Vụ tranh chấp thừa kế của cố NSƯT Vũ Linh: Bảo vệ gia đình là trách nhiệm và bổn phận

Sáng sớm 7-1-2025, trước khi phiên tòa tranh chấp di sản thừa kế của cố NSƯT Vũ Linh (tên thật là Võ Văn Ngoan) chính thức diễn ra, hàng trăm người đổ dồn về phía trụ sở TAND TP HCM. Dòng người chen chúc bên ngoài tòa án vì nếu không thuộc danh sách triệu tập, họ chỉ có thể đứng bên ngoài, ngóng vào cánh cửa lớn.

"Định giá" tình thân

Trong phòng xử án chật kín người, không gian ngột ngạt bởi ánh mắt dè dặt giữa những người có mặt. Đứng trước mặt quan tòa, người đi thưa kiện lẫn người bị thưa chẳng phải ai xa lạ, họ là hai dì cháu, hai thế hệ trong một gia đình nghệ sĩ lừng danh. Ngay cả cái tên của họ dường như hé lộ sợi dây gắn bó: Võ Thị Hồng Nhung và Võ Thị Hồng Loan. Tên thì gần, tình thì thân, vậy mà giờ đây, mối quan hệ ấy phải nhờ tới pháp luật để phân định rạch ròi.

Nhìn họ, người ta không khỏi cảm thán trước sự trớ trêu của số phận. Những ai am hiểu pháp luật đều rõ: cô con gái duy nhất của cố nghệ sĩ - bà Hồng Loan nghiễm nhiên là người thừa kế hợp pháp di sản cha để lại. Ấy vậy mà bà Hồng Nhung vẫn kiên quyết khởi kiện.

Dư luận xôn xao. Những người đứng ngoài cuộc đàm tiếu. Một số người trách bà này tham lam, không chấp nhận thực tế, tranh chấp quyền lợi không thuộc về mình. Cũng không ít người cho rằng bà Hồng Nhung đã sát cánh cùng người anh trai quá cố trong những năm tháng cuối đời, lo toan từng chi tiết trong tang lễ nên chuyện bà đòi hỏi một phần di sản cũng chẳng phải là quá đáng.

Bà Hồng Nhung, với dáng vẻ của một người từng sống trong ánh hào quang sân khấu, đứng lên trình bày. Giọng nói của bà rành rọt, kể rằng hồi năm 1987, cố nghệ sĩ đã nhận nuôi một bé gái, đặt tên Hồng Loan. Bà Nhung khẳng định cố nghệ sĩ chưa bao giờ làm giấy tờ chính thức nhận con nuôi. Bà cho rằng điều này chứng minh Hồng Loan chỉ là một đứa trẻ không máu mủ gì với gia đình bà nên không có quyền thừa kế di sản do cố nghệ sĩ để lại.

Những lời nói của bà khiến cả phòng xử im lặng. Bà không chỉ đưa ra câu chuyện quá khứ, mà còn nhấn mạnh rằng, từ góc nhìn của một người em gái, bà tin chắc cố nghệ sĩ không có ý định để Hồng Loan thừa kế toàn bộ di sản.

Nếu lời trình bày của bà Nhung mang vẻ hoài niệm, cảm xúc, thì phần phát biểu của Lê Thị Hồng Phượng - con gái bà Nhung - lại như những nhát búa giáng mạnh vào vụ án: "Tôi là cháu ruột cậu tôi, tôi hiểu rõ cậu mình hơn ai hết. Một người nghệ sĩ nổi tiếng, sống trách nhiệm và thẳng thắn như cậu, nếu có con, cậu sẽ không bao giờ che giấu. Hồng Loan không phải con ruột của cậu tôi". Người dự khán nhìn nhau, vừa bất ngờ vừa tiếc nuối.

Nước mắt và sự thật

Bà Hồng Nhung không ngần ngại phơi bày những điều mà bà cho là sự thật. Bà nói chính Hồng Loan là người khiến cố nghệ sĩ đau lòng nhất. Từ việc bỏ học giữa chừng rồi không còn sống chung với cố nghệ sĩ mà về ở với nhà chồng - tất cả những điều đó, theo bà Nhung, đã làm tổn thương sâu sắc người nghệ sĩ tài hoa khi còn sống.

Chưa dừng lại, bà Nhung tiếp tục buộc tội Hồng Loan đã không chu toàn trách nhiệm khi ông qua đời. Với giọng đầy phẫn nộ, bà cáo buộc Hồng Loan ăn cắp giấy tờ của cố nghệ sĩ để tự ý đi sang tên di sản, bất chấp lời căn dặn của thầy cúng rằng "mọi việc phải để qua 49 ngày". Những lời cáo buộc của bà Nhung vang lên sắc lạnh.

