Kiến nghị hủy kết quả đấu thầu "khu tam giác vàng" ở quận 1 - TPHCM

“Hủy kết quả đấu thầu là một trong những phương án được xem là tối ưu xung quanh việc xử lý kết quả đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư cho khu đất được mệnh danh là khu “tam giác vàng” nối các trục đường Trần Hưng Đạo - Phạm Ngũ Lão - Nguyễn Thái Học (quận 1 – TPHCM)...”. Đó là kiến nghị mới nhất của Thanh tra Chính phủ (TTCP) trong văn bản gửi đến Thủ tướng Chính phủ để xem xét ra quyết định cuối cùng.

 

Sai từ đầu!

 

Báo cáo với Thủ tướng Chính phủ, lãnh đạo TTCP cho rằng: “Việc UBND TPHCM cho thực hiện thí điểm với mong muốn tạo sự công bằng và minh bạch hơn so với hình thức chỉ định trước đây là sự mạnh dạn cần thiết. Tuy nhiên, khi thực hiện đã có những khuyết điểm, sai phạm...”. Cụ thể, trước khi thực hiện thí điểm, TP đã không báo cáo, xin phép Thủ tướng Chính phủ (chỉ báo cáo sau khi đã triển khai).

 

Chưa hết, đây là hình thức đấu thầu mới liên quan đến nhiều lĩnh vực như đấu thầu, đầu tư, tài chính, đất đai...nhưng khi thực hiện, TP đã không tham khảo ý kiến của các cơ quan quản lý ngành, lĩnh vực ở Trung ương có liên quan, dẫn đến khi thực hiện có nhiều nội dung không phù hợp với quy định của pháp luật.

"Khu đất vàng" Trần Hưng Đạo - Phạm Ngũ Lão - Nguyễn Thái Học, (quận 1 - TPHCM). Ảnh: G.NGỌC

Mặt khác, trong quá trình tổ chức đấu thầu đã bộc lộ nhiều sai phạm, thiếu sót... Đơn cử, trong văn bản số 14 của Hội đồng Đấu thầu ghi là nhằm làm rõ những nội dung trong hồ sơ mời thầu, tuy nhiên văn bản này có một số nội dung trái với hồ sơ mời thầu đã được UBND TP phê duyệt trước đó là không được phép, không đúng thẩm quyền và không bảo đảm  tính pháp lý.

 

Sai phạm này đã làm thay đổi nội dung chuẩn bị hồ sơ dự thầu của các nhà đầu tư, thay đổi tiêu chí đánh giá và kết quả đấu thầu. Đó là chưa nói việc, tại thời điểm đánh giá hồ sơ dự thầu, có 3/4 thành viên tổ chấm thầu chưa có chứng chỉ đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ về đấu thầu.

 

Khi đánh giá hồ sơ dự thầu có nhiều nội dung không được tổ chấm thầu và Hội đồng Đấu thầu xem xét kỹ, làm rõ, hiệu chỉnh trong quá trình đánh giá (đặc biệt là đối với nội dung liên quan đến năng lực tài chính của Liên danh Thái Sơn – đơn vị trúng thầu) dẫn đến làm sai lệch kết quả đánh giá hồ sơ dự thầu.

 

Ngoài ra, khi Liên danh Khánh Gia (một đơn vị tham gia đấu thầu) có khiếu nại thì gần 2 tháng, Hội đồng Đấu thầu mới có văn bản trả lời. Kể cả khi Bộ Kế hoạch - Đầu tư (KH-ĐT) đã có hướng dẫn, Chủ tịch Hội đồng Đấu thầu, Sở KH-ĐT, UBND TP vẫn chưa có văn bản giải quyết kiến nghị của Liên danh Khánh Gia...

 

Ba phương án xử lý

 

Sau nhiều cuộc họp liên ngành để xem xét các phương án xử lý việc đấu thầu, trong văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ, TTCP đã kiến nghị ba phương án, gồm: Thứ nhất, hủy kết quả đấu thầu khu “tam giác vàng” để UBND TPHCM tổ chức lại việc lựa chọn nhà thầu.

