Cách nào làm "tan băng"?

Sau 10 năm kết hôn, cuộc sống vợ chồng chị Nguyễn Thị L. (35 tuổi, nhân viên văn phòng) gần như không còn nhiều điều để chia sẻ. "Chồng đi làm về, ăn cơm xong, lên phòng lướt điện thoại. Tôi dọn dẹp, lo cho con. Có khi cả tuần, ngoài câu "ăn gì chưa?" hay "đón con chưa?", chúng tôi chẳng nói thêm gì với nhau" - chị L. kể.

Lắng nghe và chia sẻ

Chị L. thừa nhận những năm đầu hôn nhân, anh chị từng rất gắn bó. Hai người có thể trò chuyện hàng giờ, từ chuyện công việc đến những dự định tương lai. Nhưng dần dần, áp lực kinh tế, trách nhiệm với con và sự bận rộn đã khiến cả hai chỉ còn xoay quanh chủ đề "cơm áo gạo tiền". 

"Khi có vấn đề phát sinh, thay vì ngồi lại trao đổi, chúng tôi chọn cách im lặng. Tôi bận, chồng cũng bận, nghĩ nói ra cũng chẳng giải quyết được gì nên thôi. Sự im lặng ấy dần trở thành thói quen" - chị L. chia sẻ.

Vài lần, chị L. gợi ý cả nhà cùng đi du lịch đâu đó vài ngày nhưng anh từ chối với lý do bận việc. Chị giận nhưng rồi cũng im lặng, tự thu xếp đưa con về quê ngoại vài ngày. 

"Tôi nhận ra chúng tôi không còn mong muốn dành thời gian cho nhau như trước. Có lần con gái hỏi tôi: "Mẹ ơi, sao ba mẹ ít nói chuyện với nhau vậy?". Nghe con nói vậy, tôi giật mình. Dường như đã lâu, hai vợ chồng chỉ như hai người quen đang sống chung một nhà" - chị L. tâm sự.

Có lúc, sự im lặng kéo dài khiến chị L. nghĩ đến chuyện ly thân. Rồi một lần tình cờ nói chuyện với người bạn thân ở nước ngoài về, nghe bạn khuyên: "Hôn nhân nguội lạnh không phải vì hết yêu, mà vì cả hai không chịu nuôi dưỡng tình yêu nữa", chị như được thức tỉnh.

Bắt đầu từ việc rủ chồng cùng xem phim hoặc "mượn" con rủ chồng đi ăn sáng dịp cuối tuần… Cứ thế, dần dần anh và chị nhận ra họ vẫn quan tâm nhau, chỉ là đã "bỏ quên nhau quá lâu".

"Tôi rút ra một điều là hạnh phúc đôi khi chỉ cần cả hai chịu ngồi lại nói chuyện, lắng nghe và chia sẻ" - chị L. mỉm cười.

Vợ chồng anh Hoàng M. (40 tuổi) vừa giải quyết xong thủ tục ly hôn. Nguyên nhân khiến họ không thể níu giữ hôn nhân có cả lý do để "sự im lặng" kéo dài quá lâu.

Những năm đầu chung sống, vợ chồng anh M. thường xuyên cãi vã về chuyện chi tiêu, dạy con, việc nhà. Sau nhiều lần tranh luận không có hồi kết, cả hai chọn cách… im lặng để tránh xung đột. "Ban đầu tôi nghĩ im lặng là cách tốt nhất để mọi chuyện trôi qua. Nhưng rồi im lặng thành thói quen, chúng tôi chẳng còn muốn chia sẻ gì nữa" - anh M. nói.

Không khí gia đình ngày càng ngột ngạt. Hai vợ chồng dù ở chung nhưng mạnh ai nấy sống. Nhiều lần anh gặp khó khăn tại nơi làm việc, thấy thái độ hờ hững của vợ, tự dưng anh không muốn chia sẻ. Hay khi con bệnh, chị tự đưa đi khám không hề báo anh một tiếng. "Khoảng cách ấy khiến tôi nhận ra chúng tôi chẳng còn là một gia đình đúng nghĩa" - anh thở dài.