Hồng Loan ngồi đó, cúi đầu, đôi mắt đỏ hoe như uất nghẹn. Đến lượt mình, cô nghẹn ngào nhưng vẫn giữ vẻ điềm tĩnh trình bày. Cô kể rằng chính người mà cô luôn gọi là cha đã nuôi dưỡng, lo cho cô học hành và cũng chính ông là người đứng ra lo liệu lễ cưới cho cô.

Thế nhưng, bức tranh êm đềm ấy dần nứt rạn khi những lời xầm xì trong gia đình bắt đầu len lỏi vào tai cô. Những câu chuyện mơ hồ, những ánh nhìn không rõ ý khiến cô không khỏi băn khoăn.

Một lần, không kìm được sự hoài nghi, cô đã hỏi cha mình: "Có phải con là con nuôi của ba không?". Cha cô không tức giận, cũng không né tránh, ông chỉ nhẹ nhàng đáp: "Con là con gái của ba, ADN của con giống ADN của ba". Với cô, câu trả lời ấy là sự khẳng định không gì có thể thay đổi được.

Tuy nhiên, số phận đôi khi lại trêu ngươi. Khi cha cô nằm xuống, cô tìm thấy tờ giấy giao nhận con nuôi mà cha cô đã cất kỹ trong xấp tài liệu tập tuồng của ông. Luật sư của Hồng Loan cầm tờ giấy ố màu đó, giơ lên trước tòa như một minh chứng. "Tôi chỉ biết sự thật khi đọc được tờ giấy này" - Hồng Loan nói, giọng nghẹn lại.

Đôi mắt cô, giờ đây, ánh lên sự cương quyết. Những tranh cãi xoay quanh vấn đề máu mủ dường như không thể làm lay chuyển được mối dây gắn bó thiêng liêng mà cô dành cho người cha mình.

Quan tòa lắng nghe từng lời. Người dự khán thì nín thở, dường như chỉ một tiếng động nhỏ cũng có thể làm đứt tung mọi kiên nhẫn. Giữa những lời khai, những tranh luận và chứng cứ, người ta không khỏi cảm thấy đau lòng cho một gia đình vốn từng gắn bó.

"Có lần nào ông bà ngồi nán lại để suy nghĩ những điều mình đang làm? Ông Ngoan có muốn không? Ông có vui không? Nếu nói thương cha, thương anh, thương cậu mình nhưng những gì ông bà đang làm không hề thể hiện điều đó". Lời nói của chủ tọa như một mũi tên bắn trúng vào khoảng lặng trong mỗi người. Không khí trong phiên tòa bỗng chùng xuống sau câu nói ấy.

Ánh mắt của nữ chủ tọa quét qua từng người trong phòng, bà nhấn mạnh rằng di sản của cố nghệ sĩ không chỉ là những tài sản vật chất, mà còn là danh dự, là những giá trị đã được gìn giữ qua bao thế hệ.

"Tôi thật sự khó chịu khi chứng kiến việc ông, bà sử dụng mạng xã hội để biến câu chuyện gia đình mình thành món quà cho dư luận. Ở ngoài kia, bao nhiêu người chẳng liên quan gì nhưng vẫn làm rần rần, buông lời xúc phạm bên này, bên kia. Ai cho họ cái quyền đó? Ai cho họ quyền được bôi nhọ, xúc phạm những người mà ông Ngoan yêu thương? Ông Ngoan luôn trân quý bà Hồng Loan, bà Hồng Nhung, bà Hồng Phượng. Vậy những kẻ xa lạ kia dựa vào tư cách gì để phán xét?" - những lời của nữ chủ tọa như tấm gương phản chiếu hiện thực cay nghiệt, từng câu từng chữ đều làm người ta phải giật mình suy ngẫm.

Bà nhấn mạnh thêm, như một lời cảnh báo dứt khoát: "Tôi mong muốn các ông bà chấm dứt hoàn toàn việc đưa câu chuyện gia đình này lên mạng xã hội. Bảo vệ danh dự gia đình không chỉ là trách nhiệm mà còn là bổn phận của những người làm con. Đây không phải chỉ là đạo lý mà còn được quy định rõ trong Luật Hôn nhân và Gia đình. Nếu thật sự yêu thương ông Ngoan, hãy để người nghệ sĩ ấy được yên nghỉ".