Đề xuất đầu tư hơn 25.000 tỉ đồng xây cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành

Chiều 17-4, tiếp tục chương trình làm việc phiên họp thứ 32, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến về Tờ trình của Chính phủ về báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Bắc - Nam phía Tây đoạn Gia Nghĩa (tỉnh Đắk Nông) - Chơn Thành (tỉnh Bình Phước).

Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải (GTVT) Nguyễn Văn Thắng đã trình bày Tờ trình. Theo Bộ trưởng, dự án cao tốc Bắc - Nam phía Tây đoạn Gia Nghĩa - Chơn Thành là dự án trọng điểm quốc gia, việc triển khai dự án không chỉ tạo động lực, sức lan tỏa, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội khu vực Đông Nam Bộ và Tây Nguyên mà còn góp phần hoàn thiện mạng lưới cao tốc theo quy hoạch liên kết vùng.

Mục tiêu đầu tư dự án nhằm kết nối Tây Nguyên với vùng Đông Nam Bộ, kết nối TP HCM với các tỉnh Bình Phước, Đắk Nông, Đắk Lắk, Gia Lai và các địa phương khác trong vùng, tạo không gian phát triển mới; khai thác tiềm năng sử dụng đất, phát triển du lịch, công nghiệp chế biến, khai khoáng…

Dự án này có tổng chiều dài khoảng 128,8 km. Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng, dự án sẽ có quy mô 4 làn xe hoàn chỉnh; giải phóng mặt bằng thực hiện một lần theo quy mô quy hoạch 6 làn xe. Sơ bộ tổng mức đầu tư khoảng 25.540 tỉ đồng bao gồm 12.770 tỉ đồng vốn Nhà nước và 12.770 tỉ đồng vốn do nhà đầu tư huy động.

Chính phủ đề xuất phân chia Dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Bắc - Nam phía Tây đoạn Gia Nghĩa (Đắk Nông) - Chơn Thành (Bình Phước) thành 5 dự án thành phần (gồm 1 dự án thành phần đầu tư theo phương thức PPP và 4 dự án thành phần đầu tư công). Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng, dự án sẽ tiến hành chuẩn bị đầu tư từ năm 2023, thực hiện từ năm 2024, phấn đấu hoàn vào năm 2026.

Về một số đề xuất cơ chế, chính sách đầu tư dự án, Chính phủ kiến nghị Quốc hội cho phép dự án áp dụng một số cơ chế, chính sách đặc thù, như cho phép người đứng đầu cơ quan có thẩm quyền xem xét, quyết định việc chỉ định thầu trong quá trình triển khai thực hiện dự án đối với các gói thầu tư vấn, các gói thầu phục vụ di dời hạ tầng kỹ thuật, các gói thầu thực hiện đền bù, giải phóng mặt bằng và tái định cư.

Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, Thường trực Ủy ban Kinh tế nhất trí sự cần thiết đầu tư dự án. Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị cần đánh giá kỹ về khả năng bố trí nguồn lực và hiệu quả trong phân bổ nguồn lực, năng lực quản lý, khả năng gây ra tình trạng khan hiếm và tăng giá nguyên vật liệu, để bảo đảm hiệu quả trong việc sử dụng vốn đầu tư.

Về phương thức đầu tư, có ý kiến đề nghị làm rõ hơn tính hấp dẫn của dự án đối với các nhà đầu tư khi các chỉ số về hiệu quả tài chính của dự án là không cao. Thường trực Uỷ ban Kinh tế nhận thấy dự án có quy mô, yêu cầu kỹ thuật phức tạp, thời gian thực hiện ngắn. Do đó, đề nghị bổ sung các giải pháp để bảo đảm tiến độ, chất lượng cho dự án.

Đối với kiến nghị các cơ chế chỉ định thầu, Uỷ ban Kinh tế nhận thấy một số nội dung đề xuất chỉ định thầu đối với dự án đã được quy định tại Luật Đấu thầu năm 2023. Do đó, đề nghị rà soát và chỉ đề xuất đối với những nội dung vượt quá quy định của Luật Đấu thầu năm 2023.