Nhà đầu tư chứng khoán dùng margin thế nào để không "cháy" tài khoản?

Giao dịch ký quỹ chỉ nên thực hiện khi xác định thị trường có dấu hiệu tăng trưởng

Trên thị trường chứng khoán, giao dịch ký quỹ hay còn gọi cho vay ký quỹ (margin) là hình thức nhà đầu tư vay tiền các công ty chứng khoán để mua được nhiều cổ phiếu, gia tăng mức sinh lời gấp nhiều lần so với việc chỉ sử dụng vốn tự có. Các cổ phiếu này thường thế chấp làm tài sản bảo đảm cho khoản vay tại các công ty chứng khoán.

Thế nhưng, giao dịch ký quỹ luôn đối mặt nhiều tình huống bất ngờ. Đặc biệt, margin call là một thuật ngữ thường được nhắc đến trong giao dịch ký quỹ. Trường hợp, tài khoản ký quỹ của nhà đầu tư có giá trị cổ phiếu bị giảm thấp hơn tỷ lệ ký quỹ, công ty chứng khoán sẽ yêu cầu nhà đầu tư bổ sung tiền hoặc bán chứng khoán để thu hồi vốn.

Forcesell là việc công ty chứng khoán bán bắt buộc đối với các tài khoản ký quỹ khi danh mục đầu tư thua lỗ không bảo đảm được tỷ lệ an toàn vốn, đồng thời nhà đầu tư cũng không bổ sung thêm tài sản.

Do bản chất là sử dụng đòn bẩy tài chính nên giao dịch ký quỹ có thể mang đến sinh lời lẫn rủi ro rất lớn. Thực tế, đã có rất nhiều người bị "cháy" tài khoản, mất sạch tiền vì sử dụng margin quá đà trong đợt sụt giảm của thị trường năm 2022. Thế nên nhà đầu tư chỉ nên giao dịch ký quỹ khi đã thực sự am hiểu và có kinh nghiệm trên thị trường chứng khoán.

Không phải cổ phiếu nào cũng được giao dịch ký quỹ. Vì lẽ, danh sách cổ phiếu được giao dịch ký quỹ sẽ do Sở Giao dịch chứng khoán công bố dựa trên các tiêu chí mà Ủy ban Chứng khoán Nhà nước quy định như: thời gian niêm yết, đăng ký giao dịch, quy mô nguồn vốn và kết quả kinh doanh của doanh nghiệp, tính thanh khoản và biến động giá, mức độ minh bạch thông tin...

Nhà đầu tư có thể giao dịch ký quỹ khi xác định thị trường có dấu hiệu tăng trưởng, không sử dụng khi giá cổ phiếu đi ngang hoặc có dấu hiệu đi xuống. Việc sử dụng margin trong các giao dịch ngắn hạn sẽ phát huy tác dụng tối đa. Đối với các khoản đầu tư dài hạn, nhà đầu tư sử dụng margin cần cân nhắc kỹ lưỡng vì thường phát sinh chi phí và rủi ro cao hơn.

Ngoài ra, nhà đầu tư có thể dùng margin khi mua các các cổ phiếu có tính thanh khoản tốt, cổ phiếu của doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh cao. Đồng thời, hạn chế sử dụng margin đối với những cổ phiếu đã tăng giá quá nhiều và có mức độ biến động cao vì sẽ rất khó xử lý nếu giá cổ phiếu đó đảo chiều.