Báo chí phải tinh, gọn, mạnh hơn sau sắp xếp

Trung tâm Truyền hình Việt Nam tại TP HCM – VTV9 đã tổ chức tọa đàm "Báo chí tinh – gọn – mạnh" vào sáng ngày 12-6. Chương trình có sự tham gia của hơn 70 khách mời là đại diện các cơ quan quản lý, lãnh đạo các cơ quan báo chí, các nhà báo, chuyên gia trong ngành.

Giữ bản sắc riêng sau hợp nhất

Phát biểu khai mạc, ông Từ Lương - Giám đốc Trung tâm Truyền hình Việt Nam tại TP HCM nhận định buổi tọa đàm không chỉ mang tính thời sự mà còn là diễn đàn chia sẻ để hướng tới sự phát triển của ngành báo chí trong giai đoạn phát triển mới. Đặc biệt, trong giai đoạn khẩn trương triển khai tinh giản bộ máy, tối ưu hóa nguồn lực, thì bài toán kinh tế báo chí ngày càng trở nên cấp bách. 

Theo ông Từ Lương, khi tổ chức sắp xếp và đặt tên các cơ quan báo chí theo định hướng "tinh, gọn, mạnh", cần giải quyết đồng bộ nhiều vấn đề nhằm đảm bảo hiệu quả về mặt chính trị, pháp lý, nghiệp vụ và nhận diện công chúng. Trong đó, cần thống nhất quy chuẩn đặt tên cơ quan báo chí sau sáp nhập, đảm bảo nhận diện nhất quán, đơn giản, dễ nhớ, dễ nhận diện trên đa nền tảng nhưng vẫn phải có bản sắc riêng, gắn liền với nhiệm vụ chính trị và đối tượng phục vụ.

"Tối ưu hóa, giảm đầu mối, giảm số lượng cơ quan báo chí nhưng không làm giảm chất lượng thông tin, nhất là đảm bảo vai trò lãnh đạo, định hướng của Đảng, Nhà nước trong hoạt động báo chí"- ông Từ Lương nhấn mạnh.

Liên quan đến tên gọi các cơ quan báo chí sau hợp nhất, hiện nay có nhiều tên gọi khác nhau tại các cơ quan báo chí đã tiến hành hợp nhất. Về vấn đề này, Nhà báo Ngô Thị Ngọc Hạnh - Tổng Biên tập Báo & Đài PT-TH Đồng Tháp thì cho rằng tên gọi phải mang tính khái quát nhất, đảm bảo hoạt động hiệu quả sau hợp nhất. Bà cũng nhấn mạnh trong quá trình hợp nhất phải đảm bảo tính tự chủ của cơ quan báo chí do hiện nay, một số đơn vị đã tự chủ tài chính hoàn toàn song vẫn có một số đơn vị đang tự chủ một phần.

Nhà báo Mai Ngọc Phước - Tổng Biên tập Báo Pháp luật TP HCM, Phó Chủ tịch Hội Nhà báo TP- cho rằng không nên băn khoăn về việc nên đặt tên đơn vị sau sắp xếp mà vấn đề cần phải quan tâm là sau sắp xếp thì cơ quan báo chí đó phải hoạt động mạnh hơn theo đúng chủ trương của nhà nước, không hợp nhất cơ học mà phải mạnh hơn, tận dụng mọi cơ sở vật chất, nguồn lực con người để phát triển sau khi hợp nhất.

Ông cũng nhấn mạnh tiến trình hội nhập, sáp nhập và chuyển đổi số như hiện nay tạo nhiều áp lực cho đội ngũ người làm báo; phóng viên, viên, biên tập viên phải năng động hơn, đa nhiệm hơn, vừa phải viết, chụp ảnh, quay phim… 

"Những phần việc này có thể được thực hiện qua sự hỗ trợ của công nghệ, nhưng không được phụ thuộc vào công nghệ bởi nó không thể giúp chúng ta thể hiện cảm xúc, lập trường, quan điểm trong các bài báo. Vì vậy cùng với việc đào tạo về ứng dụng công nghệ, AI trong công việc cần phải tăng cường buổi tập huấn về đạo đức, về nghề nghiệp để đội ngũ phóng viên, biên tập viên thực hiện tốt nhiệm vụ chuyên môn, nhiệm vụ chính trị"-ông Phước nêu.

