Việt Nam không ngừng phát triển, tăng vị thế: Bứt phá, phát triển toàn diện

Từ một quốc gia nghèo đói, lạc hậu, Việt Nam đã trở thành nền kinh tế năng động, hội nhập sâu rộng, là điểm sáng trong khu vực và trên thế giới.

Nhìn lại chặng đường đấu tranh giành độc lập của dân tộc, PGS-TS Nguyễn Trọng Phúc, nguyên Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng - Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, nêu rõ: Dưới sự lãnh đạo của Đảng, toàn dân trải qua hai cuộc kháng chiến trường kỳ chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ. Đất nước độc lập, thống nhất nhưng con đường xây dựng, tái thiết còn nhiều khó khăn, thách thức. Trong bối cảnh đó, từ năm 1986, Đảng đã bắt đầu thực hiện công cuộc Đổi mới.

Nền kinh tế năng động, hội nhập sâu rộng

Theo PGS-TS Nguyễn Trọng Phúc, công cuộc Đổi mới không chỉ là thay đổi về chính sách kinh tế mà còn là sự chuyển mình mạnh mẽ trong tư duy lãnh đạo, đưa đất nước từ một nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung sang phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Đây là bước ngoặt vĩ đại, mở ra một chương mới cho sự phát triển của đất nước.

Sau gần 40 năm đổi mới (1986 - 2025), Việt Nam đã đạt được những thành tựu to lớn, toàn diện và có ý nghĩa lịch sử trên mọi lĩnh vực. Từ một quốc gia nghèo đói, lạc hậu, Việt Nam đã trở thành nền kinh tế năng động, hội nhập sâu rộng, là điểm sáng trong khu vực và trên thế giới. Kinh tế có sự thay đổi ngoạn mục sau chặng đường đã qua. Nếu như năm 1986 GDP Việt Nam chỉ đạt khoảng 8 tỉ USD thì đến cuối năm 2024, con số này đã tăng lên gần 476,3 tỉ USD và dự kiến sẽ vượt mốc 500 tỉ USD vào năm 2025. Sự tăng trưởng ngoạn mục này đã giúp Việt Nam vươn lên trở thành nền kinh tế đứng thứ 33 thế giới và thứ 4 trong khu vực ASEAN. GDP bình quân đầu người cũng tăng từ khoảng 100 USD (năm 1986) lên gần 5.000 USD (dự kiến năm 2025).

Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng, tăng trưởng kinh tế bình quân 5 năm 2021 - 2025 ước đạt khoảng 6,3%/năm, thuộc nhóm tăng trưởng cao nhất thế giới và khu vực. Trong đó, năm 2025 phấn đấu tăng trưởng 8,3%-8,5% theo chỉ đạo của Đảng và Nhà nước; GDP bình quân đầu người đạt khoảng 5.000 USD, đưa nước ta gia nhập nhóm nước có thu nhập trung bình cao.

Lãnh đạo Bộ Tài chính nhấn mạnh đến nay, thu ngân sách nhà nước đã đạt khoảng 2 triệu tỉ đồng, trong đó tỉ lệ chi đầu tư phát triển tăng lên 32%, bảo đảm nguồn lực cho đầu tư phát triển, hoàn thành mục tiêu 3.000 km đường bộ cao tốc và khoảng 1.700 km đường ven biển, vượt mục tiêu Đại hội Đảng lần thứ XIII đặt ra. Bội chi ngân sách nhà nước chiếm khoảng 3,3%-3,4%, nợ công khoảng 37% GDP; bảo đảm an toàn tài chính quốc gia, xếp hạng tín nhiệm quốc gia luôn ở mức triển vọng ổn định.

Đột phá về thương mại và đầu tư là một trong những thành tựu to lớn trong 80 năm qua. Từ một quốc gia bị cấm vận, Việt Nam đã mở cửa. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đã đạt những con số kỷ lục, vượt mốc 750 tỉ USD vào năm 2024 và duy trì xuất siêu trong nhiều năm.

Theo TS Phạm Anh Tuấn, Phó Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam và Thế giới, mở cửa thương mại và đầu tư tiếp tục là một trong những động lực trung tâm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của Việt Nam, góp phần định hình lại mô hình phát triển theo hướng hội nhập, cạnh tranh và xuất khẩu định hướng. Với chiến lược "mở cửa để phát triển", Việt Nam không chỉ tham gia sâu rộng vào các chuỗi giá trị toàn cầu mà còn trở thành một trong những nền kinh tế có độ mở cao hàng đầu khu vực và thế giới.

Việt Nam cũng đã chủ động và tích cực tham gia 16 Hiệp định thương mại tự do (FTA), trong đó có các FTA thế hệ mới như CPTPP và EVFTA, góp phần mở rộng thị trường, giảm thuế quan và nâng cao vị thế thương mại quốc tế.

