Quy định mới làm khổ bệnh nhân

Thông tư 15/2018/TT-BYT được Bộ Y tế đánh giá là bước tiến quan trọng trong lộ trình tính đúng, tính đủ giá dịch vụ y tế; làm tăng quyền lợi của người có thẻ BHYT; hạn chế chỉ định kỹ thuật, thủ thuật không cần thiết…

Dài cổ chờ được khám bệnh

Tuy nhiên, theo Thông tư này, mỗi bàn khám, bác sĩ (BS) chỉ được khám 65 lượt bệnh nhân (BN)/8 giờ; chụp phim, một máy siêu âm chỉ thực hiện tối đa 48 ca/ngày; máy X-quang 58 ca; máy CT đến 32 dãy số là 29 ca; máy chụp cộng hưởng từ (MRI) 19 ca. Nếu bệnh viện (BV) thực hiện nhiều hơn sẽ không được BHYT thanh toán. Việc khống chế số lượt khám bệnh, số lần siêu âm trong ngày đã khiến BN và các BV lo lắng.

Từ sáng sớm, BV Ung Bướu TP HCM đã đông nghẹt người chờ khám bệnh. Đa số họ phải đi từ 2-3 giờ sáng để có thể khám và về trong ngày. Tuy nhiên, vì số lượng người đến khám quá đông, nhiều người phải ngồi chờ từ sáng tới chiều, thậm chí có người phải chờ 3-4 ngày mới được siêu âm.

Dẫn vợ đi khám bướu cổ, ông Năm Hùng (64 tuổi, quê An Giang) lắc đầu ngao ngán kể 2 giờ sáng, vợ chồng ông đã bắt xe đò từ An Giang lên TP HCM. Chỉ riêng khoản siêu âm, vợ chồng ông phải đợi ở BV 3 ngày. "Nhà xa, lớn tuổi, đi mất 5 tiếng mới lên tới, nghe thông báo mà hai vợ chồng tôi muốn rớt nước mắt" - ông Hùng nói.

Tương tự, bà Nguyễn Thị Thúy ở Kiên Giang, phải đi từ lúc 1 giờ sáng để bốc số khám bệnh. Bốc được số rồi, BV hẹn tuần sau siêu âm. "Cứ tưởng mình đi sớm thì lên được khám trong ngày rồi về, ai có ngờ đâu phải chờ lâu dữ vậy. Không có người thân ở TP, ở nhà lại bận buôn bán, chắc tôi phải về, chờ đến ngày rồi lên lại" - bà Thúy thở dài.

Tại BV Nhi Đồng 2, dù đã hơn 11 giờ trưa nhưng hầu hết tại các phòng khám của BV vẫn còn rất đông. Nhìn lượng người đưa con đến khám ngồi đầy kín, chị L.T.H (43 tuổi, ngụ tỉnh Bình Thuận) lo ngại. "Vợ chồng tôi đưa con đi khám, chi phí đi lại tốn kém, bỏ cả công ăn việc làm ở quê, chỉ mong được BS khám nhanh để còn kịp chuyến xe về nhà. Ở lại TP 1 ngày là 1 ngày lo. Đâu phải ai cũng có nhà người quen để ở nhờ, còn thuê khách sạn lại càng tốn kém nữa. Rồi công ăn chuyện làm…".

Người bệnh mỏi mòn chờ được gọi tên vào khám tại Bệnh viện Ung Bướu TP HCM Ảnh: Mỹ Lệ

Bệnh viện cũng "nhức đầu"

Trao đổi với phóng viên, TS-BS Diệp Bảo Tuấn, Phó Giám đốc BV Ung Bướu TP HCM, cho biết BV Ung Bướu là một trong những cơ sở y tế quá tải nhất cả nước. Mỗi ngày, BV tiếp nhận 2.500 lượt BN đến khám, 1.200 BN nội trú và quản lý 9.000 BN ngoại trú. BV có 800 lượt BN siêu âm/ngày, trong khi chỉ có 12 máy siêu âm, có hoạt động hết công suất, BN cũng phải chờ ít nhất 2 ngày mới được siêu âm. Đặc thù của BV là 75% BN đến khám và điều trị tại đây là ở tỉnh. Ngay từ 3 giờ sáng, BN đã đến, BV đã cố gắng hết sức khám và siêu âm ngay từ 5 giờ sáng. Nếu áp dụng quy định mới, sẽ có nguy cơ BN còn chờ dài ngày hơn.

"Quy định mới cũng có nhiều điểm có lợi cho BN khi điều chỉnh giá một số dịch vụ khám chữa bệnh, trong đó có 70 dịch vụ được điều chỉnh giảm trung bình từ 5% đến 24%; bổ sung giá của 9 loại dịch vụ kỹ thuật mới giúp những BN tham gia BHYT được thanh toán. Tuy nhiên, phía BV sẽ gặp khó khăn vì sẽ giảm nguồn thu trong khi BV phải tự chủ, tự cân đối. Lãnh đạo các BV phải cố gắng hết sức cân đối các nguồn thu - chi để không ảnh hưởng thu nhập CBCC, nhất là bác sĩ tay nghề cao. Ngoài ra, giá một số dịch vụ kỹ thuật cao giảm nhiều sẽ rất khó cho BV trong việc triển khai các kỹ thuật cao, đặc biệt kỹ thuật nội soi. Trong khi đó, kỹ thuật này đem lại nhiều lợi ích cho người bệnh như thời gian nằm viện ngắn, nhẹ nhàng, ít tổn thương, thẩm mỹ" - BS Tuấn phân tích.

Theo BS chuyên khoa II Nguyễn Minh Tiến, Phó Giám đốc BV Nhi Đồng TP, hiện còn một số tranh cãi: 65 BN/ngày là dành cho 1 BS hay cho tất cả BS ngồi ở chiếc bàn khám đó trong ngày. Nếu tính dành cho tất cả BS thì mỗi BV có số ca khác nhau, có nơi khám thông tầm, có nơi khám ngoài giờ, nơi không, tính thế nào? BS Tiến nói ông nghiêng về cách hiểu "áp định mức" 65 BN/ngày/BS. Trong thực tế, ở một số nơi quá tải, BS phải khám tới cả trăm BN/ngày. Nếu áp dụng 65 BN/ngày, nhiều BV phải tuyển thêm nhiều người và mở rộng khu khám bệnh. Nếu không, BV phải bù lỗ cho các BN, số lần làm xét nghiệm… vượt định mức. Đó là chưa kể nhiều BV công không có chỗ để mở rộng khoa khám.

ThS-BS Huỳnh Minh Thu, Trưởng Phòng Kế hoạch tổng hợp BV Nhi Đồng 2, thì lo ngại sẽ có nhiều BN phản ứng khi đến lượt nhưng bị BS từ chối hoặc không được thanh toán BHYT. "BN phải lặn lội từ nhà lên BV rất sớm, lấy số rồi kiên nhẫn ngồi chờ hàng giờ nhưng đến lượt lại bị từ chối chỉ vì họ là BN thứ 66. BV và BS sẽ bị đẩy vào thế khó vì không phải BN nào cũng biết đến quy định mới này" - BS Thu nêu ý kiến.