Ba giá trị cốt lõi

Đơn cử như Công ty CP Sàn giao dịch tài sản mã hóa Lộc Phát Việt Nam (LPEX) được thành lập với vốn điều lệ 6,8 tỉ đồng, đặt trụ sở tại hội sở LPBank ở Hà Nội. Trước đó, Chứng khoán HD công bố kế hoạch huy động hơn 7.300 tỉ đồng, trong đó gần 1.500 tỉ góp vốn vào sàn giao dịch tài sản mã hóa HD.

Có thể nói, Nghị quyết 05 đang là kim chỉ nam cho thị trường này. Một trong những điều kiện để được cấp phép tổ chức thị trường giao dịch tài sản mã hóa là vốn điều lệ tối thiểu 10.000 tỉ đồng. Ngoài ra, DN phải có ít nhất 65% vốn điều lệ từ tổ chức, trong đó trên 35% đến từ ít nhất 2 tổ chức là ngân hàng thương mại, công ty chứng khoán, quản lý quỹ, bảo hiểm hoặc DN công nghệ góp vốn. Rõ ràng, Nghị quyết 05 ưu tiên các định chế tài chính lớn. Đây là lý do tại sao khối DN tài chính - chứng khoán đi đầu tham gia.

Sự tham gia của các "ông lớn" mang lại 3 giá trị cốt lõi. Thứ nhất là củng cố niềm tin: trong một thị trường mới và tiềm ẩn nhiều rủi ro, uy tín lâu năm của các định chế tài chính sẽ giúp nhà đầu tư an tâm hơn, hạn chế lo ngại lừa đảo hay mất thanh khoản. Thứ hai là bảo đảm thanh khoản nhờ tiềm lực vốn mạnh. Thứ ba là chuyên nghiệp hóa vận hành khi họ có kinh nghiệm quản trị rủi ro, tuân thủ pháp lý và vận hành sàn giao dịch. Đây là nền tảng quan trọng để thị trường phát triển bài bản, minh bạch và bền vững ngay từ đầu.

Trên thực tế Nghị quyết 05 đã đưa ra 4 nhóm dịch vụ lớn trong lĩnh vực dịch vụ tài sản mã hóa là tổ chức thị trường giao dịch tài sản mã hóa, tự doanh tài sản mã hóa, lưu ký tài sản mã hóa và cung cấp nền tảng phát hành tài sản mã hóa. Tuy nhiên, hiện mới có quy định chi tiết về dịch vụ "tổ chức thị trường giao dịch", trong khi ba nhóm còn lại chưa được hướng dẫn cụ thể. Điều này đặt ra thách thức, nếu chỉ tập trung vào khối tài chính, thị trường có thể thiếu sự tham gia của các DN công nghệ, yếu tố then chốt trong lĩnh vực tài sản mã hóa. Về bản chất, tài sản mã hóa là sản phẩm công nghệ, đòi hỏi hạ tầng blockchain, an ninh mạng, giải pháp lưu ký an toàn và công cụ chống gian lận. Nếu không có sự đóng góp của nhóm này, nguy cơ "một ông lớn ôm trọn cả tài chính và công nghệ" sẽ khiến chất lượng và tính an toàn có thể bị ảnh hưởng.

Ngoài ra, Nghị quyết 05 giới hạn chỉ cấp phép tối đa cho 5 DN tham gia cung cấp dịch vụ. Nếu chính sách tiếp tục chỉ dồn trọng tâm vào sàn giao dịch, cơ hội cho các DN công nghệ hạ tầng hoặc các nhà cung cấp dịch vụ bổ trợ sẽ bị bỏ lỡ. Để hình thành hệ sinh thái tài sản mã hóa toàn diện, chính sách cần sớm mở rộng và chuyên môn hóa giấy phép.

Thay vì cấp phép chung cho sàn giao dịch, nên có cơ chế riêng cho DN lưu ký, công ty cung cấp nền tảng công nghệ hoặc dịch vụ hỗ trợ. Đồng thời, khuyến khích nhóm DN cung cấp dịch vụ bổ trợ như định danh, xác thực hay khai thác tài sản số dựa trên sở hữu trí tuệ để đa dạng hóa hệ sinh thái. 

Lê Tỉnh ghi