Chịu thua phòng khám có bác sĩ Trung Quốc?

Ngày 13-11, Báo Người Lao Động đăng bài viết "Phòng khám có bác sĩ Trung Quốc lại bị tố". Ngay sau đó, đông đảo bạn đọc và các chuyên gia luật đã có nhiều ý kiến phản hồi.

Than khó, kể khổ

Trả lời câu hỏi vì sao phòng khám (PK) Trung Quốc bị phản ánh lừa bệnh nhân nhưng không thể dẹp được, PGS-TS Nguyễn Tấn Bỉnh, Giám đốc Sở Y tế TP HCM, cho biết bệnh nhân không chịu hợp tác với sở trong việc phối hợp xử lý đến nơi đến chốn. Ngành y tế đã thực hiện chức năng quản lý của mình nhưng "không hiểu sao khi làm việc với cán bộ thì hầu hết bệnh nhân xin thôi tố cáo hoặc rút đơn dẫn đến việc xử lý không đến nơi đến chốn".

Lời ông Bỉnh cũng có căn cứ bởi năm 2016, khi Báo Người Lao Động đăng loạt bài "Vẽ bệnh ở các phòng khám", lúc này một số nạn nhân tố cáo đã bị kẻ lạ liên hệ hù dọa. Có nạn nhân hoảng sợ phải rút tất cả đơn tố cáo.

Ông Bùi Minh Trạng, Chánh Thanh tra Sở Y tế TP HCM, nói bệnh nhân ngày hôm trước phản ánh thì ngay sau đó không liên lạc được, thanh tra không đủ bằng chứng để xử lý nên giống như đi đòi nợ thuê cho người bệnh nhưng họ không chịu hợp tác. Người bệnh cần sáng suốt trong việc chọn nơi điều trị cho mình.

"Cán bộ thanh tra đã thực hiện các chức năng theo đúng quy định. Báo chí phát hiện cán bộ thanh tra y tế sai sót chỗ nào cứ việc chỉ ra, chúng tôi sẵn sàng đón nhận, thậm chí chấp nhận mất việc làm" - ông Trạng khẳng định và cho biết vừa rồi, Sở Y tế TP đã công khai danh mục kỹ thuật, bảng giá, số điện thoại bác sĩ (BS) phụ trách chuyên môn, điểm xếp hạng... các PK có BS Trung Quốc. Hiện TP HCM có khoảng 250 PK đa khoa hoạt động nhưng qua thanh tra, kiểm tra và những phản ánh, khiếu nại của người bệnh thì tập trung nhiều vào các PK có BS Trung Quốc.

Sai phạm của các PK này chủ yếu là: kê đơn thuốc bằng tiếng Hoa, không dịch ra tiếng Việt; không lập hồ sơ bệnh án; hồ sơ bệnh án viết bằng tiếng Việt mà ký tên BS điều trị là người Trung Quốc; thực hiện kỹ thuật không theo phác đồ, không đúng quy trình; thực hiện kỹ thuật chưa được phê duyệt; không bảo đảm cơ sở vật chất, điều kiện vệ sinh, kiểm soát nhiễm khuẩn; niêm yết giá dịch vụ khám chữa bệnh không đúng quy định.

Sở Y tế TP đã yêu cầu các PK này phải ghi rõ ràng, minh bạch hồ sơ bệnh án, gửi bảng giá chi tiết để đăng lên website của sở, các hóa đơn phải kê rõ chi tiết khoản thu. Đặc biệt, quy chế ngành y yêu cầu BS phải chẩn đoán toàn diện bệnh nhân trong lúc khám, bàn bạc về phương pháp điều trị, giá cả với bệnh nhân.

Chánh Thanh tra Sở Y tế TP cũng cho biết đã thực hiện theo chức năng, làm những gì cần làm. Pháp luật quy định như thế nào trong xử lý thì đã thực hiện như thế. Các vụ xử lý đều có lực lượng công an phối hợp. Trong các hình thức xử phạt có tạm đình chỉ hoạt động, xử phạt hành chính. Trung bình, mỗi năm xử phạt vi phạm trong hoạt động y tế ở TP khoảng 10 tỉ đồng nhưng riêng xử phạt các PK có BS Trung Quốc chỉ tính từ đầu năm đến nay đã gần 900 triệu đồng, chiếm 1/10 tổng số tiền phạt vi phạm y tế.

Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến kiểm tra hoạt động các phòng khám có bác sĩ Trung Quốc trên địa bàn TP HCM trong một chuyến công tác gần đâyẢnh: Nguyễn Thạnh

Bất lực hay ngó lơ?

Luật sư (LS) Nguyễn Tri Đức (Đoàn LS TP HCM) thẳng thắn chỉ trích sự tắc trách, không quyết liệt của cơ quan quản lý.

"Tôi thấy đau lòng khi có thêm những bệnh nhân bị lừa. Không biết Sở Y tế TP thấy sao?" - LS Đức nhận xét và nói rõ thêm rằng đau lòng ở đây là sự mất mát tiền của, sức khỏe của người dân và mất niềm tin vào Sở Y tế TP.

LS Đức không đồng tình với cách trả lời của chánh thanh tra và giám đốc Sở Y tế TP khi cho rằng các PK có BS người Trung Quốc hoạt động tinh vi, khó xử lý.

"Nói thật, chỉ cần cử người vào vai bệnh nhân là thấy ngay việc PK vẽ bệnh. Xét về góc độ pháp lý, chúng ta đã có Luật Khám chữa bệnh và các văn bản pháp luật quy định, đủ căn cứ đóng cửa vĩnh viễn các PK nói trên" - LS Đức khẳng định.

Cũng theo LS Đức, mỗi lần xử phạt chỉ vài trăm triệu đồng, so với khoản lời mà các PK Trung Quốc thu được qua hành vi "vẽ bệnh" thì chỉ như "gãi ngứa".

LS Đức cho rằng Sở Y tế TP nên áp dụng "Quy định về giải quyết khiếu nại trong lĩnh vực y tế" để đóng cửa PK khi liên tục bị tố cáo sai phạm.

"Cần hiểu chứng chỉ hành nghề của các BS Trung Quốc được Bộ Y tế cấp và giấy phép hoạt động của các PK có BS Trung Quốc không phải là một dạng "kim bài miễn tử". Bởi lẽ, sau khi các PK này được cấp phép hoạt động thì với quyền hạn và trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước, thanh tra y tế sở tại phải thanh tra, kiểm tra thường xuyên, kịp thời phát hiện để loại trừ mọi tiêu cực nhạy cảm mà xác suất xảy ra rất cao tại các loại hình PK này" - LS Đức phân tích.

Cùng chung quan điểm, LS Nguyễn Anh Minh (Đoàn LS TP HCM) cho rằng hễ Sở Y tế TP đình chỉ PK Trung Quốc nào thì 2-3 tháng sau chính đơn vị này lại "thay tên đổi họ" và hoạt động. Cơ chế quản lý lỏng lẻo và xử lý không quyết liệt nên các PK loại này nhởn nhơ.