“Tận thu” phí cảng biển

Vừa qua, đại diện Hiệp hội Bông sợi Việt Nam (VCOSA) đã có công văn gửi Thủ tướng Chính phủ cùng các bộ, ngành kiến nghị dừng thu phí hạ tầng cảng biển của TP Hải Phòng.

Phí chồng phí

Theo đó, VCOSA với trên 100 doanh nghiệp (DN) hội viên phản ánh các chi phí liên quan đến xuất nhập khẩu (XNK), thông quan hàng hóa tại cảng Hải Phòng đã rất cao so với những nước trong khu vực và TP HCM. VCOSA kiến nghị tạm dừng áp dụng việc thu phí tại Hải Phòng để làm rõ các vấn đề liên quan, đặc biệt là quy trình, trình tự thủ tục ra quyết định cũng như các tác động của quyết định này đối với môi trường đầu tư tại Việt Nam. Hơn nữa, sau Hải Phòng, nhiều khả năng các địa phương khác sẽ tiếp tục làn sóng “tận thu”.

Ông Nguyễn Sơn, Phó Chủ tịch kiêm Trưởng đại diện Văn phòng Khu vực phía Bắc của VCOSA, cho hay tại hội nghị “Triển khai nghị quyết của HĐND TP Hải Phòng về thu phí sử dụng công trình, kết cấu hạ tầng, công trình dịch vụ tiện ích công cộng trong khu vực cửa khẩu cảng biển Hải Phòng” ngày 31-12-2016, nhiều hiệp hội ngành nghề và DN tham dự đã có ý kiến cho rằng các loại phí này có mức thu quá cao, quy định không căn cứ thực tế, chưa có đánh giá tác động đến các đối tượng chịu ảnh hưởng. Trong khi đó, các DN đang phải gánh chịu quá nhiều loại phí: phí đường bộ, phí cho hãng tàu, kho bãi, bốc xếp giao nhận, phụ phí xăng dầu, phí cân container…

“Đáng ra, TP Hải Phòng phải tham vấn thêm từ các cơ quan trung ương, sau đó mời các DN XNK để lấy ý kiến, cùng thống nhất trước khi triển khai để tránh gây bức xúc” - ông Sơn bày tỏ.

Hàng hóa xuất nhập khẩu tại cảng Hải Phòng Ảnh: TRỌNG ĐỨC

Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Bình cũng đã có văn bản đề nghị Thủ tướng Chính phủ có ý kiến với HĐND TP Hải Phòng xem xét, sửa đổi lại mức thu phí đối với hàng hóa XNK gửi kho ngoại quan phục vụ sản xuất, kinh doanh để giảm bớt khó khăn cho DN. Trước đó, UBND tỉnh Ninh Bình đã nhận được kiến nghị của nhiều DN trên địa bàn tỉnh phản ánh về việc thu phí đối với hàng hóa XNK qua cửa khẩu cảng Hải Phòng quá cao, không hợp lý.

Sẽ điều chỉnh nếu bất hợp lý

Bà Lê Thị Thu Hương, Phó Giám đốc Sở Tài chính TP Hải Phòng (đơn vị chủ trì xây dựng Đề án thu phí hạ tầng cảng biển), cho biết trong khi xây dựng loại phí này, Sở Tài chính đã làm đúng quy trình.

Tuy nhiên, khi phóng viên cho rằng trong văn bản hướng dẫn của Bộ Tài chính có đề nghị các địa phương cần trao đổi, tham khảo với các địa phương khác để bảo đảm tương đồng và nguyên tắc quy định tại điều 8 Luật Phí và lệ phí, bà Hương phân trần: “Đúng là trong hướng dẫn của Bộ Tài chính có đề nghị phải xem xét tương quan với các địa phương nhưng thực tế cũng khó vì Hải Phòng là địa phương tiên phong thực hiện”.

Trong khi đó, ông Lê Thanh Sơn, Phó Chủ tịch UBND TP Hải Phòng, khẳng định việc TP triển khai thu phí hạ tầng cảng biển là thực hiện theo đúng Luật Phí và lệ phí đã được Quốc hội thông qua cũng như Bộ Tài chính hướng dẫn.

“TP không thu phí hạ tầng bên trong các cảng mà chỉ thu để phục vụ hệ thống hạ tầng ngoài cảng. Những đơn vị, DN nào không sử dụng hệ thống kết cấu hạ tầng sau cảng của TP thì không phải mất phí” - ông Lê Thanh Sơn phân tích.

Theo ông Lê Thanh Sơn, hiện hệ thống hạ tầng sau cảng của Hải Phòng rất cần có nguồn vốn để đầu tư nâng cấp nhằm phục vụ tốt hơn việc lưu thông hàng hóa. Theo tính toán của TP, việc thu thêm phí hạ tầng cảng biển cũng chỉ đáp ứng được khoảng 1/3 nguồn vốn để có thể nâng cấp những cơ sở hạ tầng này.

Ông Lê Thanh Sơn thừa nhận khi triển khai thu phí mới ít nhiều sẽ ảnh hưởng đến việc thông quan hàng hóa nhưng ưu tiên hàng đầu của TP vẫn là bảo đảm không để xảy ra tình trạng ách tắc hàng chỉ vì việc nộp phí. “UBND TP Hải Phòng xác định sau khi triển khai, nếu bất hợp lý thì sẽ tiến hành điều chỉnh” - ông Lê Thanh Sơn cho hay.