Đại sứ Nga: Liên doanh Việt - Nga lắp ráp xe minibus xuất khẩu sang các nước ASEAN

Tại họp báo kỷ niệm 10 năm ký kết Hiệp định Thương mại tự do giữa Liên minh kinh tế Á - Âu (EAEU) và Việt Nam ngày 29-5 ở Hà Nội, Đại sứ Nga tại Việt Nam Gennady Bezdetko đánh giá hợp tác kinh tế song phương đạt nhiều kết quả rõ rệt, bất chấp ảnh hưởng từ đại dịch và các lệnh trừng phạt.

Đại sứ nhấn mạnh hiệp định có hiệu lực từ ngày 5-10-2016 là thỏa thuận đầu tiên EAEU ký với một quốc gia ngoài khối, tạo nền tảng thúc đẩy thương mại song phương tăng trưởng tích cực suốt gần một thập kỷ qua.

Theo số liệu từ Ủy ban Kinh tế Á - Âu, kim ngạch thương mại của Việt Nam với Armenia tăng 61 lần, với Belarus tăng 34%, với Kazakhstan tăng 4,2 lần, với Kirgizia tăng 14,5 lần và với Nga tăng 1,3 lần.

Thống kê của Việt Nam cho thấy trong năm 2024, kim ngạch thương mại song phương giữa Việt Nam và Nga đạt 4,6 tỉ USD, tăng hơn 25% so với năm trước. Trong đó, xuất khẩu từ Nga sang Việt Nam đạt 2,3 tỉ USD, tăng 19%, và nhập khẩu từ Việt Nam đạt 2,3 tỉ USD, tăng 34,5%. Riêng quý I năm 2025, kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai nước đạt trên 1,1 tỉ USD.

Hợp tác giữa Việt Nam và EAEU hiện tập trung vào các lĩnh vực then chốt như quản lý an toàn thực phẩm, logistics, đầu tư, bảo vệ môi trường và xây dựng cơ chế thanh toán tương hỗ tối ưu. Hai bên đang triển khai hệ thống điện tử chứng nhận và xác minh nguồn gốc hàng hóa, đồng thời chuẩn bị ký kết Nghị định thư về trao đổi dữ liệu điện tử.

Một điểm sáng trong hợp tác đầu tư là dự án lắp ráp xe minibus của liên doanh Gaz - Thành Thắng tại Việt Nam. Sản phẩm từ nhà máy này đã đạt chứng chỉ ASEAN, cho phép xuất khẩu sang các nước láng giềng với tư cách là hàng hóa có xuất xứ Việt Nam.

Đại sứ Gennady Bezdetko nhấn mạnh trong bối cảnh thị trường quốc tế biến động, EAEU đang nổi lên là đối tác tiềm năng để mở rộng hợp tác kinh doanh. Ông dẫn ví dụ về doanh nghiệp chế biến sữa tại tỉnh Kaluga do Công ty TH True Milk của Việt Nam đầu tư, như một minh chứng cho sự năng động trong hợp tác kinh tế hai bên.

Hoạt động giao thương cấp địa phương cũng được đẩy mạnh. Từ đầu năm 2025, các đoàn doanh nghiệp từ Tatarstan, Vladimir, Kaluga và Sverdlovsk đã đến Việt Nam tìm kiếm cơ hội hợp tác. Nhân chuyến thăm chính thức của Tổng Bí thư Tô Lâm, đoàn Hà Nội đã có các cuộc hội đàm với đối tác tại Moscow và Saint Petersburg nhằm thúc đẩy các dự án liên kết.

Ông Tạ Hoàng Linh, Vụ trưởng Vụ phát triển thị trường nước ngoài, Bộ Công Thương, cho biết kim ngạch thương mại song phương Việt Nam - EAEU tăng gấp đôi kể từ khi ký kết FTA, lên 5,6 tỉ USD trong năm 2024. Trong đó, Việt Nam xuất khẩu 30%, các nước EAEU xuất khẩu sang Việt Nam 20%. Các dự án đầu tư cũng đang mang lại kết quả rất tốt đẹp. Tỉ lệ sử dụng C/O ưu đãi (Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa) theo hiệp định này của Việt Nam rất cao, lên tới 78,5%, cao hơn nhiều FTA khác, cho thấy cơ chế hợp tác đang được các doanh nghiệp tận dụng hiệu quả.

Thời gian tới, các cơ quan chức năng Việt Nam sẽ tăng cường hỗ trợ doanh nghiệp nắm bắt cơ hội hợp tác với EAEU, đặc biệt là với các nền kinh tế lớn trong khối. Đồng thời, Việt Nam sẽ tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp xúc tiến thương mại, tìm kiếm giải pháp mới trong thanh toán và vận chuyển - những vấn đề còn vướng mắc trong quá trình giao thương hiện nay. Hiện các ngân hàng và doanh nghiệp logistics của hai bên đang tích cực phối hợp để tìm hướng tháo gỡ.