Nặng gánh nợ công

Nữ doanh nhân Hà Nội lo lắng về vấn đề nợ công khi báo cáo của Chính phủ về thu chi ngân sách năm 2013 này cho thấy điều đáng báo động về cân đối ngân sách. Theo báo cáo của Chính phủ, thu ngân sách năm nay có thể hụt thu khoảng 63.630 tỉ đồng (tương đương 7,8%) so với dự toán. Để cân đối ngân sách trong bối cảnh hụt thu lớn như vậy, Chính phủ đã đề xuất với Quốc hội nâng bội chi từ 4,8% GDP lên mức 5,3%.

Như vậy, sau nhiều năm phấn đấu quyết liệt để giảm bội chi xuống dưới 5% GDP, nay bội chi ngân sách quốc gia có khả năng sẽ vượt mức giới hạn an toàn khá nhiều. Việc phải nới trần bội chi được xem là cực chẳng đã bởi hụt thu quá lớn. Nguyên nhân chính của hụt thu được giải thích là năm nay đã thực hiện chính sách khoan sức dân khi tiến hành miễn, giảm thuế. Song, cũng cần nhận thấy rằng ngoài nguyên nhân này thì thất thu thuế cũng chiếm một tỉ lệ không hề nhỏ. Bên cạnh đó, trong khi nguồn thu ngày càng khó khăn thì vẫn còn tình trạng “xài” tiền ngân sách chưa hiệu quả, lãng phí, thậm chí thất thoát, tham nhũng…

Việc phải nâng trần bội chi chắc chắn sẽ lại gây thêm áp lực lớn cho vấn đề nợ công vốn đã gây ra nhiều quan ngại thời gian qua. Nếu bội chi cứ nối tiếp bội chi sẽ tích tụ thành một gánh nặng nợ công với những hệ lụy khôn lường mà cứ nhìn sang nước Mỹ hay “cơn bão” khủng hoảng nợ công ở khu vực đồng tiền chung châu Âu là thấy rất rõ.

Theo con số của đại biểu Nguyễn Thị Nguyệt Hường, với nợ công tính trung bình đầu người hiện nay là 826,4 USD trong khi dân số cả nước hiện đã đạt suýt soát 90 triệu người thì tổng nợ công của nước ta hiện khoảng trên 74 tỉ USD. Còn theo số liệu tính toán của Chính phủ được Ủy viên Thường trực Ủy ban Tài chính Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Hữu Quang, nợ công đến hết năm 2013 là 56,2% GDP.

Cho dù giới chức có trách nhiệm khẳng định nợ công hiện vẫn trong giới hạn an toàn song cứ mỗi năm thêm bội chi là thêm gánh nặng cho nợ công. Không thể để gánh nặng ngày một nặng thêm tới mức quá khả năng chịu đựng. Trong bối cảnh nguồn thu ngày càng khó thì không có cách nào phải tiết kiệm, sử dụng hiệu quả hơn đồng tiền ngân sách, đặc biệt là phải chống lãng phí, thất thoát và tham nhũng.