NSND Trần Hạnh qua đời

Hơn hai năm nay, NSND Trần Hạnh yếu đi rất nhiều. Mắt phải của ông hỏng hoàn toàn, mắt trái chỉ còn 30% thị lực. Tuy nhiên dù rất yếu, ông vẫn cố gắng tự lo mọi sinh hoạt của bản thân như suốt mấy chục năm qua.

NSND Trần Hạnh sinh ra và lớn lên ở Hà Nội. Cha ông làm việc tại nhà máy in Ngô Tử Hạ ở phố Nhà thờ nhưng đã qua đời từ sớm. Mẹ ông là một thương gia nhỏ.

NSND Trần Hạnh qua đời ở tuổi 93 - Ảnh: Huy Thanh

Mồ côi cha từ năm 8 tuổi, NSND Trần Hạnh phải sống tự lập rất sớm. Để giúp mẹ nuôi sống gia đình, ông làm nghề đóng giày thuê ở phố Tràng Tiền. Vừa đóng giày, Trần Hạnh vừa tham gia sinh hoạt diễn kịch ở Câu lạc bộ Thanh niên (của Thành đoàn Hà Nội). Trong câu lạc bộ này có nhiều người, sau đó đã trở thành những tên tuổi lớn trong làng kịch Việt Nam như NSND Doãn Hoàng Giang, NSND Trọng Khôi, NSND Đoàn Dũng…

Lập gia đình năm 23 tuổi, NSND Trần Hạnh vẫn đam mê với sân khấu kịch. Tuy nhiên, khi mọi người vào học khóa đầu tiên đào tạo diễn viên chính quy của trường Sân khấu thì ông đành phải rẽ ngang về Đoàn kịch Hà Nội bởi lý do duy nhất là phụ cấp ở đó cao hơn 10 đồng.

NSND Trần Hạnh ghi dấu ấn bởi những vai diễn xuất sắc trên sân khấu kịch Hà Nội như vai Nguyễn Trãi vở kịch thơ "Lam Sơn tụ nghĩa". Nhà viết kịch Lưu Quang Vũ lúc sinh thời từng nhận xét trong tập sách "Người Hà Nội": "Bốn, năm người đóng vai Nguyễn Trãi, riêng Trần Hạnh có phong thái hào hoa của người Hà Nội".

Bên cạnh đó, ông cũng được yêu thích trong các vai chính trong vở "Tiền tuyến gọi" hay trong "Âm mưu và tình yêu" của đạo diễn Nguyễn Đình Nghi. Cố Tổng Bí thư Trường Chinh đã tìm ông và khen ông đóng "Âm mưu và tình yêu": "Anh đóng hay lắm, tôi không biết dùng từ thế nào nhưng có thể nói là nó rất lãng mạn".

Cuộc đời NSND Trần Hạnh còn buồn hơn các vai diễn mà ông đóng - Ảnh: Huy Thanh

Năm 1989, NSND Trần Hạnh rời Nhà hát Kịch Hà Nội về hưu sau khi đã giành được nhiều giải vàng, bạc ở các liên hoan sân khấu toàn quốc.

Nổi tiếng trên sân khấu, nhưng NSND Trần Hạnh được đông đảo khán giả biết đến qua các bộ phim điện ảnh, truyền hình ông tham gia. Ông từng vào vai chính phim "Chiếc bình tiền kiếp" của đạo diễn Nguyễn Hữu Phần, sau đó là các phim "Tướng về hưu", "Hãy tha thứ cho em", "Cỏ lau", "Người đàn bà thứ hai", "Làng nổi"...

Một trong những vai diễn truyền hình mà NSND Trần Hạnh tâm đắc nhất là vai ông Cần trong phim "Cuốn sổ ghi đời" của đạo diễn Tất Bình.

Ở Liên hoan Phim Việt Nam lần thứ 11 – 1996, ông đoạt giải Nam diễn viên xuất sắc nhất trong phim "Nước mắt đàn bà"

NSND Trần Hạnh được rất nhiều bạn bè đồng nghiệp khán giả yêu mến - Ảnh: Huy Thanh

Tại Liên hoan Truyền hình toàn quốc năm 2010, ông được vinh danh ở hạng mục Giải thưởng Cống hiến cho vai diễn của ông trong phim "Ngõ lỗ thủng", đạo diễn Quốc Trọng.

Các vai diễn của NSND Trần Hạnh đi vào lòng khán giả với vẻ khổ hạnh, đáng thương, những vai nông dân hiền lành, chất phác mặc dù ông là người Hà Nội gốc. Tuy nhiên, cuộc đời thực của ông còn buồn và khổ hơn phim.

Gần chục năm, ông phải tự tay cơm nước, chợ búa, giặt giũ, chăm sóc cho người vợ bị liệt nửa người sau một lần bị tai biến mạch máu não. Năm 2011. vợ ông mất vì bị tai biến sau một thời gian dài nằm liệt giường.

Dù tuổi cao, sức yếu nhưng ông vẫn phải chăm cậu con trai út tuổi bị ngớ ngẩn do nhiều năm trước bị tai nạn xe máy chấn thương sọ não.

Ông thân gà trống nuôi con phải chợ búa, cơm nước, rau cháo, giặt giũ hàng ngày để lo cho con. Ở cái tuổi gần 90, vẫn hàng ngày ngồi góc cổng khu B Ga Hà Nội bán xăng và rất nhiều thứ lặt vặt khác để mưu sinh cùng gia đình. Ông từng tâm sự với phóng viên Báo Người Lao Động, bán hàng cũng là một niềm vui mỗi ngày của ông.

"Tôi ở cùng gia đình con trai, cửa hàng này tôi bán phụ con dâu. Mấy năm lại đây, ốm nhiều quá. Bây giờ tôi bỏ luôn thuốc lá, cũng bỏ luôn uống trà, chỉ uống nước lọc thôi. Tôi yêu nghề diễn viên vô cùng, đến hiện tại vẫn có nhiều người mời tôi đóng phim. Tôi mong muốn được làm việc và chỉ làm diễn viên thôi, còn những nghề nghiệp khác thì vô vàn. Hiện tại tôi không sợ sức khỏe không cho phép để đóng phim mà chỉ sợ mắt kém rồi, đọc chữ không được nữa rồi"- NSND Trần Hạnh chia sẻ ba năm trước.

NSND Trần Hạnh là một trong những nghệ sĩ đầu tiên được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú vào năm 1984.

Tháng 5 năm 2018, ông được đặc cách xét tặng danh hiệu Nghệ sĩ nhân dân.