Bó tay với Saigon Shipyard?

Ngày 3-8, nguồn tin từ BHXH TP HCM cho biết dù đã hết thời hạn nộp phạt do có những vi phạm về BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) nhưng đến nay, Công ty TNHH Nhà máy sửa chữa và đóng tàu Sài Gòn (Saigon Shipyard; 100% vốn Singapore; quận 2, TP HCM) vẫn không thực hiện. Hành vi xem thường pháp luật của công ty đã gây thiệt hại nghiêm trọng quyền lợi hợp pháp, chính đáng của người lao động (NLĐ).

Chây ì với nợ đọng BHXH

Theo tìm hiểu của chúng tôi, Saigon Shipyard hiện sử dụng khoảng 800 lao động. Tính đến ngày 30-6, doanh nghiệp (DN) này nợ hơn 38 tỉ đồng BHXH, BHYT, BHTN của NLĐ - đứng thứ 2 trong số 834 DN nợ BHXH tại TP HCM vừa bị bêu tên. Việc công ty nợ đọng BHXH kéo dài không chỉ gây thiệt thòi quyền lợi cho những lao động đang làm việc mà còn khiến gần 100 người đã nghỉ việc không thể chốt sổ BHXH.

Trụ sở Công ty Sài Gòn Shipyard tại quận 2, TP HCM

Theo ông Chan Eng Yew, Tổng Giám đốc Saigon Shipyard, lý do nợ BHXH kéo dài là vì công ty gặp khó khăn về tài chính. Cụ thể, thời gian qua, công ty đã hoàn tất 4 con tàu nhưng chưa thể bàn giao cho khách hàng - một phần do khách hàng bị phá sản, phần thì chưa xác định được thời gian giao hàng. Để thu hồi được công nợ của khách hàng, công ty chỉ còn cách kiện ra tòa nhưng quá trình này mất nhiều thời gian.

Nhằm khắc phục tình trạng trên, công ty đã liên hệ với nhiều ngân hàng trong và ngoài nước để tìm kiếm các khoản vay, đồng thời mời gọi các nhà đầu tư mới tham gia các dự án của mình. Kết quả, một số nhà đầu tư và ngân hàng đã đồng ý hỗ trợ. Công ty đang chờ các nhà đầu tư chuyển tiền để lên kế hoạch giải quyết các khoản nợ và duy trì hoạt động. Tuy nhiên, để hoàn tất các thủ tục thì cần thời gian 6-9 tháng.

Tại buổi đối thoại với NLĐ cuối tháng 6-2018, Saigon Shipyard cam kết đến cuối năm 2018 sẽ giải quyết dứt điểm nợ BHXH. Trường hợp xấu nhất là nhà đầu tư không tiếp tục rót vốn, DN sẽ bán nguyên vật liệu tồn kho và tài sản để thanh toán tiền lương, BHXH cho NLĐ.

Liên quan đến những khó khăn nêu trên, Saigon Shipyard cũng đã có văn bản gửi UBND TP HCM và các cơ quan chức năng TP, đề nghị không áp dụng biện pháp cấm xuất cảnh đối với tổng giám đốc; đồng thời không tiến hành thanh tra để DN ổn định tình hình sản xuất - kinh doanh. Công ty cũng đề nghị được khoanh nợ và miễn tính lãi chậm nộp BHXH, BHYT, BHTN (từ tháng 3-2018) để khôi phục sản xuất.

Chuyển vụ việc sang cơ quan công an

Sau khi tiếp nhận các nội dung kiến nghị từ Saigon Shipyard, Văn phòng UBND TP HCM đã có văn bản truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Chủ tịch Lê Thanh Liêm, giao Sở Lao động - Thương binh và Xã hội TP chủ trì phối hợp với các sở, ngành liên quan nghiên cứu, giải quyết.

Tại cuộc họp xử lý vụ việc được tổ chức giữa tháng 5-2018, đại diện Sở Lao động - Thương binh và Xã hội cho biết kiến nghị về việc khoanh nợ và miễn tính lãi chậm nộp BHXH của Saigon Shipyard không thuộc thẩm quyền giải quyết của các sở, ngành TP, đồng thời khẳng định không có cơ sở pháp lý để xem xét giải quyết. Trong văn bản trả lời, BHXH TP cho biết không có thẩm quyền giải quyết kiến nghị mà Saigon Shipyard đưa ra, đồng thời yêu cầu công ty phải thực hiện ngay một số giải pháp để bảo đảm các chế độ BHXH ngắn hạn cho NLĐ.

Thế nhưng, dù đã được khuyến cáo, nhắc nhở, Saigon Shipyard vẫn tỏ ra không có thiện chí khắc phục và điều này đã gây bức xúc trong tập thể lao động. Sau đợt thanh tra tại Saigon Shipyard (tháng 7-2018), ngoài việc xử phạt hành chính (135 triệu đồng), BHXH TP còn buộc DN phải có biện pháp khắc phục hậu quả, nộp ngay số tiền BHXH, BHYT, BHTN chậm đóng, kể cả tiền lãi phát sinh theo quy định.

Trao đổi với chúng tôi, đại diện LĐLĐ quận 2 cho biết sẽ tiếp tục phối hợp với các đơn vị chức năng nắm chắc diễn biến vụ việc để kịp thời có giải pháp bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng cho NLĐ. Theo bà Nguyễn Thị Thu, Phó Giám đốc BHXH TP HCM, do Saigon Shipyard chưa thực hiện nghĩa vụ nộp phạt cũng như khắc phục nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN, BHXH TP sẽ hoàn tất thủ tục, chuyển hồ sơ vụ việc sang cơ quan công an để xử lý theo quy định nhằm bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật.