Phóng viên: Xin ông nói rõ hơn những thay đổi trong cách tính lương hưu từ ngày 1-1-2018?
- Ông Cao Văn Sang: Theo Luật BHXH hiện hành, nếu người lao động (NLĐ) về hưu trước ngày 1-1-2018, tỉ lệ lương hưu tính như sau: 15 năm đầu tham gia BHXH được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH. Sau đó, cứ thêm 1 năm thì lại được tính thêm 2% với nam và 3% với nữ. Mức hưởng tối đa là 75% mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
Tuy nhiên, từ ngày 1-1-2018 trở đi, tỉ lệ lương hưu tính như sau:
- Đối với nam: Tỉ lệ lương hưu 45% tương ứng với số năm đóng BHXH là 16 năm (nghỉ hưu năm 2018), 17 năm (nghỉ hưu năm 2019), 18 năm (nghỉ hưu năm 2020), 19 năm (nghỉ hưu năm 2021), 20 năm (nghỉ hưu từ năm 2022 trở đi). Sau đó, cứ thêm 1 năm đóng BHXH tính thêm 2%, tối đa 75%.
- Đối với nữ: Tỉ lệ hưởng lương hưu hằng tháng là 45%, tương ứng 15 năm đóng BHXH. Sau đó, cứ thêm 1 năm đóng BHXH thì tính thêm 2% (trước năm 2018 tính 3%), tối đa 75%.
Ngoài ra, Luật BHXH cũng sửa đổi cách tính mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH để tính lương hưu đối với NLĐ thuộc đối tượng thực hiện chế độ tiền lương do nhà nước quy định, theo hướng có lộ trình tiến tới tính bình quân toàn bộ thời gian đóng (bình quân của 5 năm, 6 năm, 8 năm, 10 năm, 15 năm, 20 năm hoặc của toàn bộ thời gian tùy thuộc vào thời điểm bắt đầu tham gia BHXH).
Với những thay đổi này, theo tính toán của NLĐ, nếu nghỉ hưu trước 1-1-2018 sẽ có lợi hơn nên không ít người đang muốn xin nghỉ hưu sớm để tránh thiệt hại. Quan điểm của ông về vấn đề này ra sao?
- Hiện nay, nếu NLĐ suy nghĩ theo hướng nghỉ hưu sớm trước năm 2018 để 15 năm đầu đóng BHXH được tính hưởng 45% thì cũng cần lưu ý quy định sóng đôi - nghỉ hưu sớm mỗi năm sẽ bị trừ tương ứng 2% (trước năm 2016, tỉ lệ trừ chỉ 1%).
Điều đó có nghĩa, nếu NLĐ nghỉ hưu sớm 5 tuổi thì tỉ lệ lương hưu sau khi tính tương ứng với số năm đóng BHXH sẽ bị trừ tiếp 10%. Trong khi đó, nếu tiếp tục đóng BHXH thêm 1 năm thì tỉ lệ lương hưu cũng tăng tương ứng 2%. Chưa kể, từ năm 2018, mức đóng BHXH được điều chỉnh trên cơ sở tổng thu nhập của NLĐ nên khi tính lương hưu thì có thể cao hơn.
Tôi có thể khẳng định rằng tỉ lệ phần trăm lương hưu sẽ thấp khi nghỉ hưu sớm và càng thấp hơn nếu thời gian đóng BHXH không nhiều. Chẳng hạn, lao động nam đủ điều kiện nghỉ hưu năm 2017 do suy giảm sức khỏe (nam 52 tuổi, suy giảm sức khỏe 61%), có thời gian đóng BHXH 20 năm (mức thấp nhất đủ điều kiện hưởng lương hưu) thì tỉ lệ lương hưu chỉ là 39%.
Trước thực tế NLĐ đang có xu hướng xin nghỉ việc để hưởng lương hưu sớm, ông có lời khuyên gì dành cho họ?
- Tính lương hưu phụ thuộc nhiều yếu tố: Giới tính, tuổi đời, thời gian đóng BHXH, mức tiền lương đóng BHXH, thời điểm hưởng lương hưu, điều kiện làm việc… Ngoài ra, mỗi NLĐ có những yếu tố khác nhau về tuổi đời, thời gian đóng BHXH, mức lương đóng BHXH… Vì vậy, khi giải quyết chế độ hưu trí cũng khác nhau.
Do đó, không phải ai nghỉ hưu trước năm 2018 đều có lợi hơn người nghỉ hưu từ năm 2018 trở đi. Lương hưu hưởng lâu dài, nếu mức lương hưu khi bắt đầu nghỉ thấp thì sẽ ảnh hưởng về sau. Vì vậy, NLĐ cần đối chiếu với trường hợp cụ thể của mình để xem xét và đưa ra quyết định phù hợp.
Không ít NLĐ đã “chạy giám định” để được nghỉ hưu trước năm 2018. BHXH TP HCM có giải pháp gì để giúp NLĐ hiểu đúng về quy định của Luật BHXH nhằm tránh chịu thiệt thòi khi quyết định mà chưa tìm hiểu kỹ thông tin?
- Cần nói lại, đây là nội dung đã được quy định trong Luật BHXH có hiệu lực thực hiện từ ngày 1-1-2016. BHXH TP HCM đã tổ chức nhiều buổi tuyên truyền Luật BHXH cho rất nhiều đối tượng để họ nắm biết quy định mới. Nội dung này chỉ là một số quy định của Luật BHXH được thực hiện theo lộ trình.
Do đó, trước khi quyết định, NLĐ cần tìm hiểu kỹ quy định của pháp luật liên quan, tìm hiểu trên website của cơ quan BHXH TP HCM, qua báo chí, đài phát thanh hoặc tư vấn trực tiếp tại trung tâm trợ giúp pháp luật của LĐLĐ tỉnh, thành phố… để tránh bị tác động bởi tâm lý đám đông.
và quét mã QR
Bình luận (0)