Phát triển kinh tế báo chí

Bài toán kinh tế báo chí ngày càng trở nên cấp bách trong giai đoạn hiện nay. Nhà báo Nguyễn Thanh Quang - Bí thư Đảng ủy, quyền Giám đốc Đài PT-TH Bình Dương cho biết Đài đã trải qua năm 2023-2024 đầy biến động, thậm chí có thời điểm phải nợ nhuận bút của anh em. Khi ấy, đảng ủy, ban giám đốc đã phải tìm đủ mọi cách xoay xở, đảm bảo đời sống cho anh em trong cơ quan. Cho đến thời điểm này thì đã cơ bản giải quyết xong. Từ khó khăn đó cho thấy phải có định hướng rõ để phát triển kinh tế báo chí thì mới ổn định được hoạt động.

Hiện nay, đài đã đẩy mạnh thực hiện cơ chế đặt hàng, tăng cường tổ chức sự kiện, mời tài trợ cộng với các nguồn thu từ quảng cáo, dịch vụ khác. Bên cạnh đó là phát triển để tạo nguồn thu từ các kênh Youtube, Tiktok và các nền tảng mạng xã hội khác; nguồn thu từ việc tiết kiệm chuyển đổi số và tòa soạn hội tụ…

Nhà báo Tô Đình Tuân - Tổng biên tập Báo Người Lao Động cũng nhìn nhận tất cả các cơ quan báo chí đều có những khó khăn đặc thù riêng. Báo Người Lao Động từ tháng 9-2018 trở về trước cũng đối mặt với nhiều thử thách nhưng với sự nỗ lực hết mình, từ năm 2018 đến nay, báo luôn đảm bảo chi trả lương, thưởng; đồng thời từng bước cải thiện tiền lương, thưởng, phúc lợi cho đội ngũ cán bộ, phóng viên, nhân viên của báo. Ngoài nỗ lực giải quyết vấn đề đời sống cho anh em, đơn vị cũng trả xong các khoản nợ vay khi xây dựng tòa nhà, tích lũy nguồn vốn để đầu tư phát triển, tích cực đào tạo cũng như bổ sung trang thiết bị để bước vào giai đoạn mới.

Nhà báo Tô Đình Tuân nhấn mạnh báo chí muốn trụ vững và phát triển thì phải có một chiến lược phát triển tổng thể, trong tổng thể có từng phần chi tiết. Ví dụ như câu chuyện chuyển đổi số, từ năm 2021, khi khái niệm chuyển đổi số trong các cơ quan báo chí còn mới mẻ thì vấn đề này đã được đưa ra thảo luận trong Ban Biên tập của báo Người Lao Động và đi đến thống nhất là sẽ có những bước áp dụng chuyển đổi số. Từ đó, báo đã cho ra đời Chuyên mục Dành cho bạn đọc VIP, đưa giọng nói vào báo điện tử, áp dụng các công nghệ mới… Hiện báo đã xây dựng 20 kênh mạng xã hội, trong đó có 18 kênh hoạt động liên tục thường xuyên với lượt tương tác trên các kênh đạt 4,5 -4,6 triệu lượt view mỗi ngày, đây là những thành công bước đầu và sẽ tiếp tục phát triển trong thời gian tới.

Về vấn đề phát triển kinh tế báo chí, theo ông Tô Đình Tuân, là cơ quan báo chí truyền thống, nhiệm vụ chính trị là số 1, nhưng đồng thời phải đảm bảo được đời sống cho đội ngũ cán bộ, phóng viên, biên tập viên, nhân viên. Do vậy, ngoài nhiệm vụ chính cũng cần phải có các hoạt động làm kinh tế cho cơ quan nhưng hoạt động kinh tế không được xâm phạm vào nhiệm vụ số 1 của cơ quan. Làm được điều này đòi hỏi Ban Biên tập phải giám sát, phải công tâm.

"Điều lưu lại trong lòng bạn đọc lâu nhất là những gì cơ quan báo chí đã cống hiến cho cộng đồng, cho xã hội, cho đất nước. Vì vậy, thời gian qua, cùng với các hoạt động dịch vụ đôi bên cùng có lợi, góp phần giải quyết vấn đề thời sự, truyền thông chính sách, diễn đàn kinh tế…, Báo Người Lao Động cũng triển khai nhiều chương trình phi lợi nhuận, không thu phí, hoặc thu bao nhiêu thì chia sẻ lại cho cộng đồng bấy nhiêu" - ông Tô Đình Tuân chia sẻ.