Chủ tịch Công đoàn cơ sở phải thực sự là thủ lĩnh của đoàn viên

 Để thực hiện tốt những nhiệm vụ trên, trao đổi với phóng viên Báo Lao Động, Phó Chủ tịch Thường trực Tổng LĐLĐ Việt Nam Trần Thanh Hải nhấn mạnh: Cần nhân rộng cách làm hay từ cơ sở!

Phó Chủ tịch Thường trực Tổng LĐLĐ Việt Nam Trần Thanh Hải. Ảnh: Hải Nguyễn

Phóng viên: Thưa ông, được biết trong 10 năm qua, Tổng LĐLĐ Việt Nam đã có một số chủ trương, nghị quyết về xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ Công đoàn (CĐ), trong đó coi trọng cán bộ được rèn luyện và trưởng thành từ thực tiễn phong trào công nhân, hoạt động CĐ từ cơ sở. Quá trình hoạt động, nhiều cán bộ CĐđã thể hiện bản lĩnh, sáng tạo, tâm huyết, trách nhiệm, gắn bó với tổ chức CĐ, đoàn viên và người lao động (NLĐ), được sự tín nhiệm cao của đoàn viên. Vậy, trong năm 2020, để hoàn thành nhiệm vụ, tổ chức CĐcần tập trung vào những vấn đề nào, thưa ông?

Ông Trần Thanh Hải:  Trong năm 2020 và những năm tới, môi trường hoạt động CĐsẽ có nhiều thay đổi. Quá trình hoàn thiện thể chế nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, không chỉ bổ sung thêm nhiều quyền của tổ chức CĐ, của NLĐ mà vai trò đại diện cho NLĐ của tổ chức CĐ ngày càng rõ, cụ thể, quan trọng. Số lượng đoàn viên, CĐ cơ sở trong các đơn vị ngoài khu vực nhà nước đã chiếm tỉ lệ lớn, không ngừng phát triển, chi phối mạnh hoạt động của tổ chức CĐ. Các cuộc cách mạng công nghiệp diễn ra nhanh chóng, yêu cầu tiếp tục đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế sẽ tác động sâu sắc đến tổ chức, hoạt động của CĐ, việc làm của NLĐ.

Quan hệ lao động có xu hướng chuyển biến tích cực, nhưng tình hình trong công nhân, lao động ngoài khu vực nhà nước có biểu hiện phức tạp, có sự tác động bên ngoài quan hệ lao động. Việc ký kết tham gia các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới (CTPPP, EV FTA...) có cho phép thành lập tổ chức đại diện của NLĐ tại cơ sở là vấn đề mới đối với CĐ Việt Nam.

Tình hình mới đòi hỏi CĐ Việt Nam phải đổi mới toàn diện về tổ chức và hoạt động, đặc biệt là việc thực hiện vai trò đại diện NLĐ, chức năng chăm lo, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, NLĐ. Đối với Ban chấp hành CĐ cơ sở cần tập trung vào những vấn đề sau:

Một là, cần thực hiện tốt việc tổ chức cho đoàn viên, NLĐ cùng tham gia hoạt động CĐ. Thời gian qua, tôi đã đi khảo sát tại nhiều đơn vị trong cả nước, qua đó nhận thấy được một số cách làm hay từ cơ sở cần được nhân rộng. Hai là, CĐ cơ sở cần quan tâm mang lại sự ổn định về việc làm, đời sống của NLĐ cũng như góp phần tăng năng suất lao động, hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Chủ tịch CĐ cơ sở cũng cần phải chú trọng trong công tác tổ chức các phong trào thi đua lao động sôi nổi, thu hút được đông đảo NLĐ tham gia. Có như vậy, CĐ mới làm tốt được chức năng chăm lo bảo vệ, đồng thời làm tăng năng suất lao động cho doanh nghiệp.

Ba là, CĐ cơ sở cần phát huy tốt năng lực của các uỷ viên ban chấp hành. Một trong những nhiệm vụ trọng tâm của CĐ cơ sở cần thực hiện đó là chú trọng, thường xuyên, nâng cao chất lượng thương lượng, ký kết và thực hiện thỏa ước lao động tập thể trong các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước. Để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người lao động, nhất là bảo đảm tiền lương, phúc lợi và các điều kiện lao động khác, thì đối thoại và thương lượng là hoạt động quan trọng nhất của CĐ cơ sở.

