Đề nghị đóng BHXH, BHYT bắt buộc cho tài xế công nghệ

Thảo luận tại tổ về kinh tế-xã hội sáng 26-10, đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Trần Kim Yến, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Thành ủy TP HCM, cho rằng theo quy định hiện hành, lao động có hợp đồng từ một tháng trở lên phải đóng bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT) bắt buộc để bảo vệ quyền lợi cho người lao động về lâu dài.

Theo bà Yến, vai trò của những lao động ở khu vực phi chính thức như nhân viên xe ôm công nghệ như Grab, nhân viên giao hàng (shipper) là rất quan trọng trong sàn thương mại điện tử.

Dù không có hợp đồng lao động chính thức nhưng mối quan hệ giữa người giao hàng và các sàn thương mại điện tử có ràng buộc. Những tài xế công nghệ phải đạt được mức chỉ số nhất định mới được hưởng mức lương, tiền công, tiền thưởng. Vì vậy, hợp đồng lao động cần nhìn nhận không chỉ là văn bản ký kết giữa hai bên mà còn bao gồm cả thỏa thuận về chỉ số hiệu quả công việc và lương, thưởng.

"Đội ngũ lao động này nếu không được tham gia bảo hiểm bắt buộc thì về lâu dài, khi họ về già không làm được công việc này nữa, sẽ là gánh nặng an sinh cho xã hội"- bà Kim Yến phân tích.

Nên tiếp tục tăng lương hưu vào năm 2025

ĐBQH Trần Hoàng Ngân đề xuất xem xét tăng lương hưu và tăng trợ cấp ưu đãi người có công trong năm 2025 bởi có nhiều ngày lễ lớn của đất nước. Nhắc lại ngày 21-10, Chính phủ muốn đảm bảo cân đối ngân sách đã kiến nghị năm 2025 chưa xem xét tăng lương hưu, lương khu vực công, trợ cấp ưu đãi người có công. "Tôi chỉ ủng hộ một phần đề xuất này của Chính phủ"- ông Ngân nêu quan điểm.

Ông Ngân giải thích từ 1-7-2024, lương cơ sở tăng lên 2,34 triệu đồng/tháng nên lương của cán bộ công chức viên chức khu vực công "khá hơn một chút".

Tuy nhiên, các cơ quan cần lưu ý đến tiền lương khu vực giáo dục, đặc biệt ở vùng sâu, vùng xa, cũng như lương của đội ngũ y bác sĩ. "Tôi thấy tiền công các ca mổ quá thấp. Nhưng quan trọng hơn là lương hưu thấp lắm"- ông Ngân phát biểu.

Vì vậy ông đề nghị Chính phủ có thể không tăng lương khu vực công trong năm 2025, nhưng phải tăng lương hưu và tăng trợ cấp an sinh xã hội, trợ cấp ưu đãi người có công vào năm 2025.

Ông Trần Hoàng Ngân cho rằng không tăng lương hưu, trợ cấp người có công thì niềm vui sẽ giảm vì đây là năm có nhiều ngày lễ lớn của dân tộc như: Kỷ niệm 95 năm ngày thành lập Đảng, 80 năm thành lập nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, 50 năm thống nhất đất nước.

Bên cạnh đó, tăng lương hưu và trợ cấp người có công còn giúp kích thích tiêu dùng.

Trước đó từ 1-7, khoảng 3,3 triệu người được tăng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp hàng tháng 15%. Người hưởng lương hưu trước năm 1995 sau khi điều chỉnh mà có mức hưởng thấp hơn 3,2 triệu đồng một tháng thì tăng 300.000 đồng. Người có mức hưởng mỗi tháng từ 3,2 đến dưới 3,5 triệu thì điều chỉnh bằng 3,5 triệu đồng. Trợ cấp ưu đãi người có công lên gần 2,79 triệu đồng một tháng; trợ giúp xã hội là 500.000 đồng một tháng.

Từ năm 1995 đến hết 2023, Quốc hội, Chính phủ đã 23 lần điều chỉnh lương hưu. Hiện mức bình quân của người hưởng lương hưu từ quỹ bảo hiểm xã hội là 5,6 triệu đồng/tháng; người hưởng lương hưu từ ngân sách Nhà nước là 4,7 triệu đồng/tháng.

ĐB Ngân cũng đề nghị tăng mức giảm trừ gia cảnh và nộp thuế thu nhập cá nhân để cải thiện thu nhập của người dân, hỗ trợ tăng trưởng.