Những con số ám ảnh

Số vụ TNLĐ chết người là 799, trong đó 862 người chết và 1.952 người bị thương nặng. Số liệu thống kê cho thấy nếu như ở giai đoạn 1995-2005, trung bình có 2.600 vụ TNLĐ/năm, số người chết do TNLĐ 260 người/năm thì đến giai đoạn 2006-2016 đã tăng lên trung bình 6.000 vụ TNLĐ/năm, số người chết do TNLĐ là 600 người/năm.

Bức tranh toàn cảnh về tình hình TNLĐ khiến nhiều người giật mình. Phân tích nguyên nhân, GS-TS Lê Vân Trình, Chủ tịch Hội Khoa học Kỹ thuật An toàn - vệ sinh lao động Việt Nam, cho biết trên 50% TNLĐ xảy ra là do người sử dụng lao động không xây dựng quy trình, biện pháp làm việc an toàn; thiết bị không bảo đảm an toàn lao động (ATLĐ); không huấn luyện ATLĐ cho người lao động (NLĐ). Bên cạnh đó, 20% nguyên nhân TNLĐ là do NLĐ vi phạm quy trình, quy chuẩn ATLĐ; không sử dụng phương tiện bảo vệ cá nhân.

Khi TNLĐ xảy ra, người sử dụng lao động phải gánh chịu không ít thiệt hại do tốn kém chi phí y tế, giám định thương tật, bồi thường, trợ cấp cho nạn nhân… Bên cạnh đó, uy tín và hình ảnh của doanh nghiệp (DN) cũng bị giảm sút nghiêm trọng, hoạt động sản xuất bị gián đoạn do phải khắc phục hậu quả, phục vụ điều tra nguyên nhân gây tai nạn. Đã có rất nhiều vụ TNLĐ bị khởi tố song vẫn chưa đủ sức răn đe, các DN chưa xem việc chấp hành những quy định của pháp luật lao động về ATLĐ là trách nhiệm.

Hành vi ấy của DN là rất đáng lên án bởi điều này đồng nghĩa việc thiếu trách nhiệm với sự an toàn, đặc biệt là tính mạng NLĐ. Khi TNLĐ xảy ra, chịu thiệt thòi lớn nhất vẫn là NLĐ. NLĐ không những bị tổn hại về tính mạng hoặc sức khỏe, khả năng làm việc mà gia đình của họ cũng gặp khó khăn do mất trụ cột lao động, dẫn đến cuộc sống bị đảo lộn, thu nhập giảm sút và có thể rơi vào tình trạng đói nghèo. Tiếp xúc lãnh đạo LĐLĐ TP HCM tại buổi họp mặt mới đây, một nam công nhân bị TNLĐ bày tỏ: "Rơi vào cảnh tàn phế do TNLĐ, tôi phải mất nhiều năm mới lấy lại được sự thăng bằng về tâm lý. Nếu không có gia đình, người thân động viên và ý thức vươn lên của bản thân, tôi khó lòng vượt qua cú sốc về tinh thần".

TNLĐ không chỉ gây thiệt hại về vật chất cho DN mà còn để lại hậu quả nặng nề cho xã hội. Theo các chuyên gia về ATLĐ, để hạn chế TNLĐ, ngoài tăng cường tuyên truyền, các ngành chức năng cần phối hợp chặt chẽ trong việc thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các DN cố tình không thực hiện quy định của pháp luật về ATLĐ. "Bản thân NLĐ phải nâng cao ý thức chấp hành pháp luật về bảo hộ lao động, đặc biệt là kiên quyết từ chối làm việc nếu thấy điều kiện làm việc không bảo đảm an toàn" - ông Giang Văn Nam, Trưởng Ban Chính sách - Pháp luật LĐLĐ TP HCM, lưu ý.