Cuối cùng, sau 12 năm chung sống, cả hai đồng thuận ký đơn ly hôn. "Chúng tôi không ghét, cũng không có mâu thuẫn gì lớn nhưng không còn gắn bó, tình cảm dường như bị xóa nhòa bởi chẳng còn gì để chia sẻ, gánh vác cùng nhau" - anh M. nhìn nhận.

Nuôi dưỡng sự lãng mạn

Theo chuyên gia tâm lý Nguyễn Thị Minh Trang, hiện tượng sống chung nhưng không còn nói chuyện xuất phát từ nhiều nguyên nhân. 

Thứ nhất, áp lực công việc và cuộc sống khiến vợ chồng mệt mỏi, thiếu kiên nhẫn để lắng nghe nhau. 

Thứ hai, nhiều cặp đôi không còn nuôi dưỡng sự lãng mạn sau hôn nhân; thay vào đó, họ đặt nặng trách nhiệm và nghĩa vụ. 

Thứ ba, một số người tránh đối diện với thực tế bằng cách lao vào công việc, tìm niềm vui ở bên ngoài, "trốn" vào điện thoại, mạng xã hội…, vô tình làm tình trạng hôn nhân vốn đã "lạnh" càng thêm trầm trọng.

"Điều đáng lo là im lặng lâu ngày sẽ tạo ra khoảng cách. Một khi cảm xúc không còn được bày tỏ, mâu thuẫn bị kìm nén, vợ chồng dễ trở nên dửng dưng với nhau. Đây chính là tiền đề cho những rạn nứt lớn hơn, thậm chí dẫn đến ly thân hoặc ly hôn" - bà Minh Trang phân tích.

Để hôn nhân không rơi vào "băng giá", chuyên gia tâm lý Minh Trang đúc kết vợ chồng phải luôn duy trì giao tiếp hằng ngày bằng việc hỏi han, chia sẻ cảm xúc, quan tâm nhau. 

Điều cần thiết là biết lắng nghe và tôn trọng. Đặc biệt, cần nuôi dưỡng sự lãng mạn, điều mà người ta sẵn sàng làm khi yêu nhưng lại cho rằng không cần thiết khi đã là vợ chồng. Một tin nhắn bất ngờ, một lời khen, một bó hoa… cũng có thể làm "tan băng".

"Một hôn nhân bền vững không tự nhiên có, mà cần được vun đắp và bảo dưỡng như một "ngôi nhà tinh thần". Nếu để ngôi nhà ấy lạnh lẽo quá lâu, việc sửa chữa sẽ càng khó khăn" - bà Minh Trang nhấn mạnh.

Còn theo chuyên gia tâm lý Trần Hiền Mai, im lặng trong hôn nhân không chỉ ảnh hưởng đến tình cảm vợ chồng mà còn tác động mạnh đến con cái. 

Trẻ lớn lên trong gia đình thiếu tiếng cười, thiếu sự chia sẻ dễ trở nên khép kín, thiếu niềm tin vào tình yêu và hôn nhân. 

Không chỉ với trẻ, chính người trong cuộc cũng dễ rơi vào trạng thái stress, trầm cảm nhẹ khi phải sống lâu ngày trong không gian thiếu giao tiếp. 

"Không ít cặp vợ chồng đã vượt qua giai đoạn này bằng những thay đổi nhỏ nhưng hiệu quả. Như chủ động gợi chuyện với vợ/chồng, dù chỉ là chia sẻ vài việc nhỏ trong ngày; sắp xếp thời gian để cả nhà cùng đi xem phim; cùng nấu ăn vào cuối tuần… Khi làm nhiều việc cùng nhau, cảm giác xa cách sẽ dần thu hẹp. Chỉ cần một người chịu thay đổi, hôn nhân sẽ có cơ hội hồi sinh" - bà Hiền Mai gợi ý.