Đề xuất tăng mức hỗ trợ 5-20% cho người tham gia BHXH tự nguyện

Ngày 19-8, Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam cho biết cơ quan này vừa có Công văn số 2620/BHXH-BT gửi Bộ Tài chính về việc đề nghị Chính phủ tăng mức hỗ trợ tiền đóng cho người tham gia BHXH tự nguyện, nhất là người thuộc hộ gia đình nghèo, cận nghèo để nhiều người có đủ khả năng tham gia BHXH tự nguyện. Theo đó, để tăng tính hấp dẫn, tạo thuận lợi hơn nữa cho người tham gia nhằm mở rộng vững chắc diện bao phủ BHXH, hướng tới mục tiêu BHXH toàn dân, BHXH Việt Nam đề xuất nâng mức hỗ trợ từ 30% lên 50% đối với hộ nghèo; từ 25% lên 30% đối với hộ cận nghèo và từ 10% lên 20% đối với các đối tượng còn lại.

Tư vấn người dân tham gia BHXH tự nguyện - Ảnh: Thu Hương

Trước đó, nhiều người thuộc đối tượng cận nghèo đang tham gia BHXH tự nguyện nhưng vì không có điều kiện tiếp tục tham gia đã phải dừng đóng, hưởng BHXH một lần. Trong khi đó mục tiêu phát triển BHXH tự nguyện đến năm 2021 sẽ có khoảng 35% lực lượng lao động trong độ tuổi, trong đó BHXH tự nguyện chiếm khoảng 1%; đến năm 2025 có khoảng 45% lực lượng lao động trong độ tuổi, trong đó BHXH tự nguyện chiếm khoảng 2,5% và đến năm 2030 có khoảng 60% lực lượng lao động trong độ tuổi, trong đó BHXH tự nguyện chiếm khoảng 5%

Theo BHXH Việt Nam, nếu như năm 2016 cả nước có trên 203.000 người tham gia BHXH tự nguyện thì đến năm 2017 có trên 224.000 người tham gia, tăng khoảng 10% so với năm trước; năm 2018 khi có hỗ trợ tiền đóng của Nhà nước, số người tham gia tiếp tục tăng nhanh đạt trên 277.000 người, tăng 23,6% so với năm 2017. Đặc biệt từ năm 2019, cùng với hỗ trợ tiền đóng của Nhà nước và với những giải pháp đột phá trong tổ chức thực hiện thì số người tham gia BHXH tự nguyện đã tăng vượt bậc, đạt trên 574.000 người, tăng trên 296.000 người, tương ứng tăng 107% so với năm 2018 và đến hết tháng 7-2020, đạt trên 737.000 người, tăng trên 163.000 người, tương ứng tỉ lệ tăng trên 28% so với năm 2019 và đạt tỉ lệ 1,5% so với lực lượng lao động trong độ tuổi lao động.

Tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện- Ảnh BHXH tỉnh Lai Châu

Năm 2019, số người tham gia BHXH tự nguyện thuộc hộ gia đình nghèo là trên 6.500 người, chiếm 1,13% và số người thuộc hộ gia đình cận nghèo là 9.700 người, chiếm 1,70% so với tổng số người tham gia BHXH tự nguyện. Tuy nhiên, so với tiềm năng, số người tham gia BHXH tự nguyện vẫn còn rất thấp, nhất là số người thuộc hộ gia đình nghèo, cận nghèo tham gia BHXH tự nguyện 2 năm qua chỉ chiếm dưới 3% so với tổng số người tham gia BHXH tự nguyện. Có nhiều nguyên nhân, trong đó có nguyên nhân:

Hiện mức hỗ trợ của Nhà nước cho người tham gia BHXH tự nguyện thấp (hiện người thuộc hộ nghèo được hỗ trợ 30%, tương ứng 46.200 đồng/tháng; hộ cận nghèo được hỗ trợ 25%, tương ứng 38.500 đồng/tháng; các đối tượng còn lại được hỗ trợ 10%, tương ứng 15.400 đồng/tháng. Số tiền hỗ trợ năm 2018 là 25.496 triệu đồng, năm 2019 là 90.467 triệu đồng và dự kiến năm 2020 là 170.000 triệu đồng; thời gian đóng BHXH để được hưởng lương hưu còn dài (đủ 20 năm trở lên và đủ 55 tuổi đối với nữ, đủ 60 tuổi đối với nam).

Theo BHXH Việt Nam, hiện sự quan tâm vào cuộc của một số chính quyền các cấp, các ngành và BHXH tại một số địa phương trong thực hiện chính sách BHXH tự nguyện còn chưa quyết liệt; thu nhập của người dân còn thấp, không ổn định, trong khi đó hầu hết các địa phương chưa bố trí hỗ trợ thêm mức đóng ngoài mức quy định của Nhà nước cho người tham gia BHXH tự nguyện; người dân còn mong muốn Nhà nước có thêm chế độ, chính sách BHXH tự nguyện ngắn hạn khác, như: Ốm đau, sinh con, tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp để có nhiều lựa chọn khi tham gia BHXH tự nguyện.