Nhận thức được tầm quan trọng, nhiều doanh nghiệp (DN) lương thực, thực phẩm, dệt may, cơ khí... đang nỗ lực chuyển đổi xanh. Tuy nhiên, để đầu tư, theo đuổi chiến lược dài hạn xanh hóa, DN cần nguồn vốn lớn.
Thiếu bộ tiêu chí xanh
Ông Nguyễn Thái Việt Huy, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Đầu tư Saty Holding - chuyên phát triển các dự án nông nghiệp xanh, cho biết Việt Nam chưa có bộ tiêu chí đánh giá về chuyển đổi xanh nên DN đang phải áp dụng các tiêu chí của nước ngoài. Để được công nhận những tiêu chí này đòi hỏi chi phí rất tốn kém nên chỉ những dự án lớn mới theo đuổi được.
"Lĩnh vực năng lượng - gồm điện mặt trời, điện gió - là dễ chứng minh nhất nên dễ vay được vốn ưu đãi, còn lại đều rất khó. Trong bối cảnh này, các quỹ ngoại cũng "đỏ mắt" tìm ứng viên đạt chuẩn để giải ngân" - ông Huy nêu thực tế.
Lãnh đạo Công ty CP Đầu tư Saty Holding kiến nghị sớm có bộ tiêu chí chuyển đổi xanh của Việt Nam để DN áp dụng. Công ty mong muốn được tạo điều kiện trong việc tiêu thụ sản phẩm bởi chỉ cần đầu ra tốt thì tự thân DN sẽ phát triển, không cần đến vốn vay ưu đãi.
Ông Đỗ Hữu Tân - Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc Công ty CP Giải pháp đóng gói Magix (Magix) - cho rằng do chưa có bộ tiêu chuẩn về chuyển đổi xanh nên các ngân hàng thường đánh giá DN không đủ chuẩn hưởng lãi suất ưu đãi. Cũng bởi vậy, Magix không đặt kỳ vọng vào các gói vay ưu đãi, hỗ trợ lãi suất vì tốn thời gian chứng minh mà không đạt được kết quả.
Theo bà Lý Kim Chi, Chủ tịch Hội Lương thực Thực phẩm TP HCM, DN buộc phải chuyển đổi để bắt kịp xu thế kinh doanh mới, chủ động đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của các thị trường xuất khẩu chủ lực. Nếu chậm chuyển đổi xanh theo yêu cầu của thời đại thì sẽ mất cơ hội xuất khẩu nên DN rất kỳ vọng vào nguồn vốn ưu đãi, nhất là chương trình hỗ trợ vốn vay mà Công ty Đầu tư Tài chính Nhà nước TP HCM (HFIC) đang làm đầu mối triển khai.
Doanh nghiệp thực phẩm đang tích cực chuyển đổi xanh để đáp ứng yêu cầu của các nhà mua hàng quốc tế lẫn trong nước. Ảnh: THANH NHÂN
Tại Diễn đàn Kinh tế Việt Nam 2025 - Phiên thứ nhất: "Giải pháp đột phá để đạt mục tiêu tăng trưởng trên 8%" do Báo Người Lao Động tổ chức mới đây, ông Trần Như Tùng - Phó Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS), Chủ tịch HĐTQ Công ty CP Dệt may - Đầu tư - Thương mại Thành Công - phản ánh DN ngành dệt may đang đứng trước áp lực kép chuyển đổi số - xanh, đòi hỏi nguồn vốn đầu tư không nhỏ trong khi đại đa số có quy mô nhỏ và vừa, tài chính rất hạn chế.
"Đã có gói ưu đãi 30.000 tỉ đồng dành cho khu vực nông - lâm - thủy sản, gói ưu đãi cho đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao... nhưng chưa có ưu đãi cho lĩnh vực dệt may. Trong khi đó, các DN dệt may rất muốn đầu tư chuyển đổi xanh và cần nguồn vốn ưu đãi với điều kiện tiếp cận dễ dàng, phù hợp thực tế" - ông Tùng nêu.
