“Đúng là em tôi rồi!”

Báo NLĐ ngày 8-3 đăng bài Bốn ngày đi tìm “thằng Malai”, về việc phóng viên Báo NLĐ đi tìm anh Nguyễn Minh Ngọc, quê ở xã Minh Châu, huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình, đi xuất khẩu lao động (XKLĐ) tại Malaysia rồi không liên lạc với gia đình từ năm 2004 đến nay. Những tình tiết chúng tôi mới thu thập được cho thấy chính sự vô tâm của Ngọc đã đẩy gia đình, một số cơ quan chức năng lâm vào cảnh dở khóc dở cười nhiều năm qua.

Trong khi gia đình lo lắng thì Nguyễn Minh Ngọc lại vô tư sinh sống ở TPHCM (Ảnh chụp ngày 7-3)

Nợ đi XKLĐ vẫn chưa trả hết

Sáng 8-3, chúng tôi liên hệ với anh Nguyễn Hữu Cảnh, anh của Ngọc đang ở tỉnh Thái Bình, đề nghị đọc bài báo, xem hình trên Báo NLĐ ra cùng ngày và xác nhận có phải em mình không. Sau khi xem báo, anh Cảnh, giọng xúc động khẳng định: “Đúng em tôi rồi! Thế là nó vẫn còn sống”. Kể lại chuyện của Ngọc, anh Cảnh xác nhận một số thông tin mà Ngọc đã kể cho phóng viên Báo NLĐ như đi xuất cảnh bằng đường du lịch, thắng bạc hơn 100 triệu đồng và muốn gửi tiền cho gia đình ở VN, nhà có 3 anh em... là không chính xác. Anh Cảnh cho biết gia đình anh có đến 6 anh chị em, anh là con cả, Ngọc là con thứ hai, sinh năm 1980.

Cảm ơn Báo NLĐ Trao đổi với chúng tôi, anh Cảnh cho biết thêm từ năm 2007, sức khỏe của ông Hưng (năm nay 73 tuổi) suy sụp rất nhiều khi không biết con mình còn sống hay chết, ở đâu, làm gì. Gia đình rất mừng khi biết Ngọc còn sống và sẽ vào TPHCM gặp và động viên Ngọc trở về quê trong thời gian sớm nhất. Gia đình cũng gửi lời cảm ơn Báo NLĐ đã cử phóng viên tìm kiếm Ngọc.

Những năm 2001, 2002, ở Thái Bình có nhiều người đi XKLĐ, sau đó gửi tiền về, cuộc sống của gia đình họ khá lên. Vì thế, gia đình ông Nguyễn Hữu Hưng (bố của anh Cảnh và Ngọc) quyết định vay 27 triệu đồng để làm chi phí cho Ngọc đi XKLĐ, đến nay số tiền này vẫn chưa trả hết.

Ngày 29-10-2003, Ngọc sang Malaysia làm việc tại Công ty Yuen Seng Building (YSB) theo hợp đồng với Công ty Hợp tác Lao động nước ngoài Vinatex – Labour (gọi tắt là V-L), thuộc Tập đoàn Dệt may VN. Theo anh Cảnh, trong năm 2004, Ngọc có 2 lần gọi điện thoại về gia đình, trong đó một lần anh Cảnh “nghe rõ tiếng khoan cắt bê tông ở công trình trong điện thoại”. Sau lần đó, gia đình không còn biết tin gì về Ngọc nữa.

Hết thời hạn trong hợp đồng (năm 2007), gia đình ông Hưng không thấy con mình về nên đã nhiều lần khiếu nại đến Công ty V-L và các cơ quan chức năng để... “đòi con”. Theo anh Cảnh, chỉ riêng chi phí mà gia đình anh gửi đơn, thư đã tốn khoảng 3 triệu đồng. Trong khoảng thời gian này, Công ty V-L có mời gia đình anh lên Hà Nội hoặc về tận xã Minh Châu làm việc nhưng vẫn không làm cho gia đình yên tâm vì không biết chính xác Ngọc đang ở đâu.
 

