Lời thì ăn, khó khăn thì... “xù”

Chiều 21-10, UBND quận 8- TPHCM đã yêu cầu các cơ quan liên quan báo cáo tình hình nợ lương công nhân (CN) của Công ty Vina Haeng Woon Industry (100% vốn Hàn Quốc, quận 8 - TPHCM) để báo cáo UBND TPHCM chỉ đạo giải quyết. Sáng cùng ngày, các cơ quan chức năng đã đến công ty nhưng công ty đã ngưng sản xuất, chỉ còn 3 nhân viên làm việc. Trong khi đó, gần 700 CN như “ngồi trên lửa” vì tiền lương và các chế độ liên quan không được giải quyết.

Công ty đóng cửa, giám đốc bặt tăm

Từ đầu tháng 10-2008, CN đã thấy hoạt động của công ty có nhiều bất ổn khi bà Noh Yeon Hong, giám đốc công ty, đã cho bán tất cả vải vóc, hàng tồn kho, vật tư, thiết bị. Ông Đặng Trường Giang, Chủ tịch CĐ công ty, đã nghi ngờ, báo cáo vụ việc với các cơ quan chức năng. Khi công ty cam kết sẽ hoạt động bình thường và trả đủ lương cho CN thì các cơ quan chức năng không tìm hiểu sâu hơn vụ việc. Đến ngày 13 và 17-10, công ty cho hơn 500 CN nghỉ chờ việc và hẹn ngày 20-10 đến nhận lương. Đến hẹn, CN tá hỏa vì giám đốc đã đi mất từ 3 ngày qua. Một số CN cho biết việc nợ lương cứ tái diễn nhiều lần từ đầu năm 2008 đến nay nên CN cũng đình công 4 lần để yêu cầu trả lương đúng hẹn.

Chúng tôi thử liên hệ với bà Noh Yeon Hong qua 2 số điện thoại di động bà thường dùng nhưng đều không có tín hiệu liên lạc. Sáng 20-10, các cơ quan chức năng đã xác định bà Noh Yeon Hong chưa xuất cảnh khỏi Việt Nam. Chỉ riêng tiền lương của CN, công ty còn nợ đến 2 tỉ đồng, chưa kể các chế độ liên quan. Người cho thuê mặt bằng cho biết công ty còn nợ 1,3 tỉ đồng. Công ty cũng còn nợ Công ty Bảo vệ Hoàng Long hơn 200 triệu đồng.

“Vô tư” phạm luật

Trong số 74 doanh nghiệp (DN)trên địa bàn TPHCM nợ đọng 57 tỉ đồng BHXH, Công ty TNHH AMW (KCN Vĩnh Lộc- TPHCM) đứng thứ 3, với số nợ hơn 2,7 tỉ đồng.

Từ tháng 10-2007, khi kiểm tra việc thực hiện pháp luật lao động tại công ty, Thanh tra Sở LĐ-TB-XH TPHCM phát hiện công ty chưa trích nộp BHXH quý III/2007 cho hơn 830 lao động. Ngoài ra, công ty còn dùng mức lương tối thiểu trả cho CN đã qua đào tạo và sử dụng 3 lao động nước ngoài không có giấy phép lao động; sa thải người lao động trái luật, trong đó có cả nữ CN đang có thai.

Còn Công ty Vina Haeng Woon Industry, hoạt động được vài năm là bắt đầu trốn đóng BHXH. Khi bị cơ quan chức năng kiểm tra, xử lý, công ty cũng hứa hẹn, đóng một số tiền cho có lệ rồi lại “chứng nào tật nấy” tiếp tục trốn đóng BHXH. Đến nay, số nợ BHXH của công ty đã lên đến 1,8 tỉ đồng.

Cơ quan chức năng bất lực?

Sau gần 6 tháng khuyến cáo, ngày 11-1-2008, Thanh tra Sở LĐ-TB-XH TPHCM thanh tra việc thực hiện BHXH tại Công ty AMW. Số nợ BHXH 2,6 tỉ đồng vẫn còn nguyên. Bà Nguyễn Thủy Tiên, giám đốc công ty, hứa cuối tháng 1 - 2008 sẽ thanh toán số nợ trên và cam kết từ đầu năm 2008 sẽ trích nộp BHXH đầy đủ. Đến ngày 29-2, BHXH TPHCM đã có công văn nhắc nợ và yêu cầu phải nộp trước ngày 31-3. Tiếp đến, ngày 9-4, Thanh tra Sở LĐ-TB-XH tiếp tục nhắc nhở công ty phải truy nộp số tiền trên và sau đó có quyết định yêu cầu Ngân hàng HSBC trích tiền từ tài khoản công ty sang tài khoản BHXH. Trước sự kiên quyết của cơ quan chức năng, công ty mới trả “nhỏ giọt” 400 triệu đồng cho BHXH. Nợ chồng nợ, đến nay, công ty này vẫn nợ BHXH 2,75 tỉ đồng.

Đối với Công ty Vina Haeng Woon Industry, trước nguy cơ CN bị mất quyền lợi, các cơ quan chức năng quận 8 đã cho niêm phong máy móc thiết bị, cử lực lượng canh phòng để ngăn ngừa việc tẩu tán tài sản. Hiện nay tài sản của công ty chỉ còn vài trăm máy may nhưng đã bị cầm cố cho các khách hàng. Còn về nhà xưởng, công ty chỉ thuê lại và hiện chủ mặt bằng yêu cầu tháo dỡ để trừ nợ.

Sáng 21-10, ông Chang Keun Sop, lãnh sự phụ trách về lao động của Lãnh sự quán Hàn Quốc tại TPHCM, đã làm việc với BHXH TPHCM về những sai phạm trong lĩnh vực lao động của các DN Hàn Quốc trên địa bàn. Ông Chang Keun Sop cho biết sẽ phối hợp với các cơ quan chức năng TPHCM tác động để các DN khắc phục, bảo đảm quyền lợi cho người lao động.