Xử phạt báo chí là "sự đau lòng cần thiết"

Ngày 18-1, tại Hà Nội, Ban Tuyên giáo Trung ương, Bộ Thông tin và Truyền thông (TT-TT) và Hội Nhà báo Việt Nam đã phối hợp tổ chức Hội nghị báo chí toàn quốc tổng kết công tác năm 2016, triển khai nhiệm vụ năm 2017. Tham dự hội nghị có ông Võ Văn Thưởng, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương; Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam; cùng hơn 650 đại biểu đại diện lãnh đạo các cơ quan chỉ đạo, quản lý, chủ quản báo chí và các cơ quan báo chí Trung ương và địa phương.

Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Võ Văn Thưởng

Báo cáo tổng kết tại hội nghị do Thứ trưởng Bộ TT-TT Hoàng Vĩnh Bảo trình bày cho biết, hiện cả nước có 859 cơ quan báo chí, trong đó có 199 báo (Trung ương 86 và địa phương 113); 660 tạp chí (Trung ương 523, địa phương 137). Tính đến tháng 9-2016, cả nước có 18.630 nhà báo được cấp thẻ (báo in và báo điện tử là 11.675 người, phát thanh và truyền hình 6.685) và có trên 5.000 phóng viên đang làm việc tại các cơ quan báo chí, nhưng chưa đủ điều kiện cấp thẻ.

Về cơ bản, trong năm 2016 các cơ quan báo chí đã thực hiện nghiêm túc sự lãnh đạo, chỉ đạo, định hướng thông tin của Đảng, Nhà nước song hoạt động báo chí vẫn còn tồn tại những thiếu sót, khuyết điểm.

Phát biểu tại hội nghị, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã thay mặt Chính phủ cảm ơn báo giới đã đồng hành với Chính phủ và đất nước trong năm qua, góp phần hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra. Phó Thủ tướng cũng chia sẻ những thách thức đối với hoạt động báo chí hiện nay. Đó là hầu hết các cơ quan báo chí không còn được bao cấp, phải chạy theo thương mại, kinh tế. Công nghệ thông tin, Internet phát triển mạnh mẽ đã tạo ra sự canh tranh khốc liệt giữa báo chí truyền thống, báo điện tử và mạng xã hội. Phó Thủ tướng cũng cho rằng trong năm qua, các cơ quan chức năng đã xử lý quyết liệt một số cơ quan báo chí vi phạm pháp luật; nhưng đó là việc làm uốn nắn, răn đe, nhằm để báo chí nước nhà hoạt động tốt hơn, hiệu quả hơn; chứ đó không là việc làm thường xuyên. Hiện nay Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành phải chủ động cung cấp thông tin cho báo chí; đồng thời phải thích ứng việc xử lý các sự cố về thông tin một cách nhạy bén, kịp thời và đúng đắn nhất!

Kết luận hội nghị, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Võ Văn Thưởng khẳng định trong năm qua, mặc dù có một số vụ việc về hoạt động báo chí, nhưng nhìn chung báo chí đất nước đã vượt khó, đóng góp vào những thành tựu chung của đất nước, trong năm đầu tiên thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng. Hoạt động báo chí cũng như công tác chỉ đạo, quản lý báo chí cũng đã có những bước tiến mới. Với việc xử lý mạnh tay một số cơ quan báo chí, nhà báo sai phạm trong năm 2016, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương cho rằng đó là việc không ai muốn, nhưng phải làm, là “sự đau lòng cần thiết” để làm trong sạch hoạt động báo chí hiện nay.

Đồng tình với dự thảo báo cáo và những phương hướng nhiệm vụ mà Ban Tuyên giáo đưa ra tại hội nghị, nhưng Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Võ Văn Thưởng nhấn mạnh đến các thách thức đối với báo chí đất nước trong năm 2017. Đó là cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 với sự số hóa mạnh mẽ tác động toàn diện đến cách thức, phương tiện, thói quen tiếp cận và tìm kiếm thông tin của tất cả mọi người. Đội ngũ phóng viên cần phải cập nhật kiến thức, công nghệ, kỹ năng làm báo hiện đại. Với các cơ quan báo chí, đó là việc thay đổi mô hình quản lý tòa soạn, tiếp cận phù hợp và hiệu quả với bài toán kinh tế báo chí, đặc biệt là sự tác động của doanh nghiệp, nhóm lợi ích đến hoạt động báo chí. Vụ nước mắm nhiễm thạch tín vừa qua là một ví dụ điển hình; còn nhiều vụ việc lớn hơn nữa nhưng không có, hay chưa đủ bằng chứng để xử lý.

Một vấn đề khác, đó là những biểu hiện của tự diễn biến, tự chuyển hóa, suy thoái về tư tưởng, đạo đức đối sống của một bộ phận nhà báo. Đây là điều đáng lo nhất hiện nay. Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương khẳng định, xu hướng báo in thu hẹp và phát triển báo điện tử là tất yếu. Thế nhưng với tình hình hiện nay, thời gian tới Ban Tuyên giáo Trung ương và các cơ quan chức năng sẽ tiến hành rà soát, xử lý thỏa đáng hoạt động của báo điện tử, các phụ trang báo điện tử, vấn đề bán kênh, bán sóng trên phát thanh – truyền hình, bán măng-sét với báo in; xem xét sự chi phối của các công ty truyền thông, quảng cáo đối với hoạt động báo chí. Việc này khó, mất thời gian nhưng không thể không làm. Để lâu sẽ khó làm và ảnh hưởng đến nền báo chí đất nước.