn đánh giá đây là tín hiệu mới cho sàn diễn cải lương khi được đầu tư nghiêm túc và có chiến lược quảng bá, tạo cơ hội tỏa sáng cho thế hệ trẻ kế thừa.

Chậm mà chắc

Sân khấu cải lương mới Đại Việt ra đời chỉ 3 năm, sau vở "Chuyện tình Khau Vai" được bạn đọc Báo Người Lao Động bầu chọn Giải Mai Vàng 2019, vở "Nàng Xê Đa" ra đời trong sự thận trọng, thăm dò ý kiến của khán giả, như lời ông bầu - soạn giả Hoàng Song Việt nói: "Chúng tôi đặt vào quỹ đạo đúng tác phẩm khán giả cần, nghệ sĩ (NS) khao khát sáng tạo. Với phương châm này, tôi tin dù chậm nhưng chiến lược của chúng tôi đã đi đúng hướng".

Cảnh trong vở “Nàng Xê Đa” diễn tại Nhà hát Bến Thành (TP HCM) vào tối 30-1

Trên thực tế, sau nhiều lựa chọn, kịch bản "Nàng Xê Đa" là giải pháp tối ưu để thành quả đạt được chạm đến 2 yếu tố mà ban điều hành mong muốn đó là: Khai thác đất diễn mới cho diễn viên trẻ được nâng tầm trong diễn xuất; đáp ứng nhu cầu của công chúng thích chiêm ngưỡng tác phẩm xưa được dàn dựng mới, hoành tráng, đúng chuẩn của nghệ thuật cải lương.

Qua suất công diễn, khán giả bày tỏ sự yêu thích bằng những tràng pháo tay tặng cho một bức tranh đẹp mà đạo diễn Hoa Hạ đã dày công chăm chút. Vốn khó tính nên từ âm nhạc, cảnh trí, trang phục, đạo cụ, ánh sáng, âm thanh cho đến vũ đạo, võ thuật, diễn xuất của từng NS đã được đạo diễn Hoa Hạ kết hợp hòa quyện, hướng đến tính chân - thiện - mỹ vốn có trong tác phẩm, thông qua thủ pháp kết hợp được giữa hiện đại và truyền thống của sân khấu cải lương.

Nhìn lại thành tựu từ vở "Chuyện tình Khau Vai" của đạo diễn NSND Triệu Trung Kiên đến vở "Nàng Xê Đa", có thể khẳng định vị thế của sân khấu cải lương mới Đại Việt - một đơn vị xã hội hóa non trẻ nhưng đã chọn lối đi riêng, không để những chiêu trò giải trí câu khách làm rào cản cho định hướng của sân khấu. Chỉ với 2 vở thì chưa thể khẳng định thương hiệu nhưng đây là bước khởi đầu đáng nể của ông bầu "dám nghĩ dám làm" và hy vọng sàn diễn này sẽ có thêm nhiều tác phẩm đỉnh cao trong năm 2021.

Đặt niềm tin vào thế hệ trẻ

Để phát huy tính sáng tạo, khi chọn diễn viên cho vở, soạn giả Hoàng Song Việt và đạo diễn Hoa Hạ đã không đắn đo đặt niềm tin vào những nhân tố mới.

Ba nữ NS cùng thể hiện vai "Xê Đa" gồm: NSƯT Phượng Loan, NSƯT Lê Hồng Thắm, NS Cao Thúy Vy, mỗi người một vẻ đã tạc vào tâm trí người xem dấu ấn đẹp cho nỗi niềm và sự truân chuyên của nhân vật. NSƯT Tú Sương sau khi đoạt Giải Mai Vàng 2020, đã có thêm một vai vua quỷ quá xuất sắc. Còn NS Võ Minh Lâm vào vai vua Priêm đã thể hiện được sự thiện nghệ trong diễn xuất với phong cách ca diễn bay bổng, với nhiều cung bậc cảm xúc trong một vai lớn.

NSND Thanh Vy khi biết vở diễn này ra đời, xúc động nói: "Thế hệ chúng tôi đã lùi về quá khứ, nay có lớp trẻ kế thừa và "Nàng Xê Đa" với phiên bản mới là niềm tin mà chúng tôi đặt lên vai diễn viên trẻ" - "Nàng Xê Đa" của Nhà hát Trần Hữu Trang thập niên 1980 nói.

Bất ngờ hơn hết là sự "lột xác" của các NS: Hoàng Quốc Thanh (vua quỷ Riếp), NSƯT Lê Trung Thảo (Hanuman), Nguyễn Minh Trường (Pơ le), Phương Cẩm Ngọc (Ra la). Sự trẻ hóa trong ca diễn đã đặt họ trước áp lực phải đổi mới chính mình để được xuất hiện trong một tác phẩm đỉnh cao của đạo diễn Hoa Hạ. Và họ đã làm nên chuyện, mang lại sự bứt phá ngạc nhiên của công chúng. Sự đầu tư cho vở lần này của ông bầu Hoàng Song Việt có thể khó thu hồi vốn nhưng điều mà ông đạt được chính là mạnh dạn đầu tư cho lực lượng diễn viên trẻ cải lương.

Tác phẩm "Nàng Xê Đa" qua bút pháp chuyển thể của tác giả Thể Hà Vân là một kịch bản văn học xứng tầm. Các vai diễn nhờ vậy đều có đất diễn, ngay cả vai phụ tên ăn trộm (NS Chí Linh) và hoạn quan (NS Hoàng Minh Vương) cũng là mảnh đất màu mỡ để 2 NS này khai thác và chiếm trọn cảm tình của khán giả. "Tôi tin đội ngũ sáng tác trẻ khi xem vở sẽ có động lực để viết kịch bản mới cho sàn diễn" - NSND Triệu Trung Kiên từ Hà Nội vào xem vở đã nói.