Bài học đau thương

Ưu tiên số một bây giờ là công tác cứu hộ, cứu nạn để tìm kiếm một cách nhanh chóng nhất những người còn mất tích, đưa những nạn nhân đã tìm thấy vào đất liền; chia sẻ và có hành động thiết thực giúp phần nào làm vơi đi nỗi đau khôn nguôi của gia đình những người gặp nạn.

Những công việc cấp bách nhất vào lúc này đã và đang được tiến hành một cách khẩn trương nhất, huy động mọi nguồn lực có thể, kể cả sự trợ giúp của quốc tế.

Thế nhưng, chúng ta cũng không thể làm ngơ trước câu hỏi rằng, vì sao bão Chanchu lại gây thiệt hại lớn đối với chúng ta như vậy, dù nó không hề ảnh hưởng trực tiếp đến thời tiết VN. Đành rằng dự báo một “cơn bão nghịch” như Chanchu là không hề dễ dàng. Đành rằng khu vực mà ngư dân chúng ta gặp bão rất xa đất liền, tới hàng ngàn cây số... Song không thể không đau đớn trước những mất mát lớn đến như vậy trong cơn bão đầu tiên của mùa mưa bão năm nay và tự hỏi chúng ta có thể làm gì để giảm thiểu tổn thất.

Việc cứu hộ và cứu nạn đương nhiên là công tác mang ý nghĩa quan trọng sống còn mỗi khi xảy ra thiên tai hay thảm họa. Chúng ta cũng có Ban Chỉ huy Phòng chống lụt bão và Ủy ban Quốc gia Tìm kiếm cứu nạn ở cấp Trung ương cũng như một hệ thống theo ngành dọc xuống tận địa phương. Các cơ quan hữu quan này đã giúp gì cho những ngư dân đánh bắt xa bờ trong cơn bão Chanchu? Chỉ khi có những thông tin về thiệt hại lớn mới thấy các cơ quan ở Trung ương - cấp có điều kiện và thẩm quyền huy động nguồn lực ở tầm mức quốc gia - họp để bàn biện pháp khắc phục. Và cũng phải vài ngày sau khi ngư dân gặp nạn thì những con tàu cứu hộ chuyên nghiệp mới nhổ neo ra khơi để tìm kiếm, cứu nạn. Rõ ràng, không chỉ những ngư dân hành nghề nơi biển khơi với trang thiết bị thông tin, cứu hộ không hiện đại mà các cơ quan chức năng cũng bất ngờ và bị động trước “cơn bão nghịch” Chanchu.

Tổn thất lớn trong cơn bão Chanchu khiến chúng ta nhớ lại những mất mát, đau xót do bão Linda gây ra hồi đầu tháng 11-1997 ở các tỉnh ven biển Tây Nam Bộ và trước đó là áp thấp nhiệt đới ven biển Hải Hậu- Nam Định, Hậu Lộc- Thanh Hóa tháng 8-1996. Những tổn thất to lớn về người và của trong bão Linda và áp thấp gần bờ đó cũng xuất phát từ việc những người bị nạn gần như lần đầu tiên trong đời phải hứng chịu hai thảm họa thiên nhiên này nên không kịp trở tay. Tuy nhiên, nếu các cơ quan chức năng cảnh báo kịp thời, có những khuyến cáo và biện pháp kiên quyết thì chắc chắn tổn thất trong bão Linda năm 1997 và áp thấp gần bờ năm 1996 sẽ được giảm thiểu.

Có thể rút được những bài học đau đớn nào từ áp thấp nhiệt đới gần bờ năm 1996, bão Linda năm 1997... và mới nhất là bão Chanchu? Những cơn thịnh nộ như vậy của thiên nhiên đã, đang và chắc chắn sẽ còn tiếp diễn với những mối hiểm nguy rất khó lường. Vì vậy, cơ quan cứu hộ quốc gia cũng như mỗi con tàu ra khơi phải trang bị tốt hơn, thông tin liên lạc luôn thông suốt và kiến thức, kinh nghiệm phải luôn được cập nhật đầy đủ. Dù chưa dư dả song phải đầu tư để có một lực lượng cứu hộ chuyên nghiệp, hiện đại, đủ sức đáp ứng những đòi hỏi khó khăn và phức tạp nhất, đồng thời kiên quyết chỉ chấp nhận cho những tàu thuyền đủ các điều kiện ra khơi.