Cấm hút thuốc: Sẽ mạnh tay!

Vô tư hút thuốc trong khuôn viên Bệnh viện Bạch Mai

TS Lý Ngọc Kính, chuyên gia cao cấp Văn phòng Chương trình Phòng chống tác hại thuốc lá - Bộ Y tế, cho rằng dù hút thuốc có hại cho sức khỏe nhưng đây là thói quen rất khó bỏ của nhiều người. Với 15,3 triệu người hút thuốc và 33 triệu người không hút nhưng "bị" hít khói thụ động, Việt Nam đang đứng thứ ba ở Đông Nam Á (sau Indonesia và Philippines) về tỉ lệ người hút thuốc. Hiện Việt Nam vẫn là một trong 15 nước có tỉ lệ nam giới trưởng thành hút thuốc cao nhất thế giới. Trung bình, cứ 2 nam giới thì có một người hút thuốc.

Những công bố mới nhất đã chỉ ra rằng thuốc lá chứa khoảng 7.000 chất độc, trong đó 43 chất là nguyên nhân gây ra 25 loại bệnh về ung thư phổi, ung thư thanh quản, ung thư khoang miệng, các bệnh tim mạch…, gây bệnh bất lực và tăng nguy cơ vô sinh cho cả 2 giới. Theo một nghiên cứu tại Bệnh viện K - Hà Nội, những người hút thuốc trong vòng 6 tháng có khả năng bị ung thư phổi cao gấp gần 7 lần so với người không hút. Họ cũng chết sớm hơn người không hút đến 20 năm.

Từ năm 2005 đến nay, đã có không ít quy định về việc xử phạt và nghiêm cấm hành vi hút thuốc lá tại nhiều điểm công cộng được ban hành nhưng đến nay, người ta vẫn thi nhau nhả khói giữa chốn công cộng (trường học, nhà ga, bến xe, bệnh viện...). Lý giải về thực trạng này, ông Nguyễn Huy Quang, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế - Bộ Y tế, cho rằng ý thức cộng đồng của một số người còn rất kém trong việc thực thi các quy định. Trong khi đó, ông Kính cho rằng việc xử phạt cũng chưa đủ sức răn đe.

"Ở Hồng Kông, hút thuốc nơi công cộng có thể bị phạt 5.000 đô la Hồng Kông (khoảng 11 triệu đồng) và họ có hẳn một đội ngũ chuyên đi phạt những ai vi phạm. Còn ở Việt Nam, hiện người có thẩm quyền xử phạt hành vi hút thuốc nơi công cộng là lực lượng thanh tra chuyên ngành về y tế và chủ tịch UBND các cấp" - ông Kính nói. "Với 300 người là thanh tra, hầu hết chỉ làm kiêm nhiệm, thì không thể đủ sức đi tới tận hang cùng ngõ hẻm để phạt người hút thuốc nơi công cộng" - ông Quang phân trần.

Theo ông Quang, có thể từ nay đến ngày 1-5-2013 (thời điểm Luật Phòng chống tác hại thuốc lá có hiệu lực), việc xử phạt người hút thuốc nơi công cộng sẽ giậm chân tại chỗ bởi nghị định hướng dẫn, xử phạt vẫn đang được Bộ Y tế xây dựng và lấy ý kiến. "Hiện nay, chế tài xử phạt hành vi hút thuốc nơi công cộng 50.000 - 100.000 đồng/lần được cho là quá nhẹ. Vì thế, cũng có nhiều đề xuất tăng mức xử phạt, trong đó mức phạt có thể tăng gấp đôi ở những TP lớn như Hà Nội, TPHCM. Đồng thời, sẽ xử phạt cả lãnh đạo, quản lý, người đứng đầu các điểm cấm hút thuốc lá nếu họ không thực hiện nghiêm quy định cấm hoặc để khách hút thuốc tại khu vực cấm" - ông Quang khẳng định.