Việt Nam - Nga mở rộng hợp tác đào tạo nhân lực công nghệ hạt nhân

Tại buổi làm việc ngày 27-9, lãnh đạo Viện nghiên cứu hạt nhân quốc gia MEPhI và đoàn đại biểu Việt Nam đã thảo luận về việc mở rộng hợp tác trong lĩnh vực giáo dục hạt nhân.

Trong đó có việc tăng số lượng sinh viên Việt Nam theo học tại MEPhI liên quan đến kế hoạch xây dựng dự án quan trọng nhất trong hợp tác Nga-Việt trong lĩnh vực hạt nhân - Trung tâm Khoa học và công nghệ hạt nhân (CNST) tại Việt Nam.

Phát biểu tại buổi làm việc, Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt đánh giá cao và ghi nhận những đóng góp quý báu của MEPhI trong việc đào tạo nhân lực chất lượng cao cho Việt Nam, khẳng định nhiều thế hệ các nhà khoa học, kỹ thuật giỏi của Việt Nam được đào tạo và tốt nghiệp tại MEPhI đã và đang có nhiều đóng góp cho sự phát triển của đất nước.

Theo Bộ trưởng, MEPhI được biết đến là một trong những trường danh tiếng hàng đầu về ngành hạt nhân không chỉ tại Nga mà còn trên thế giới. Hằng năm, MEPhI có các chương trình học bổng dành cho sinh viên Việt Nam về các chuyên ngành như: Vật lý, công nghệ hạt nhân, điện hạt nhân, toán ứng dụng, vật liệu, kỹ thuật thông tin và máy tính..., với gần 400 cán bộ chuyên ngành điện hạt nhân đã được MEPhI đào tạo cho Việt Nam.

Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt khẳng định Bộ Khoa học và Công nghệ nói riêng và Việt Nam nói chung luôn dành sự quan tâm lớn cho lĩnh vực năng lượng nguyên tử và ứng dụng năng lượng nguyên tử vì mục đích hòa bình.

Với mục đích thúc đẩy hơn nữa hoạt động hợp tác giữa Việt Nam và Liên bang Nga trong lĩnh vực này, vào cuối năm 2023, Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam đã ký với MEPhI thỏa thuận hợp tác về hợp tác trong các lĩnh vực giáo dục, đào tạo và nghiên cứu khoa học.

Hiện nay, bộ đang triển khai xây dựng Trung tâm Nghiên cứu khoa học công nghệ hạt nhân (CNST) với lò hạt nhân nghiên cứu mới cùng Tập đoàn Năng lượng nguyên tử quốc gia Liên bang Nga (ROSATOM).

Bên cạnh đó Việt Nam cũng đang nghiên cứu, xem xét khả năng trở lại phát triển điện hạt nhân. Do đó, nguồn nhân lực hạt nhân càng trở nên quan trọng hơn trong bối cảnh biến đổi khí hậu nói chung và bối cảnh cụ thể của Việt Nam.

Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt cùng đoàn công tác thăm Đại học Nghiên cứu hạt nhân quốc gia Nga (MEPhI).

Dựa trên những thế mạnh và truyền thống lâu dài của MEPhI trong việc đào tạo nhân lực cho Việt Nam, Bộ trưởng Huỳnh Thành Đạt mong muốn MEPhI tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi để đội ngũ các nhà khoa học trẻ, sinh viên, nghiên cứu sinh và các chuyên gia có cơ hội học tập và nghiên cứu tại MEPhI, góp phần thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa hai quốc gia trong lĩnh vực khoa học và công nghệ, nhất là năng lượng nguyên tử.

Trong thời gian tới, Bộ trưởng đề nghị 2 bên tiếp tục trao đổi, triển khai các hạng mục hợp tác thông qua các đầu mối của Bộ Khoa học và Công nghệ là Vụ Hợp tác quốc tế cũng như đầu mối chuyên môn tại Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam.

Hiệu trưởng MEPhI Vladimir Shevchenko đã giới thiệu với đoàn Việt Nam về dự án "Obninsk-TECH", nơi dự kiến triển khai các chương trình giáo dục dành cho sinh viên đến từ các quốc gia mà Rosatom đang xây dựng chiến lược hợp tác lâu dài - không chỉ trong lĩnh vực năng lượng hạt nhân, mà còn trong các ngành liên quan. Ví dụ, các nhà khoa học hạt nhân Nga đang giúp đảm bảo hoạt động của lò phản ứng nghiên cứu ở Đà Lạt, Việt Nam, được sử dụng để sản xuất đồng vị cho mục đích y tế.

Ông Vladimir Shevchenko đã trao đổi về việc nối lại hoạt động của lò phản ứng hạt nhân nghiên cứu MEPhI, đồng thời nhắc lại thỏa thuận với Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) đã được gia hạn thêm 5 năm và MEPhI vẫn là trung tâm hợp tác được IAEA công nhận.

"Sự hợp tác ngày nay giữa MEPhI và Việt Nam dựa trên thỏa thuận vào năm 2023. Chúng tôi muốn tăng số lượng sinh viên Việt Nam tại trường đại học của chúng tôi lên 20 người mỗi năm trong khuôn khổ chương trình hợp tác giữa NRNU MEPhI và Việt Nam"- hiệu trưởng nhấn mạnh.

Ngoài việc đào tạo nhân sự cho Việt Nam về hạt nhân và các chuyên ngành liên quan, các bên còn thảo luận về khả năng hợp tác khoa học (vật liệu mới cho ngành công nghiệp hạt nhân và tạo ra các mô hình toán học của các lò phản ứng hạt nhân hiện đại), cũng như trao đổi bài giảng của các chuyên gia, hội thảo và hội nghị, và trao đổi sinh viên tốt nghiệp để nghiên cứu khoa học chung, bao gồm cả tại lò phản ứng IRT MEPhI.