Bên cạnh đó, Việt Nam cũng là điểm đến hấp dẫn của dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Năm 2024, vốn FDI thực hiện đã đạt mức kỷ lục 25,35 tỉ USD, cho thấy niềm tin của các nhà đầu tư nước ngoài vào môi trường kinh doanh và sự ổn định của Việt Nam. Theo TS Phạm Anh Tuấn, điểm đáng chú ý là trên 60% dòng vốn FDI tập trung vào ngành công nghiệp chế biến, chế tạo giúp Việt Nam hình thành các cụm sản xuất và xuất khẩu lớn trong những lĩnh vực điện tử, dệt may, da giày, đồ gỗ, ô tô, xe máy.

Nền kinh tế đã chuyển dịch mạnh mẽ từ nông nghiệp sang công nghiệp và dịch vụ. Công nghiệp chế biến, chế tạo, công nghệ cao và du lịch đã trở thành động lực tăng trưởng mới. Việt Nam hiện là công xưởng sản xuất của nhiều tập đoàn công nghệ lớn trên thế giới, với những sản phẩm "made in Vietnam" có mặt khắp năm châu.

Vươn mình mạnh mẽ

Ngay sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945, giáo dục được xác định là quốc sách hàng đầu nhằm giải quyết nạn mù chữ và nâng cao dân trí - một trong 3 nhiệm vụ cấp bách của đất nước. Suốt 80 năm, nền giáo dục Việt Nam đã không ngừng phát triển, vươn mình mạnh mẽ qua từng cột mốc lịch sử - từ kháng chiến đến công cuộc kiến thiết đất nước và hội nhập toàn cầu.

Tính đến tháng 8-2024, cả nước có hơn 25,2 triệu học sinh, sinh viên; trong đó, số học sinh phổ thông là hơn 23,1 triệu em. Tổng số cơ sở giáo dục là 53.979. Tổng số giảng viên, giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục, người lao động trong toàn ngành là hơn 1,6 triệu người.

Về chất lượng cơ sở vật chất, tỉ lệ trường đạt chuẩn quốc gia năm 2024 ghi nhận 56,3% ở bậc mầm non, 62,5% ở tiểu học, 68% ở THCS và 49,6% ở THPT. Ở bậc đại học, Việt Nam đã quy hoạch mạng lưới các cơ sở giáo dục, thúc đẩy tự chủ đại học, nâng cao chất lượng đào tạo gắn với nghiên cứu khoa học và đổi mới sáng tạo.

Song song với giáo dục, ngành y tế cũng đạt được nhiều thành tựu to lớn trong chặng đường 80 năm phát triển của đất nước. Theo Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan, ngành y tế Việt Nam đã không ngừng phát triển qua các giai đoạn, đồng hành cùng lịch sử cách mạng, vượt qua nhiều thách thức để đạt được những thành tựu đáng kể. Đến năm 2024, hệ thống y tế đã được mở rộng toàn diện, bao phủ khắp các vùng miền, với tỉ lệ bao phủ bảo hiểm y tế đạt 94,2%. Từ những ngày đầu thiếu thốn nhân lực và cơ sở vật chất, Việt Nam nay đã xây dựng mạng lưới hơn 13.000 cơ sở y tế từ trung ương đến địa phương. Dịch vụ y tế cơ bản hiện đã tiếp cận được mọi người dân, kể cả những khu vực khó khăn như vùng sâu, vùng xa, biên giới và hải đảo.

Việt Nam đã đạt những bước tiến vượt bậc trong y tế dự phòng, góp phần kiểm soát và loại trừ nhiều dịch bệnh nguy hiểm. Y tế chuyên sâu phát triển mạnh, với nhiều kỹ thuật hiện đại được làm chủ. Các bệnh viện lớn trên cả nước đã thực hiện thành công các ca ghép tạng, phổi, tim và điều trị ung thư bằng công nghệ cao.

Từ một quốc gia bị bao vây, cấm vận, Việt Nam đã chủ động và tích cực hội nhập quốc tế. 80 năm qua, Việt Nam đã khẳng định được bản lĩnh chính trị độc lập, tự chủ và vai trò tích cực, trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế. Đảng đã hình thành và không ngừng hoàn thiện đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ quốc tế; tích cực, chủ động hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng; là bạn, thành viên tích cực, có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế. Qua gần 40 năm tiến hành công cuộc Đổi mới, công tác đối ngoại của Đảng và Nhà nước đã đạt được kết quả hết sức quan trọng, nổi bật. Đến nay, Việt Nam đã thiết lập quan hệ ngoại giao với 194 quốc gia trên thế giới. Trong đó có quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện với 13 quốc gia, gồm: Trung Quốc, Liên bang Nga, Ấn Độ, Hàn Quốc, Mỹ, Nhật Bản, Úc, Pháp, Malaysia, New Zealand, Indonesia, Singapore và Thái Lan. 

(Còn tiếp)