Khắc phục quy hoạch dự án "treo"

Thời gian qua, cơ quan chức năng đã công bố một số dự án quy hoạch "treo" được điều chỉnh, hủy bỏ. Điều này là cần thiết để bớt đi thiệt hại, lãng phí và tạo điều kiện thu hút chủ đầu tư khác, người dân sửa chữa nhà cửa, tách thửa hoặc chuyển nhượng quyền sử dụng đất.

Quy hoạch "treo" cản trở sự phát triển

Quy hoạch cũng chính là cách con người suy nghĩ cho chiến lược phát triển, bố trí sắp xếp các vấn đề trong đời sống xã hội. Mỗi nét trên bản vẽ sẽ trở thành cơ sở chính sách pháp lý đối với vị trí và quy mô cho các dự án được hình thành, công trình trên hiện trường sau này.

Đây cũng là hiệu ích còn lại cho thực thể vật chất, cụ thể là các dự án và công trình sau khi triển khai hoàn thành ảnh hưởng đến con người, kinh tế - xã hội, văn hóa lâu dài. Yếu tố quyết định sự thành, bại trong phạm vi rộng. Nếu làm tốt, sẽ bảo đảm tính khả thi, thu hút được nguồn lực, phát triển bền vững. Ngược lại, có thể gây lãng phí lớn, cản trở sự phát triển.

TP HCM là đô thị lớn tập trung nhiều người, dân cư đông và giá cả đắt đỏ hơn các tỉnh, thành khác. Đây cũng là trung tâm kinh tế lớn nhất cả nước, hoạt động nhiều lĩnh vực trọng điểm, nhu cầu phát triển cơ sở hạ tầng và xã hội.

Tất nhiên phải có quy hoạch làm cơ sở quản lý, triển khai phục vụ phát triển. Nhưng mặt trái của những quy hoạch, dự án thiếu tính khả thi và "treo" kéo dài nếu được hủy bỏ thì cũng đã tổn thất cũng không nhỏ. Một đồng tiền cho phát triển đã phải trả giá bằng nhiều đồng tiền cho đầu tư phát triển.

Mỗi lần "xới" lên thông tin quy hoạch dự án "treo" luôn được dư luận quan tâm. TP HCM vừa qua đã thành lập tổ công tác giải quyết các vấn đề quy hoạch dự án "treo" trên địa bàn. Người dân hy vọng một khi có tổ công tác với đầy đủ thành phần các cơ quan chức năng sẽ có hành động mạnh mẽ hơn, giải quyết hiệu quả vấn đề quy hoạch dự án "treo".

Những cánh đồng mênh mông thuộc ấp 4, xã Xuân Thới Thượng, huyện Hóc Môn, TP HCM bỏ hoang do nằm trong dự án quy hoạch treoẢnh: Thu Hồng

Cần có đầu mối chịu trách nhiệm

Sau khi rà soát, hãy cương quyết loại bỏ những quy hoạch dự án đã giao đất nhưng không thực hiện, chấm dứt chủ trương đầu tư, thu hồi các dự án thiếu khả thi và chậm trễ kéo dài.

Việc cương quyết xử lý các vi phạm này sẽ hạn chế tình trạng hoang hóa đất tại thành phố, góp phần lập lại trật tự kỷ cương trong đầu tư xây dựng phát triển, điều chỉnh giá trị đất cho những dự án có hiệu quả cao hơn với nhu cầu thật sự triển khai khẩn trương.

Ví dụ, với phần diện tích đất mà chủ đầu tư chưa thực hiện bồi thường giải phóng mặt bằng và hiện do các hộ dân đang trực tiếp quản lý sử dụng trong chồng lấn giữa dự án khu dân cư Miếu Nổi (quận Bình Thạnh) và khu dân cư Rạch Miễu (quận Phú Nhuận), UBND TP HCM đã có quyết định thu hồi cuối năm 2015. Cơ quan chức năng cần đưa ra khỏi ranh quy hoạch để giảm bớt thiệt hại cho các hộ bị quy hoạch bởi dự án "treo" này.

Đã đến lúc xem xét lại khâu cán bộ thuộc bộ máy tham mưu, quản lý. Cần có đầu mối chịu trách nhiệm cụ thể trong công tác quản lý đối với việc lập, phê duyệt và triển khai quy hoạch dự án.

Tránh cơ chế xin - cho, xé lẻ dự án khu dân cư gây ra manh mún, không đồng hạ tầng, xảy ra tranh chấp kéo dài vì chủ đầu tư nào cũng muốn giữ lại quy hoạch dự án.

Trong công tác lập, phê duyệt quy hoạch dự án cần quy định chặt chẽ hơn, như buộc phải có sự phối hợp đồng bộ trong quản lý trên cơ sở khoa học, phù hợp thực tiễn, đặc biệt chứng minh được nguồn lực để tổ chức thực hiện và cụ thể hóa trách nhiệm cá nhân.

Ngoài ra, lấy ý kiến người dân bị ảnh hưởng một cách thực chất, đưa ngay vào kế hoạch sử dụng đất để chính quyền quận/huyện theo dõi và HĐND TP HCM giám sát.

Cơ quan chức năng cần lấy ý kiến người dân một cách thực chất để kịp phát hiện những bất cập; giám sát đúng mức để có biện pháp xử lý kịp thời, không để kéo dài dự án "treo".

Đối với dự án khu dân cư, khu đô thị phải đồng thời xác định cụ thể, chính xác vị trí, ranh giới, diện tích đất thu hồi thực hiện dự án và phương án bồi thường hỗ trợ, tái định cư cho các trường hợp bị ảnh hưởng bởi dự án thu hồi đất.

Chủ đầu tư đóng khoản tiền thế chân phù hợp theo tỉ lệ phần trăm mức đầu tư cam kết lộ trình triển khai dự án theo kế hoạch, nếu không thực hiện cam kết thì khoản chi phí này sử dụng hỗ trợ các trường hợp bị thiệt hại.

Riêng với quy hoạch dự án khu dân cư, khu đô thị nên ưu tiên hướng đến hình mẫu đô thị Phú Mỹ Hưng (quận 7) có chức năng đa mục tiêu, khả thi, hiệu quả bằng giải pháp tổng hợp về kinh tế, y tế, văn hóa, giáo dục, tôn giáo, siêu thị, giao thông, nhà ở, không gian công cộng…

Như vậy vừa thu hút đầu tư xã hội hóa đồng bộ cơ sở hạ tầng, hạn chế chia cắt cục bộ và giải bài toán kinh tế cho quy hoạch dự án, nguồn vốn khả thi, chủ đầu tư có năng lực.