Phiên họp đầu tiên về tăng LTT vùng năm 2018 vừa kết thúc. Trái với chiến lược của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) khi chưa đưa ra đề xuất rõ rệt, Tổng LĐLĐ Việt Nam đã chủ động đề xuất tăng dao động từ 370.000 - 450.000 đồng, tương đương mức 13,3% so với năm 2017.
Phóng viên đã có cuộc trao đổi với ông Lê Đình Quảng, Phó trưởng ban Quan hệ lao động, Tổng LĐLĐ Việt Nam để làm rõ hơn vấn đề này.
ông Lê Đình Quảng, Phó trưởng ban Quan hệ lao động, Tổng LĐLĐ Việt Nam
Cơ sở nào để Tổng LĐLĐ Việt Nam đề xuất tăng LTT năm 2018 ở mức 13,3%, thưa ông?
Ông Lê Đình Quảng: Có nhiều cơ sở để Tổng LĐLĐ Việt Nam đề xuất tăng lương. Thứ nhất, hương án tăng 13,3% căn cứ theo Điều 91, Bộ luật Lao động quy định "tiền LTT là tiền lương trả cho người lao động (NLĐ) làm công việc đơn giản, trong điều kiện bình thường, bảo đảm được nhu cầu sống tối thiểu của họ và gia đình họ". Mức lương tối thiểu năm 2017 mới đạt được 90% mức sống tối thiểu.
Bộ luật Lao động đã có hiệu lực được vài năm nhưng mức LTT vẫn chưa đáp ứng được mức sống tối thiểu. Chính vì thế, theo lộ trình, năm 2018, mức LTT phải đáp ứng được mức sống tối thiểu của NLĐ. Chúng tôi đề xuất mức này mới đảm bảo mức sống tối thiểu của NLĐ. Nếu điều chỉnh như vậy, hàng năm chúng ta không nhất thiết phải điều chỉnh mức lương tối thiểu mà chỉ cần căn cứ vào mức trượt giá để điều chỉnh.
Thứ hai, căn cứ vào tình hình thực tế là Tổng LĐLĐ Việt Nam khảo sát, nắm bắt tình hình đời sống của NLĐ thấy rất khó khăn. Chúng tôi nghiên cứu, lấy phiếu khảo sát ở khoảng 70 doanh nghiệp, 18 tỉnh thành, với hơn 2.500 phiếu khảo sát, phỏng vấn sâu hơn 1.000 NLĐ ở các khu nhà trọ thì thấy đời sống họ rất khó khăn. Trên 80% NLĐ phải làm thêm giờ mới đủ trang trải cuộc sống, chi tiêu vô cùng tằn tiện.
Thứ ba, chúng tôi căn cứ vào các điều kiện KT-XH năm 2017 thấy có những thuận lợi. Quốc hội đặt mục tiêu tăng trưởng GDP 6,7%, năng suất lao động tăng 5%, các doanh nghiệp (DN) quay trở lại hoạt động, thành lập mới nhiều hơn. Bức tranh kinh tế xã hội 2017 thuận lợi hơn, vì thế NLĐ cũng cần mức LTT tương xứng để đảm bảo cuộc sống.
Bên cạnh các căn cứ trên, chúng tôi cũng so sánh với hàng loạt nước khác thì thấy mức lương tối thiểu của chúng ta thuộc diện thấp. Hiện nay, tiền LTT nếu tăng lên 13,3% thì vẫn ở "ngưỡng vàng" so với tiền lương trung bình. Bởi so với khuyến cáo của Tổ chức Lao động Quốc tế, tiền lương tối thiểu nên nằm trong ngưỡng từ 50-60% tiền lương trung bình.
Từ tất cả các yếu tố trên, Tổng LĐLĐ Việt Nam xem xét, cân đối mức độ để đảm bảo đời sống NLĐ, tuân thủ pháp luật cũng như tạo động lực cho NLĐ gắn bó với DN, tăng năng suất lao động. Bên cạnh đó, việc tăng lương cũng phải hài hòa với lợi ích của DN.
Trong khi Tổng LĐLĐ Việt Nam đề xuất mức tăng 13,3%, VCCI lại cho rằng tăng mức dưới 5% là hợp lý? Ông nghĩ sao về điều này?
Trong nhiều năm qua, VCCI và giới sử dụng lao động trong thành viên Hội đồng Tiền lương Quốc gia (HĐTLQG) tiếp tục đề xuất là chỉ tăng để bù mức trượt giá. Đây mới là phiên đầu tiên và các bên cũng phải nghiên cứu, điều chỉnh các phương án. Tuy nhiên, nếu mức tăng thấp thì chỉ bù trượt giá chứ không phải tăng LTT.
Có một thực tế, nhiều người lo ngại là mỗi lần tăng lương không bù được giá cả các mặt hàng tăng. Vậy lương tăng có phải là nguyên nhân khiến giá cả các mặt hàng tăng theo, thưa ông?
Thực ra, chỉ số CPI của chúng ta tăng không phải vì tăng lương mà tăng giá vì bình thường CPI đã tăng rồi. Trong vấn đề tăng tiền lương tối thiểu, theo tôi phải tính đến việc bù lại trượt giá cho tiền lương của NLĐ chứ không phải tăng lương mà tăng giá.
Thu nhập thấp, lương không đảm bảo cuộc sống là lý do khiến nhiều công nhân phải tăng ca. Ảnh: T.C.A
Việc tăng lương luôn khó gặp nhau giữa NLĐ và chủ sử dụng lao động. Ông có thấy bất hợp lý khi lương không đủ sống và việc làm thêm ngoài giờ đang chiếm 20-30% thu nhập của họ?
Ở một góc độ nào đó, theo tiêu chuẩn lao động quốc tế, nhiều ý kiến cho rằng nếu phải làm thêm mới đảm bảo cuộc sống NLĐ thì đó chính là lao động cưỡng bức. Một xã hội quan hệ lao động bình thường, NLĐ bình thường phải đảm bảo mức sống trung bình. Ở Việt Nam có tình trạng phải làm thêm mới đảm bảo cuộc sống. Chính điều đó cho thấy cuộc sống của NLĐ rất khó khăn. Ở góc độ tiêu chuẩn lao động quốc tế, điều đó là chưa đảm bảo. Do điều kiện của Việt Nam, chúng ta phải chấp nhận nhưng cần phải giải quyết hài hòa, có lộ trình tăng.
và quét mã QR
Bình luận (0)