“Cưng” quá hóa hư!

Tiền ngân sách bỏ ra để “nuôi” xe buýt mỗi năm ngót nghét 500 tỉ đồng. Cũng không có phương tiện giao thông nào được ưu ái như xe buýt khi được dành hẳn làn đường ưu tiên để lưu thông. Rộng hơn, không có phương tiện giao thông nào trong nhiều năm qua được Nhà nước “cưng chiều” bằng nhiều chủ trương, chính sách để khuyến khích phát triển như xe buýt. 

Mục đích sau cùng là tạo ra một hình ảnh “xe buýt thân thiện” nhằm thu hút người dân tham gia để “cứu” tình trạng giao thông đang quá tải của TPHCM. Thế nhưng, những “đứa con cưng” lại đang là nỗi ám ảnh của người dân TP khi ra đường.

Hai cái chết thương tâm của hai cậu cháu do xe buýt gây ra trong ngày 26-3, lỗi do tài xế chạy ẩu. Tuy nhiên, những cơ quan chức năng trực tiếp quản lý ngành xe buýt không thể đứng ngoài cuộc. Chế tài bằng cách phạt tiền khi chạy không đúng giờ của đơn vị chủ quản (HTX Quyết Tâm) có vẻ dường như không ổn, đã tạo áp lực cho tài xế nên sẽ không tránh khỏi những cuộc rượt đuổi trên đường để kịp giờ và tranh giành khách. HTX Quyết Tâm không phải là cá biệt.

Biện pháp chế tài này còn nhiều đơn vị khác đang áp dụng, trong đó có cả Trung tâm Quản lý và Điều hành vận tải hành khách công cộng - Sở GTVT TPHCM, dù có nới lỏng hơn.

Bỏ tiền đầu tư cho xe buýt, nhưng cơ quan quản lý chưa chú trọng nhiều đến đầu tư con người, tức đội ngũ tài xế và nhân viên phục vụ. Nỗi ám ảnh của người dân đối với xe buýt không chỉ có chuyện chạy ẩu mà còn có cả những hình ảnh tài xế, nhân viên của xe rượt hành khách khi xảy ra mâu thuẫn vu vơ nào đó. Những tiếng chửi thề, mắng mỏ “thượng đế” vẫn còn là chuyện cơm bữa trên xe buýt. Đơn giản, đa số họ là những người có trình độ học vấn thấp, được thuê mướn thời vụ mà không qua trường lớp đào tạo nào và sẵn sàng “nhảy” việc khi cần thiết. Trách nhiệm đối với công việc của họ do đó cũng rất thấp.

Ở đây, cách quản lý còn có sự chuệch choạc.

Không phủ nhận những đóng góp của xe buýt đối với vận tải hành khách công cộng. Cũng không thể bài xích khi xe buýt đang là phương tiện tiện ích, hiện đại. Song, cũng không thể làm ngơ trước cảnh tượng xe buýt ngày càng mất an toàn trên đường phố. Đã đến lúc phải quản lý “rắn” với phương tiện này trước khi nó trở thành “hung thần” thật sự.