Điểm nóng xung đột ngày 31-1: Ukraine cầu cứu Liên minh châu Âu

Các thành viên quốc hội Ukraine đã kêu gọi các nhà tài trợ ngoài Mỹ tài trợ cho các cơ quan truyền thông cùng các tổ chức phi chính phủ của Ukraine, sau khi Washington đình chỉ hầu hết các chương trình hỗ trợ nước ngoài.

Tuần trước, Tổng thống Mỹ Donald Trump ra lệnh xem xét lại các chương trình viện trợ trong 90 ngày, tạm dừng dòng tiền.

Nhiều chương trình bị ảnh hưởng do Cơ quan Phát triển quốc tế Mỹ (USAID) - cơ quan quyền lực mềm của Washington - điều hành. USAID phân phối hàng tỉ USD hỗ trợ mỗi năm cho các dự án thúc đẩy lợi ích của Mỹ trên toàn thế giới, với tiền đề là phát triển nhân đạo. Chỉ riêng trong năm 2023, cơ quan này đã chi hơn 60 tỉ USD.

Tại Ukraine, các cơ quan bị ảnh hưởng bởi quyết định của ông Trump gồm tổ chức tư vấn, tổ chức các sự kiện văn hóa và cung cấp các dịch vụ cơ bản. Các dự án nông nghiệp và tái thiết, cũng như sửa chữa cơ sở hạ tầng năng lượng cũng bị hoãn lại do quyết định này.

Tuyên bố của ủy ban Quốc hội về các vấn đề nhân đạo Ukraine ngày 29-1 cho biết những tổ chức nhận trợ cấp của Mỹ đã bị ảnh hưởng "tồi tệ hơn tưởng tượng". Các nhà lập pháp dự đoán rằng sẽ mất tới 6 tháng để nguồn tài trợ của Mỹ được nối lại hoàn toàn, đồng thời kêu gọi các nhà tài trợ châu Âu vào cuộc.

Ủy ban Quốc hội về các vấn đề nhân đạo Ukraine giải thích: "Vì những hạn chế về nguồn tài trợ công, các khoản tài trợ hầu như vẫn là cách duy nhất để các dự án văn hóa và truyền thông hoạt động".

Oksana Romanyuk, giám đốc điều hành của một tổ chức nghiên cứu truyền thông phi lợi nhuận có trụ sở tại thủ đô Kiev, cảnh báo 90% cơ quan báo chí ở Ukraine phụ thuộc rất nhiều vào nguồn tài trợ nước ngoài. Khi các hoạt động của USAID bị đóng băng, nhiều cơ quan trong số đó đang kêu gọi quyên góp khẩn cấp.

Các nghị sĩ Ukraine mô tả viện trợ nước ngoài là "một phần quan trọng trên con đường hướng tới sự phát triển dân chủ và bền vững". Họ nói rằng USAID đang tài trợ cho các dự án dành cho trẻ em, với hàng ngàn trẻ vị thành niên đang theo học tại các trường học phụ thuộc vào tiền tài trợ của Mỹ.

Theo nhiều phương tiện truyền thông, các quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Mỹ đã vận động Ngoại trưởng Marco Rubio miễn trừ các chương trình viện trợ mà họ ưu tiên. Lý do được đưa ra là các chương trình viện trợ đó rất cần thiết cho lợi ích của Mỹ.

Trong khi đó, ít nhất 60 quan chức cấp cao của USAID được cho là đã bị cho nghỉ việc có hưởng lương.