Vụ án Việt Á: Hai cựu bộ trưởng cùng được tuyên dưới khung

Chiều nay 12-1, TAND TP Hà Nội đã tuyên án 2 bị cáo Nguyễn Thanh Long, cựu bộ trưởng Bộ Y tế; Chu Ngọc Anh, cựu bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH-CN), và 36 bị cáo trong đại án Việt Á.

Theo đó, Toà đã tuyên Phan Quốc Việt, Tổng giám đốc Công ty Việt Á (bị tòa quân sự phạt 25 năm tù, án chưa có hiệu lực pháp luật), tổng hợp hình phạt 29 năm tù và Vũ Đình Hiệp, Phó tổng giám đốc Công ty Việt Á (bị tòa quân sự phạt 6 năm tù, án chưa có hiệu lực pháp luật) tổng hợp 15 năm tù cùng về 2 tội "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng" và "Đưa hối lộ".

Với nhóm bị truy tố tội "Nhận hối lộ", Toà tuyên Trịnh Thanh Hùng, cựu vụ phó thuộc Bộ KH-CN (bị tòa quân sự phạt 15 năm tù, án chưa có hiệu lực pháp luật) 14 năm tù; Nguyễn Thanh Long, cựu bộ trưởng Bộ Y tế, 18 năm tù; Nguyễn Huỳnh, cựu Phó phòng Giá, Cục Quản lý Dược, 9 năm tù; Nguyễn Minh Tuấn, cựu Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị công trình Bộ Y tế, 8 năm tù; Nguyễn Nam Liên, cựu vụ trưởng Kế hoạch Tài chính Bộ Y tế, 7 năm tù; Phạm Duy Tuyến, cựu Giám đốc CDC Hải Dương, 13 năm tù.

Nhóm bị truy tố tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí", Toà tuyên Chu Ngọc Anh, cựu Bộ trưởng Bộ KH-CN, 3 năm tù; Phạm Công Tạc, cựu Thứ trưởng Bộ KH-CN, 3 năm tù.

Nhóm bị truy tố tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ", Toà tuyên Nguyễn Văn Trịnh, cựu Trợ lý Phó thủ tướng, 4 năm tù; Phạm Xuân Thăng, cựu Bí thư Tỉnh ủy Hải Dương, 5 năm tù. Các bị cáo khác bị tuyên từ 24 tháng tù cho hưởng án treo đến 4 năm tù. Riêng bị cáo Nguyễn Thành Danh, cựu giám đốc CDC Bình Dương, được miễn trách nhiệm hình sự.

Đánh giá của bản án sơ thẩm vụ Việt Á

Bản án sơ thẩm đánh giá: Phan Quốc Việt, Tổng giám đốc Việt Á, đã thông đồng với nhiều người tại Học viện Quân Y, Bộ Khoa học Công nghệ, Bộ Y tế để chiếm đoạt quyền sở hữu kit test COVID-19. Sau đó, Việt bán kit test với giá cao tại 19 tỉnh, thành và nhiều cơ quan, tổ chức, gây thiệt hại 1.235 tỉ đồng gồm 402 tỉ đồng của nhà nước.

Hội đồng xét xử nhận định dịch COVID-19 khiến nhân dân hoang mang, hệ thống y tế và hạ tầng tại nhiều nơi bị quá tải, vỡ trận. Đây là một trong số các nguyên nhân làm phát sinh tội phạm của các bị cáo.

Hành vi phạm tội của các bị cáo là nghiêm trọng, xâm phạm trật tự an toàn xã hội, an toàn kinh tế, làm giảm danh dự của các cơ quan liên quan, gây bức xúc, bất bình trong nhân dân. Hành vi của các bị cáo còn thể hiện sự suy thoái, băng hoại đạo đức của một số cán bộ.

Về tình tiết giảm nhẹ, Hội đồng xét xử ghi nhận tất cả bị cáo đều thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải, có nhiều thành tích trong học tập, công tác. Một số còn chủ động bồi thường, khắc phục hậu quả, gia đình có công với cách mạng. Riêng Phan Quốc Việt và Công ty Việt Á cũng có đóng góp trong quá trình phòng chống COVID-19, góp phần đẩy lùi dịch bệnh tại nhiều địa phương.

Trong quá trình xét xử, tòa án nhận được văn bản từ Công đoàn Văn phòng Chính phủ; Bộ Y tế; một số Sở Y tế, CDC các địa phương xin giảm nhẹ cho các bị cáo liên quan bởi bối cảnh phạm tội là tình hình chống dịch cấp bách.

Về các tình tiết tăng nặng, Tòa xác định các bị cáo không có câu kết chặt chẽ, hành vi phạm tội có tính độc lập tương đối nên không áp dụng tình tiết "phạm tội có tổ chức". Tuy vậy, Phan Quốc Việt lợi dụng thời điểm COVID-19 để phạm tội nên phải bị áp dụng tình tiết nặng này.

Tổng hợp lại, tòa án khẳng định áp dụng mức hình phạt thấp nhất của khung liền kề với một số bị cáo phạm tội nhưng không vụ lợi; phạm tội trong vai trò của người phục tùng, phụ thuộc. Một số người sẽ được áp dụng chế định án treo hoặc tuyên án bằng thời gian tạm giam.