Điểm nóng xung đột ngày 10-12: Iran vội cứu vãn tình hình ở Syria

Đợt tiến công chớp nhoáng của liên minh nổi dậy do Hayat Tahrir al-Sham đi đầu đã dẫn tới sự sụp đổ bất ngờ của chính phủ Tổng thống Bashar al-Assad hôm 8-12. 

Chỉ vài giờ sau đó, Iran tuyên bố mong đợi mối quan hệ với Damascus sẽ duy trì dựa trên “cách tiếp cận sáng suốt và có tầm nhìn xa” của 2 nước. Tehran kêu gọi thành lập một chính phủ bao trùm, đại diện cho mọi tầng lớp trong xã hội Syria.

Reuters nhận định Iran quan ngại về sự thay đổi quyền lực tại Damascus sẽ ảnh hưởng tới vị trí của Tehran tại Syria. Song theo 3 quan chức Iran, nước này vẫn bình tĩnh bởi đang tìm kiếm con đường ngoại giao nhằm thiết lập liên lạc với “những người trong nhóm cầm quyền mới có quan điểm thân Tehran”.

“Mối quan tâm chính của Iran là liệu người kế nhiệm ông Assad có đẩy Syria khỏi quỹ đạo của Tehran không. Đó là kịch bản Iran muốn tránh” - một quan chức khác cho hay.

Việc Syria xa cách Iran sẽ tước đi tuyến đường tiếp tế trên bộ duy nhất của Tehran với nhóm Hezbollah tại Lebanon, không cho Iran quyền tiếp cận chính đến Địa Trung Hải và khu vực sát với Israel.

Một nguồn tin khác cho biết đối mặt với thực tế mất đi một đồng minh quan trọng tại Damascus và việc ông Donald Trump quay lại Nhà Trắng, Iran sẵn sàng hợp tác với các nhà lãnh đạo mới của Syria. “Hợp tác là chìa khóa để ổn định mối quan hệ và tránh leo thang căng thẳng trong khu vực” - người này nhận định.

Theo nguồn tin này, Tehran đã thiết lập đường dây với 2 nhóm trong bộ máy lãnh đạo mới của Syria và mức độ tương tác sẽ được đánh giá trong những ngày tới sau cuộc họp tại Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao Iran.

Iran đã chi hàng tỉ USD hỗ trợ phe ông Assad trong cuộc nội chiến Syria nổ ra năm 2011, đồng thời triển khai lực lượng tới Syria nhằm duy trì quyền lực của tổng thống này. 

Diễn biến mới nhất tại Syria đã xóa bỏ một mắt xích quan trọng trong "Trục kháng cự", vốn đóng vai trò là tuyến đường trung chuyển quan trọng để Tehran cung cấp vũ khí và tài trợ cho các lực lượng do nước này hậu thuẫn, đặc biệt là Hezbollah.