Thưa ông, để nâng cao vị thế, vai trò của tổ chức CĐ thì không thể thiếu lực lượng cán bộ CĐcơ sở. Vậy, Tổng LĐLĐ Việt Nam cần tập trung vào những giải pháp nào?

- "Xây dựng đội ngũ cán bộ CĐ, nhất là đội ngũ chủ tịch CĐ cơ sở khu vực ngoài Nhà nước đủ năng lực, phẩm chất, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ" - là một trong ba khâu đột phá mà Nghị quyết Đại hội CĐ Việt Nam lần thứ XII đặt ra. Do đó, trong năm 2020, các cấp CĐ sẽ khẩn trương triển khai những bước cần thiết để sớm có được đội ngũ cán bộ CĐ chuyên nghiệp, bản lĩnh,  trí tuệ, tâm huyết, trách nhiệm, gắn bó với tổ chức CĐ, đoàn viên và NLĐ; đủ năng lực tập hợp đoàn kết, thống nhất trong ban chấp hành CĐ cơ sở; am hiểu pháp luật, nắm vững chức năng, nhiệm vụ của tổ chức CĐ; có khả năng, phương pháp, kỹ năng hoạt động CĐ khoa học, sáng tạo, xây dựng lòng tin và sự tín nhiệm cao của đoàn viên, NLĐ; có kiến thức tổ chức các hoạt động thiết thực trong việc đại diện, chăm lo, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, người lao động

Để nâng cao "chất lượng" của cán bộ CĐ cơ sở, các cấp CĐ cần quan tâm: Tập trung phát huy vai trò của chủ tịch CĐ cơ sở trong tổ chức và hoạt động của CĐ Việt Nam ở thời kỳ mới; nêu cao trách nhiệm trong việc tập hợp, thu hút NLĐ và tổ chức, lãnh đạo đoàn viên hoạt động CĐ thiết thực, hiệu quả; giữ vững vị trí của CĐ Việt Nam là tổ chức chính trị - xã hội dưới sự lãnh đạo của Đảng để đại diện, chăm lo, bảo vệ tốt hơn quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, NLĐ; phối hợp đồng bộ với người sử dụng lao động vì sự hài hòa lợi ích của người lao động, của doanh nghiệp và của đất nước.

Hình thành lực lượng hỗ trợ CĐ cơ sở nâng cao chất lượng hoạt động. Các cán bộ của CĐcấp trên trực tiếp cơ sở, LĐLĐ tỉnh, các ngành chức năng của tỉnh và có cả các cán bộ nghiệp vụ của Nhà nước tạo thành lực lượng luôn sát cánh, tư vấn, động viên việc làm của cán bộ CĐ cơ sở. Quy chuẩn hóa các hoạt động CĐ ở cơ sở và tổ chức tốt công tác bồi dưỡng nghiệp vụ, cập nhật kiến thức về hoạt động công đoàn trong tình hình mới, trang bị kỹ năng lắng nghe, chia sẻ, thu thập thông tin và tổ chức cho đoàn viên, NLĐ thực hiện hoạt động  CĐ tổ chức, kỹ năng thương lượng, đối thoại với người sử dụng lao động…

Đặc biệt, cần lựa chọn đội ngũ chủ tịch CĐ cơ sở thực sự là thủ lĩnh của đoàn viên, NLĐ. Để làm được điều này, tổ chức CĐ xây dựng tiêu chuẩn để lựa chọn chủ tịch CĐ cơ sở đáp ứng mong đợi của đoàn viên; coi trọng các tiêu chí về nhiệt tình, tâm huyết, trách nhiệm, am hiểu pháp luật, nắm vững nguyên tắc hoạt động và có kỹ năng, phương pháp mềm dẻo, linh hoạt, được đa số đoàn viên tín nhiệm; đổi mới, mở rộng các hình thức, phát huy dân chủ để đông đảo đoàn viên CĐ được trực tiếp giới thiệu nhân sự, bầu cử ban chấp hành, bầu cử chủ tịch CĐ cơ sở đáp ứng điều kiện, tiêu chuẩn, sự tín nhiệm của đoàn viên theo đúng quy định của Điều lệ CĐ Việt Nam.