Chính quyền 2 cấp ở Quảng Ngãi: Quyết liệt số hóa, gỡ vướng tận nơi

Từ ngày 1-7, Trung tâm phục vụ hành chính công đặc khu Lý Sơn (Quảng Ngãi) đã tiếp nhận hơn 1.000 hồ sơ, trong đó hơn một nửa nộp trực tuyến. 99% hồ sơ được giải quyết đúng hoặc sớm hạn – con số hiếm thấy ở một địa phương hải đảo. Gần 100% quy trình tiếp nhận và xử lý được số hóa, giúp người dân dễ dàng theo dõi tiến độ, giảm thiểu giấy tờ và chi phí lưu trữ.

Ông Nguyễn Văn Huy, Chủ tịch UBND đặc khu Lý Sơn, cho biết bộ máy sau sắp xếp chỉ còn 3 phòng chuyên môn và 1 trung tâm hành chính công, thay cho 10 cơ quan và 17 đơn vị trước đây. Toàn đặc khu hiện có 51 công chức và 344 viên chức, đủ vận hành thông suốt các lĩnh vực dân cư, đất đai, tài chính, văn hóa – xã hội. Mô hình "một cửa, một cửa liên thông" giúp thủ tục hành chính nhanh gọn, rõ ràng.

Ông Phạm Văn Đỉnh (thôn Tây An Vĩnh) chia sẻ: "Lần đầu tôi nộp giấy tờ mà nhận kết quả trong ngày. Cán bộ làm việc nhanh gọn, bà con rất hài lòng". Cộng đồng doanh nghiệp trên đảo cũng được hưởng lợi khi thời gian xử lý hồ sơ rút ngắn, môi trường đầu tư minh bạch, thuận lợi hơn, nhất là trong lĩnh vực du lịch – dịch vụ.

Tuy nhiên, việc triển khai mô hình mới cũng gặp không ít khó khăn. Hệ thống pháp luật thay đổi thường xuyên khiến cơ sở đôi lúc lúng túng; tinh giản biên chế làm thiếu nhân lực chuyên sâu ở một số lĩnh vực. Theo ông Huy, "bài học rút ra là phải gắn cải cách hành chính với chuyển đổi số, công khai minh bạch để tạo đồng thuận xã hội".

Thời gian tới, Lý Sơn tiếp tục đào tạo kỹ năng cho cán bộ, mở rộng dịch vụ công trực tuyến, thúc đẩy thanh toán điện tử và nâng cấp hạ tầng công nghệ thông tin – hướng tới nền hành chính hiện đại, lấy người dân làm trung tâm phục vụ.

Trái ngược với đảo tiền tiêu, các xã miền núi phía Tây tỉnh đang đối mặt nhiều vướng mắc về đất đai, tài nguyên và thủ tục hành chính. Điều này cho thấy mô hình 2 cấp chỉ phát huy hiệu quả khi có sự đồng hành, hỗ trợ thường xuyên của các sở, ngành.

Tại xã Dục Nông, việc bàn giao đất lâm nghiệp từ các công ty về địa phương nhưng thiếu mốc ranh giới rõ ràng khiến tranh chấp dễ phát sinh. Người dân muốn chuyển mục đích sử dụng đất cũng gặp vướng do bản đồ không thể hiện lối đi, khiến hồ sơ bị ách tắc.

Tương tự, tại xã Bờ Y cũng gặp khó trong giải quyết thủ tục hành chính (TTHC) lĩnh vực đất đai và công tác đo đạc, chỉnh lý thửa đất. Bản đồ năm 2008 chưa đảm bảo cơ sở dữ liệu, quy trình giải quyết chưa được tối ưu, việc kết nối liên thông giữa hệ thống quản lý đất đai với Hệ thống thông tin giải quyết TTHC tỉnh thường xuyên bị lỗi, khiến nhiều hồ sơ tồn đọng kéo dài, cộng với nhân lực mỏng càng khiến việc giải quyết thêm chậm trễ.

Trong khi đó, xã Đăk Long lại lúng túng trong công tác quản lý tài nguyên, khoáng sản khi cơ quan chức năng chưa có hướng dẫn cụ thể về cách thức quản lý, xử lý "đất dôi dư" với khối lượng nhỏ, phát sinh thường xuyên trong hoạt động dân sinh.

Phó Chủ tịch UBND xã Đăk Long A Thảo thông tin, đất, đá phát sinh trong quá trình người dân san gạt được xác định thuộc khoáng sản nhóm IV (vật liệu san lấp). Vì vậy, khi người dân tận dụng lượng đất, đá dôi dư này để san lấp các khu vực trũng thấp, ngập úng của gia đình thì cũng phải thực hiện thủ tục đăng ký thu hồi khoáng sản.

Tuy nhiên, thủ tục này phức tạp, vượt quá khả năng tiếp cận của người dân, trong khi xã không có thẩm quyền xác nhận cho phép, mà chỉ hướng dẫn người dân lên cấp tỉnh. Điều này gây mất thời gian, phát sinh chi phí và phiền hà cho người dân.

"Bên cạnh đó, do địa bàn rộng, đội ngũ cán bộ còn có những hạn chế, trong khi các văn bản pháp luật điều chỉnh liên tục, nên thời gian đầu địa phương không tránh khỏi những lúng túng, thậm chí chậm trễ trong giải quyết TTHC, nhất là lĩnh vực NN&MT", ông Thảo nói.

Trước thực trạng này, Sở Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) tỉnh Quảng Ngãi đã biệt phái công chức, viên chức về cơ sở, đồng thời thành lập tổ công tác do Phó Giám đốc Sở làm tổ trưởng, thường xuyên xuống cơ sở, ngồi cùng lãnh đạo xã lắng nghe, tháo gỡ từng phần việc cụ thể.

Phó Giám đốc Sở NN&MT Nguyễn Đức Trung cho biết, hiện các xã khu vực phía Tây của tỉnh gặp nhiều khó khăn, vướng mắc trong thực hiện TTHC, nhất là trong lĩnh vực NN&MT. Trên cơ sở đánh giá đúng những vướng mắc, Sở đã tăng cường công tác đào tạo, tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ để cán bộ cơ sở nắm bắt đầy đủ, toàn diện quy trình tiếp nhận và xử lý công việc. Đồng thời tiếp tục đề xuất và tham mưu tỉnh các giải pháp đơn giản hóa TTHC, gia tăng tính minh bạch và nâng cao khả năng giám sát của người dân.