Mất tích khỏi trại giam

Được biết, ngày 6-7-2004, Ngọc trốn khỏi Công ty YSB. Đến cuối năm 2004, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ về việc giải quyết tình hình lao động VN tại Malaysia, Đại sứ quán VN tại Malaysia đã tìm trong một số trại giam và phát hiện trong số lao động do Công ty V-L đưa đi, có 2 người tên L.Đ.P và N.Q.C bị tạm giam ở trại Semeniyh. Còn Ngọc bị đưa vào trại Lenggeng từ ngày 7-8-2004, chưa rõ lý do. Ngày 11-11-2004, Ban Quản lý lao động và chuyên gia của Đại sứ quán VN tại Malaysia yêu cầu Công ty V-L khẩn trương bổ sung hồ sơ của 3 lao động trên, giải quyết chế độ cũng như đưa họ về nước. Theo ông Bùi Văn Cung, Trưởng Phòng Tổ chức – Hành chính Công ty V-L, sau đó, hai gia đình anh P. và C. có phối hợp với Công ty V-L để đưa con em mình về nước ngay trong tháng 11-2004.

Cũng theo ông Cung, ngày 12-11-2004, Công ty V-L đã có thông báo gửi gia đình ông Hưng và UBND xã Minh Châu về việc Ngọc đã bỏ trốn, đồng thời đề nghị gia đình phối hợp với công ty để giải quyết nhưng không nhận được sự hợp tác. Sau đó một thời gian, cán bộ Ban Quản lý lao động và chuyên gia của Đại sứ quán VN tại Malaysia đi tìm hiểu và được biết Ngọc không còn ở trại giam Lenggeng nữa và cũng không xác định được lý do. Vì vậy, việc Ngọc còn ở lại Malaysia hay đã về VN thì không rõ. Đến lúc này, do không còn điều kiện xác minh, Công ty V-L cũng không tiếp tục tìm Ngọc.

Nhờ cả công an điều tra

Đến khi gia đình ông Hưng đi “đòi con”, Công ty V-L lại truy tìm Ngọc. Ngày 18-6-2008, Công ty V-L đã ký hợp đồng với Đài Tiếng nói VN phát thông tin tìm kiếm anh Ngọc 3 lần trong 3 tháng: 6, 7, 8-2008. Về việc này, anh Cảnh xác nhận gia đình anh có được người hàng xóm báo lại có nghe tin tìm Ngọc phát trên Đài Tiếng nói VN. Đồng thời, Công ty V-L cũng nhờ Phòng Điều tra, Cục Quản lý Xuất nhập cảnh, Tổng cục An ninh, Bộ Công an tìm kiếm. Đến ngày 24-12-2008, Cục Quản lý Xuất nhập cảnh có thư khẳng định: Ngọc đã nhập cảnh VN qua cửa khẩu sân bay Tân Sơn Nhất từ ngày 22-12-2004. Thế nhưng, do bán tín bán nghi, gia đình anh tiếp tục khiếu nại.

Đến lúc này, Phòng Điều tra, Cục Quản lý Xuất nhập cảnh đã phải điều tra về trường hợp lạ lùng này. Trung tá Nguyễn Công Kiên, cán bộ điều tra Cục Quản lý Xuất nhập cảnh, kể lại: “Chúng tôi điều tra bằng phương pháp nhận diện qua hình ảnh với 8 người cùng bị Malaysia trục xuất với Ngọc. Tất cả đều khẳng định đã cùng về VN với Ngọc trên chuyến bay đến sân bay Tân Sơn Nhất ngày 22-12-2004”. Dựa trên kết quả này, ngày 24-6-2009, Cục Quản lý Xuất nhập cảnh có thông báo cho gia đình ông Hưng và khuyên nên liên hệ với hai người ở tỉnh Hải Dương và một người ở tỉnh Thanh Hóa (cùng bị trục xuất với Ngọc) để tìm hiểu thông tin về con mình.

Theo anh Cảnh, sau khi nhận thông báo này, gia đình anh có cử người em thứ năm là Nguyễn Hữu Hà, đến gặp hai  người ở tỉnh Hải Dương nhưng cả hai lại cho rằng họ “về nước đàng hoàng chứ không phải bị trục xuất” và không biết gì về Ngọc?! Chính vì thế, gia đình anh vẫn không biết tin gì về con em mình cho đến khi Báo NLĐ phát hiện Ngọc đang làm cho một lò bún ở quận 12 - TPHCM. Trong khi cả gia đình và các cơ quan chức năng vất vả tìm kiếm, Ngọc lại thờ ơ, không thông tin cho người thân về việc mình đang làm việc ở TPHCM. Vì sao lại có chuyện như thế, câu trả lời chỉ có thể dành riêng cho Ngọc!