 

Thứ hai, kế thừa những phần đúng trong đánh giá hồ sơ dự thầu, chọn Liên danh Khánh Gia là đơn vị trúng thầu. Thứ ba, vẫn chấp nhận Liên danh Thái Sơn là đơn vị trúng thầu nếu thực hiện một số cam kết khác về tài chính.

 

Theo nhận định của TTCP, đối với phương án tiếp tục cho Liên danh Thái Sơn thực hiện dự án sẽ không bảo đảm  tính pháp lý, việc bổ sung những quy định khác để ràng buộc đơn vị này thực hiện dự án sẽ thể hiện sự không nghiêm minh đối với các sai phạm, thiếu sót.

 

Việc lựa chọn phương án này là không thuyết phục, sẽ làm mất niềm tin của các nhà đầu tư và ảnh hưởng môi trường đầu tư nói chung. Đặc biệt, khi thực hiện phương án này sẽ không giải quyết dứt điểm khiếu kiện của Liên danh Khánh Gia, có thể dẫn đến việc các nhà đầu tư nước ngoài đưa vụ việc khiếu kiện ra tòa án quốc tế.

 

Trừ Bộ KH-ĐT, các cơ quan khác đều nhất trí không nên áp dụng phương án này. Còn đối với phương án loại bỏ hồ sơ dự thầu của Liên danh Thái Sơn và công nhận Liên danh Khánh Gia trúng thầu, TTCP cho rằng: Khi thực hiện phương án này, về cơ sở pháp lý vẫn còn những tồn tại và số tiền thu về cho ngân sách TP sẽ giảm đáng kể. Cụ thể, nguồn thu giảm 1.504 tỉ đồng, do Liên danh Khánh Gia chỉ hỗ trợ ngân sách TP là 360 tỉ đồng và quỹ phúc lợi quận 1 là 36 tỉ đồng.

 

Còn trường hợp Liên danh Thái Sơn trúng thầu, ngân sách sẽ có 1.900 tỉ đồng. Chưa hết, nếu thực hiện phương án này có thể dẫn đến việc Liên danh Thái Sơn khiếu nại. Mặt khác, việc UBND TP vừa phê duyệt Liên danh Thái Sơn trúng thầu nay lại phê duyệt đơn vị khác trúng thầu sẽ làm mất uy tín TP. Vì vậy, ý kiến của các cơ quan chức năng đều thống nhất không nên áp dụng phương án này.

 

Đối với phương án hủy kết quả đấu thầu, theo TTCP, đây là phương án tốt nhất và đa số ý kiến của các cơ quan chức năng cũng nhất trí kiến nghị Thủ tướng Chính phủ áp dụng phương án này. Bởi khi thực hiện sẽ bảo đảm  cơ sở pháp lý, khẳng định sự nghiêm minh đối với những sai phạm thiếu sót, thể hiện sự công bằng, minh bạch, đúng pháp luật...

TP cần lên phương án đền bù cho nhà đầu tư Theo nhận định của Thanh tra Chính phủ, với lý do về cơ sở pháp lý không bảo đảm, việc hủy kết quả đấu thầu là thuyết phục và các nhà đầu tư tham gia đấu thầu phải chấp nhận khi được bồi thường các chi phí. Tuy nhiên, TP phải lên phương án và bồi thường các chi phí lập hồ sơ dự thầu, mua hồ sơ mời thầu cho nhà đầu tư.    Khu “tam giác vàng” có diện tích 13.110 m2. UBND TPHCM đã có chủ trương thu hút đầu tư, xây dựng tại đây một công trình thương mại, dịch vụ cao 55 tầng. Sau khi phát hành hồ sơ mời thầu, có 26 nhà đầu tư mua 27 bộ hồ sơ. Đến thời điểm đóng thầu, có bốn liên danh nhà đầu tư nộp hồ sơ dự thầu gồm: Khánh Gia, Lê Đại Nam, REE và Thái Sơn. Hai nhà đầu tư được xếp vào danh sách lựa chọn trúng thầu là Liên danh Khánh Gia với giá dự thầu hơn 7.148 tỉ đồng và Liên danh Thái Sơn có tổng giá dự thầu hơn 6.818 tỉ đồng. T.Nguyễn