Cần gỡ vướng thủ tục
Ông Nguyễn Ngọc Hòa - Chủ tịch HĐTV HFIC, Chủ tịch Hiệp hội DN TP HCM (HUBA) - thông tin TP HCM đã có chủ trương hỗ trợ DN chuyển đổi xanh rất mạnh mẽ.
Gần đây nhất, với chương trình hỗ trợ lãi vay theo Nghị quyết 98/2023 của Quốc hội về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP HCM, DN chuyển đổi xanh đã được đưa vào đối tượng được vay vốn ưu đãi. Mức hỗ trợ tối đa là 200 tỉ đồng/dự án, thời hạn 7 năm. "Tổ công tác hỗ trợ vốn vay ưu đãi cho DN theo Nghị quyết 98/2023 đã được thành lập từ tháng 2-2024 để hỗ trợ, hướng dẫn DN thực hiện hồ sơ, thủ tục vay vốn" - ông Hòa thông tin.
Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Quang Thanh, Phó Tổng Giám đốc HFIC, cho biết theo Quyết định 42/2024 của UBND TP HCM, lĩnh vực thuộc diện được ưu tiên hỗ trợ vốn vay với lãi suất ưu đãi gồm: 4 lĩnh vực công nghiệp trọng yếu cùng các lĩnh vực công nghệ cao, chuyển đổi số; khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo; hạ tầng kinh tế; kỹ thuật; môi trường. Trong đó, thành phố ưu tiên hỗ trợ vốn vay cho những DN làm tốt việc bảo vệ môi trường và chuyển đổi xanh. Đến nay, hơn 10 dự án đã được HFIC xem xét cho vay vốn và chuẩn bị giải ngân.
"HFIC không ngồi chờ DN đến liên hệ vay vốn mà chủ động mời gọi DN tham gia. DN cần chủ động chuẩn bị điều kiện, phương án, HFIC sẽ hỗ trợ thực hiện hồ sơ, thủ tục vay. Ngoài ra, HFIC cũng hỗ trợ DN kết nối với nhà cung cấp, nhà phân phối để tiêu thụ sản phẩm xanh" - ông Thanh cho hay.
Từ thực tế hỗ trợ DN vay vốn ưu đãi, ông Thanh chỉ rõ vướng mắc lớn nhất hiện nay nằm ở thủ tục hành chính. Theo ông, nếu thủ tục được đẩy nhanh, DN sẽ có cơ hội tiếp cận, sử dụng vốn vay ưu đãi để chuyển đổi sản xuất - kinh doanh, nâng cao khả năng cạnh tranh.
"Những dự án đang được xem xét cho vay vốn ưu đãi đều đã được chủ đầu tư triển khai từ những năm trước, còn những dự án bây giờ mới bắt đầu khởi động thì thời gian sẽ kéo dài ít nhất 1 năm nữa" - ông Thanh nhấn mạnh.
Lo sản phẩm xanh khó cạnh tranh
Một số DN lo ngại việc đầu tư xanh hóa khâu sản xuất sẽ đẩy giá thành tăng lên, làm giảm khả năng cạnh tranh của sản phẩm trong giai đoạn sức mua còn thấp như hiện nay.
Theo ông Đỗ Hữu Tân, Magix từng triển khai nhiều giải pháp xanh hóa thương mại điện tử, chẳng hạn chào bán bao bì đóng hàng bằng nhựa sinh học tự hủy, nhưng không thành công vì giá cao hơn nhựa 50%.
"Xanh hóa, bảo vệ môi trường thì ai cũng thích nhưng tăng chi phí thì khách hàng không chịu. Chúng tôi chuyển sang giải pháp dùng ít bao bì, băng keo và nhân công hơn. Giải pháp này được thị trường chấp nhận nhưng chưa "đủ xanh hóa" để được vay ưu đãi" - ông Tân băn khoăn.
và quét mã QR
Bình luận (0)