Chỉ 21,2% lao động phi chính thức được ký hợp đồng trên 3 tháng

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc vừa giao Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội chủ trì, phối hợp với các cơ quan, tổ chức liên quan nghiên cứu vấn đề báo chí nêu về lao động phi chính thức tại Việt Nam.

Theo Tổng Cục thống kê, cả nước hiện có hơn 18 triệu lao động phi chính thức. Trong 21 nhóm ngành kinh tế, lao động phi chính thức tập trung chủ yếu ở 3 nhóm ngành chính: Bán buôn, bán lẻ, sửa chữa ô tô, mô tô và xe máy ( 26,2%); Công nghiệp chế biến, chế tạo ( 23,5%); xây dựng 19,1%. Tuy nhiên, điều đáng lo ngại là tỉ lệ lao động phi chính thức không có BHXH lên tới 97,9% và chỉ có 0,2% được đóng BHXH bắt buộc, còn lại 1,9% đóng BHXH tự nguyện.

Qua khảo sát, tiền lương của lao động phi chính thức chỉ bằng một nửa so với lao động chính thức, chưa kể lao động phi chính thức được ký hợp đồng lao động chiếm tỷ lệ rất thấp. Chỉ có khoảng 21,2% lao động phi chính thức được ký hợp đồng trên 3 tháng trở lên.

Tiền lương của lao động phi chính thức chỉ bằng một nửa so với lao động chính thức

Có 76,7% lao động phi chính thức làm việc mà không có bất cứ một hợp đồng lao động bằng văn bản liên quan đến công việc đang làm. Cụ thể, 62,1% lao động phi chính thức chỉ thỏa thuận miệng với chủ lao động và 14,6% không có bất cứ một thỏa thuận nào.

Theo ông Chang Hee Lee, Trưởng đại diện Tổ chức lao động quốc tế tại Việt Nam, nền kinh tế phi chính thức cũng là thách thức chung của nhiều nước trên thế giới. Trước tình trạng lao động phi chính thức dù có việc làm nhưng lại đứng ở ranh giới của sự bấp bênh giữa có việc làm và thất nghiệp, nhà nước cần có những chính sách, giải pháp hỗ trợ cụ thể nhằm mở rộng sự bảo vệ đến nhóm đối tượng này. Cụ thể, khi chuyển đổi khu vực phi chính thức thành khu vực chính thức cần có các chương trình hành động cụ thể, khuyến khích các hộ/cơ sở sản xuất, kinh doanh đăng ký thành lập dưới các hình thức doanh nghiệp. Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng cần tăng cường công tác thanh - kiểm tra, tăng cường chế tài đối với những hành động cố tình vi phạm các quy định hiện hành về ký hợp đồng lao động, thực hiện các quy định về an toàn lao động, đóng BHXH cho người lao động.