Nguyễn Trọng Tạo đa tài, nhân hậu

Nhiều người vui mừng vì nhà thơ Nguyễn Trọng Tạo đã qua cơn tai biến mạch máu não hồi năm ngoái. Nào ngờ một tin sét đánh từ trên trời giáng xuống, bác sĩ vừa phát hiện thêm ở anh một căn bệnh hiểm nghèo. Thế là những người yêu mến anh khắp trong và ngoài nước đều bàng hoàng, ai cũng tiếc nuối một người nghệ sĩ đầy tài hoa, nhân cách đáng quý lại sớm ra đi, vĩnh biệt cuộc đời này.

Nhà thơ - nhạc sĩ Nguyễn Trọng Tạo và tác giả

Sống hết mình, luôn mới và hiện đại

Nhà thơ Nguyễn Trọng Tạo biết rất rõ thời gian đời mình còn quá ngắn ngủi, nhưng khi tôi đến bệnh viện Bạch Mai thăm anh, anh vẫn tươi cười, trò chuyện văn chương. Đó là nụ cười đầy nước mắt của người nghệ sĩ đích thực, sống hết mình với văn chương nghệ thuật, không hề rẻ rúng với những cám dỗ của cuộc đời này. 

Tôi còn nhớ mới đây thôi, hôm 15-9-2018, khi tôi mang tập thơ "Phơi cơn mưa lên chiều" ra Hà Nội phát hành, anh là người đến dự đầu tiên. Anh tâm tình, sẻ chia với một đứa em mang thơ từ làng ra phố hết sức thân thương. Tuy bệnh tình như vậy mà anh đã dành hơn 20 phút để phẩm bình về thơ, về nhân cách của người nghệ sĩ thời nay.

Tôi may mắn đã được gần gũi anh và nhà thơ, nhạc sĩ Nguyễn Thụy Kha hơn hai mươi năm nay. Một trong những điều mà tôi quý mến, kính trọng nhà thơ Nguyễn Trọng Tạo, đó là anh không lấy sự nổi tiếng lừng danh của mình mà xem nhẹ lớp trẻ. Anh luôn đọc và lắng nghe chân thành tác phẩm của lớp văn nghệ đàn em. Anh luôn mới và hiện đại, luôn quý mến, thương yêu các bạn thơ trẻ. 

Nhà thơ Nguyễn Trọng Tạo cho rằng "Thời nào cũng xuất hiện những cây bút trẻ. Họ trẻ cả về tuổi đời và trẻ trung trong cảm xúc, tư duy và ngôn từ. Họ tạo ra hình thức như chính họ, không chịu an bài trong những "kiểu mốt" thời trang quen thuộc ngoài đời. Sự "đập phá" những khuôn thước cũ để đưa ra những hình mẫu mới là bản chất, hay nói cách khác là tâm lý chung của tuổi trẻ khát khao sáng tạo nhằm khẳng định chính mình". 

Trong khi đó, giữa đất nước này, có bao nhiêu người sống bám với văn chương để mưu cầu bổng lộc, chẳng biết đọc ai khác ngoài mình, luôn xưng hùng xưng bá, coi trời bằng vung, không hề chăm lo cho đời sống văn học nước nhà...

Nhà thơ - nhạc sĩ Nguyễn Trọng Tạo giới thiệu tập thơ "Phơi cơn mưa lên chiều" của tác giả Nguyễn Ngọc Hạnh

Nhạc sĩ tài hoa

Tôi là người may mắn có chút duyên vì được quen thân nhà thơ từ sớm. Thật lòng mà nói đến bây giờ, tôi cứ luôn nghĩ Nguyễn Trọng Tạo trước hết vẫn là một nhà thơ nổi tiếng, ít khi tôi nghĩ ông là nhạc sĩ lừng danh. Mà chính Nguyễn Trọng Tạo cũng chưa một lần xưng danh với ai mình là nhà gì! Chỉ vui là trước hết. 

Mỗi lần gặp gỡ nhau, anh cứ ngồi nghe bạn bè, các ca sĩ hát những ca khúc của mình. Cách đây gần một năm, khi ngồi uống rượu với bạn bè Đà Nẵng, nhà thơ Nguyễn Trọng Tạo nói vui: "Có người từng hỏi tôi là nhà báo, nhà thơ, nhạc sĩ hay họa sĩ. Tôi trả lời, tôi là "nhà quê". Và, năm ngoái, Nguyễn Trọng Tạo có ý định đặt tên đêm nhạc của mình là "Quê", một chữ thôi. Nhưng nhà tổ chức họ lại thích tên đêm nhạc là "Khúc hát sông quê", bởi bài hát cùng tên đã được nhiều người biết đến. 

Cũng vì nhiều người thuộc ca khúc này, cho nên mỗi lần gặp nhau, anh em không chỉ hát đơn ca mà hứng lên là tất cả hát đồng ca. Những bài hát ấy dường như đã nằm lòng hầu như khắp mọi miền đất nước. Có một lần tôi đến thành phố Dallas, bang Texas - Hoa Kỳ, trong buổi tiệc cuối năm của bà con Việt kiều, một vài bạn trẻ hát "Khúc hát sông quê", "Làng quan họ quê tôi" làm cho cả thính phòng lắng đọng, những giọt nước mắt rớm trên khuôn mặt của người già. Và tôi hiểu, những đứa con đi xa, ai chẳng muốn một lần trở về "úp mặt vào sông quê, nơi có con sông dạt dào như lòng mẹ, chở che con đi qua chớp bể mưa nguồn...". 

Đối với những người xa quê, âm nhạc của Nguyễn Trọng Tạo như sợi dây se kết, rút ngắn khoảng cách không gian, thời gian như gần hơn với cố hương, mà bất cứ ai cũng có thể nhớ đôi ba câu hát trong những ca khúc của mình về đất nước. Có phải vì thế mà nhà thơ, nhạc sĩ Nguyễn Thụy Kha, người bạn thân thiết của nhà thơ Nguyễn Trọng Tạo có một lần trò chuyện với tôi: "Việc công bố những ca khúc của Nguyễn Trọng Tạo trong đêm nhạc đặc biệt "Khúc hát sông quê" không chỉ để thêm một lần nữa khẳng định tác phẩm của mình mà còn là dịp để công chúng có cơ hội hiểu rõ hơn về một Nguyễn Trọng Tạo không chỉ riêng mỗi thơ ca mà trong cả đời sống âm nhạc".

Có thể nói rằng, bên cạnh sáng tác thơ, văn thì những sáng tác trong lĩnh vực âm nhạc, bằng tất cả tình yêu nghệ thuật, Nguyễn Trọng Tạo đã đóng góp cho nền âm nhạc những nét rất riêng của mình. Anh là một nghệ sĩ đích thực, luôn hết lòng dâng hiến cho nghệ thuật, luôn làm mới mình.

Trong thi ca, nhiều người có chút ít tiếng tăm, đã vội lụi tàn, cũ rích. Riêng nhà thơ Nguyễn Trọng Tạo dường như không một phút giây ngừng nghỉ, thơ anh luôn cách tân, hiện đại, mở rộng tầm nhìn từ thi pháp đến thi ảnh, xa rộng hơn là những vấn đề thuộc về nhân sinh, xã hội đều ký thác trong tác phẩm của mình.