Tranh vẽ ngựa có sức hút lớn nhân dịp xuân Giáp Ngọ. Trong ảnh: Khách chọn mua tranh “Bách mã” tại Công ty Sơn mài Tây Thi
Trường tồn với thời gian
Chúng tôi dừng ở đầu làng SM Tương Bình Hiệp khi bắt gặp một nhóm khách hàng là Việt kiều Mỹ đang dừng hỏi mua bộ tranh SM “Mã đáo thành công”, bức tranh SM 8 con ngựa cùng chạy trị giá 5 triệu đồng tại Công ty Quân Ngọc. Ông Robert Nguyễn cho biết: “Tôi về quê ăn tết đúng năm con ngựa nên hai vợ chồng quyết định tìm mua vài bức tranh SM về ngựa để sang xứ người làm quà cho bạn bè, người thân. Tranh SM vừa đẹp lại vừa sinh động rất phù hợp khi làm quà tặng nhau các dịp lễ, tết”.
Được biết, tranh SM vẽ ngựa là một trong những món hàng được sản xuất nhiều nhất ở làng SM truyền thống Tương Bình Hiệp. Đề tài cũng rất phong phú, từ tranh “Độc mã”, “Song mã”, “Tứ mã”, “Bát mã”, “Bách mã”… Mỗi loại mang một ý nghĩa, sắc thái và thần thái riêng.
Tranh SM Tương Bình Hiệp ngoài việc sử dụng sơn làm nguyên liệu chủ yếu thì còn có các vỏ ốc, vỏ sò, vỏ cây hoặc đắp sơn nổi. Trong đó, phổ biến nhất là vỏ ốc trai. Con trai sau khi lấy ngọc, vỏ sẽ trở thành nguồn phụ liệu phong phú cho các bức tranh SM vẽ ngựa của làng SM Tương Bình Hiệp. Tùy theo độ tuổi, thổ nhưỡng, chủng loại mà màu sắc vỏ trai cũng khác nhau. Chính vì thế, sau khi được xử lý, qua bàn tay khéo léo và kỹ thuật được tích luyện nhiều thế hệ của người thợ SM, mỗi con ngựa sẽ có những màu sắc, thần thái khác nhau.
Phổ biến nhất ở thể tài tranh SM về ngựa của Tương Bình Hiệp chính là bức tranh 8 con ngựa cùng chạy, hay còn gọi là bức “Mã đáo thành công”. Bởi nội hàm ý nghĩa của bức tranh đã thể hiện được nhiều ước vọng, tình cảm của người tặng và người sử dụng tranh. Theo nhiều người làm nghề thì đây là bức tranh được mua hoặc đặt làm nhiều nhất.
Chị Trần Thị Ngọc Thi, chủ DNTN Tây Thi cho biết: “Từ ngày lớn lên ở làng SM Tương Bình Hiệp rồi làm nghề, tôi thấy bức tranh “Mã đáo thành công” là sống mãi với thời gian. Bức tranh đó làm đi làm lại hàng ngàn lần vẫn không thấy cũ. Khi đặt mẫu hàng, khách cũng thường đặt bức tranh đó nhiều gấp đôi, gấp ba các mẫu khác”.
Tín hiệu vui cho làng nghề
Đi vào làng nghề, lại thấy nhiều khách hàng là thương gia Đài Loan tìm đến Công ty SM Tây Thi hỏi mua rất nhiều tranh “Bát mã”, “Bách mã”. Ông Lý Quý Phát, chuyên gia Đài Loan làm việc tại Công ty Điện tử TaTung quyết định chọn bức “Bách mã” được làm vô cùng tinh xảo và sống động tại Công ty Tây Thi.
Theo ông Phát, đây là món quà không thể thích hợp hơn để động viên tinh thần anh em công ty năm Giáp Ngọ, cũng là thể hiện khí thế dũng mãnh trong năm mới, thắng lợi mới. Tranh SM vẽ ngựa Tương Bình Hiệp đa dạng về thể tài lẫn giá cả. Tùy theo chất liệu tạo tác, mức độ sắc sảo, kích thước… mà mỗi bức tranh có giá từ vài trăm ngàn đến vài chục triệu đồng. Tuy nhiên, phổ biến nhất vẫn ở mức giá từ 3 - 5 triệu đồng/bức có kích thước 0,5x1m.
Họa sĩ Nguyễn Văn Quý, Phó Chủ tịch Hiệp hội SM - điêu khắc Bình Dương cho biết: “Trong quan niệm của người Á Đông nói chung, con ngựa là con vật thân thuộc, được quan niệm là tài lộc. Bởi thế, tranh vẽ ngựa đang phi nước đại thể hiện khí thế, tinh thần “tốc chiến, tốc thắng” trong công việc, kinh doanh. Bởi thế, rất nhiều đơn hàng tìm đến làng SM Tương Bình Hiệp chỉ để đặt mua loại tranh theo thể tài này trong năm mới Giáp Ngọ”.
Cũng theo ông Quý nghiên cứu, hiện có hàng ngàn mẫu mã khác nhau về tranh vẽ ngựa của làng SM Tương Bình Hiệp. Độc đáo ở chỗ, không có bức nào giống bức nào, mỗi bức mang một sắc thái riêng. Chính vì thế, tranh vẽ ngựa của làng SM Tương Bình Hiệp có sức hút kỳ lạ đối với khách hàng trong và ngoài nước.
Năm 2013 là một năm không mấy vui vẻ ở làng SM Tương Bình Hiệp. Bởi lẽ, doanh thu xuất khẩu sụt giảm nghiêm trọng do thị trường bị thu hẹp, nhu cầu người dùng giảm sút. Trong khi đó, giá nguyên vật liệu, nhân công lại tăng cao và thị trường trong nước không mấy khả quan. Tuy nhiên, những ngày cận tết, tình hình có khởi sắc nhờ khách du lịch liên tục tìm đến hỏi mua những bức tranh SM độc đáo. Họ không chỉ tìm đến để mua những bức tranh vẽ ngựa mà còn mua nhiều sản phẩm SM khác như tranh Phúc Lộc Thọ, tranh chân dung Hồ Chủ tịch, chân dung Đại tướng Võ Nguyên Giáp, lọ hoa, tranh phong thủy…
Rõ ràng, cảnh nhộn nhịp người mua, kẻ bán dù chỉ là một hiện tượng vụt lóe trong những ngày giáp tết nhưng cũng là một tín hiệu vui của làng nghề SM Tương Bình Hiệp. Nó báo hiệu một năm mới có nhiều niềm vui mới đang chờ đợi người yêu nghề, gắn bó với nghề SM truyền thống của cha ông.
Bình luận (0)