"Áo giáp hạt giống" phát triển rừng

Thạch Hoàng Anh (quê Trà Vinh), hiện là sinh viên năm 3 ngành Tài chính - Ngân hàng Trường ĐH Cần Thơ, đã có sáng kiến làm "áo giáp hạt giống" với mục đích đóng góp vào mục tiêu phát triển bền vững, bảo tồn tài nguyên rừng ngập mặn và bảo vệ các giống cây quý hiếm tại ĐBSCL.

Hoàng Anh cho biết khi học lớp 12, trong lần trồng rừng ngập mặn chống sạt lở bờ biển ở một cù lao tại Trà Vinh, anh thấy một số giống cây trồng thuộc danh mục quý hiếm khi sinh trưởng đạt tỉ lệ thấp. Từ đó, anh nghĩ ra "áo giáp" để bảo vệ hạt giống, tối ưu nguồn dinh dưỡng.

Ban đầu, dự án gặp nhiều khó khăn về công nghệ. Sau đó, nhờ sự hỗ trợ từ doanh nghiệp và cơ quan chức năng, chàng trai này đã tìm ra công nghệ để tối ưu hóa sản phẩm.

Mục tiêu của Hoàng Anh là tạo ra lớp "áo giáp" bọc lấy hạt giống nhằm cung cấp đầy đủ các dưỡng chất, bảo đảm điều kiện sinh trưởng và phát triển tốt nhất cho cây giống. Sản phẩm có kích thước nhỏ gọn, dễ dàng vận chuyển và ít tốn công chăm sóc; mức chi phí thấp, có thể tận dụng nguyên liệu có sẵn tại địa phương. Ngoài ra, dự án còn tận dụng phụ phẩm nông nghiệp như bã cà phê và rơm rạ để sản xuất phân bón. Điều này không chỉ giảm thiểu chất thải mà còn giúp cải thiện sức khỏe đất và cây trồng.

Hoàng Anh tiết lộ: "Áo giáp hạt giống" có dạng viên, áp dụng công nghệ nhả chậm thông minh. Sản phẩm phân bón hữu cơ có nguyên liệu chính là rơm rạ, bã cà phê, nấm Trichoderma và keo hữu cơ. Viên phân bón này có cấu trúc 3 lớp: lớp ngoài giúp kiểm soát tốc độ nhả dinh dưỡng, hạn chế rửa trôi trong điều kiện mưa lớn; lớp giữa chứa nấm Trichoderma và khoáng chất từ bã cà phê, giúp ngăn ngừa bệnh thối rễ; lớp trong là hạt giống cần trồng. Giống cây có thể để được trong viên dinh dưỡng này 3-4 năm nếu không đem đi trồng.

Ngày 27-9-2021, Hoàng Anh tiến hành thực nghiệm dự án "áo giáp hạt giống" tại cù lao Long Trị, TP Trà Vinh và Mỹ Long Nam, huyện Cầu Ngang. Đây là 2 địa điểm có rừng ngập mặn và độ mặn khá cao. Dự án được ngành kiểm lâm tỉnh Trà Vinh và Công ty TNHH MangLub Việt Nam thí điểm chọn hạt cây gõ nước (loài nằm trong sách đỏ) thử nghiệm. Kết quả, đến tháng 2-2022, "áo giáp hạt giống" phù hợp với điều kiện tự nhiên tại cù lao Long Trị và Mỹ Long Nam.

Những kết quả đánh giá cho thấy hạt giống phát triển nhanh hơn cách thức trồng bình thường tại rừng ngập mặn; rễ, thân, cành, chồi đỉnh, lá phát triển hoàn chỉnh, tỉ lệ thử nghiệm đạt 9/10. Bên cạnh công nghệ nhả chậm, dự án còn tích hợp các công cụ số hóa như GeoAI+ và ArcGIS để quản lý khu vực trồng rừng, giám sát quá trình sinh trưởng và tối ưu hóa quy trình sản xuất.

Sau thành công của dự án, đến nay, Hoàng Anh cho biết anh đã hợp tác với nhiều doanh nghiệp nước ngoài trong việc trồng rừng.

Dự án "áo giáp hạt giống" đã đoạt nhiều giải thưởng như: Giải nhất cuộc thi Khởi nghiệp ĐBSCL học sinh - sinh viên năm 2024; giải khuyến khích Sáng kiến Mekong 2024; giải nhì Tìm kiếm tài năng khởi nghiệp TP Cần Thơ 2024; giải ba dự án khởi nghiệp Tỉnh Đoàn Trà Vinh 2023…