Đưa sản phẩm xanh đến gần người tiêu dùng

Khảo sát của Hội Doanh nghiệp (DN) Hàng Việt Nam chất lượng cao vào cuối năm 2024 cho thấy rào cản lớn nhất của người tiêu dùng đối với sản phẩm xanh là giá bán cao hơn hàng hóa thông thường cùng loại khoảng 20%-40%. Chỉ có 3,5% người tiêu dùng được hỏi sẵn sàng chi trả tăng thêm từ 20% trở lên để mua sản phẩm xanh.

Người tiêu dùng chưa sẵn sàng

Cũng theo khảo sát trên, nếu giá sản phẩm xanh chỉ thấp hơn sản phẩm thông thường dưới 10% thì có đến 50% người tiêu dùng sẵn sàng chuyển đổi.

Ông Nguyễn Thanh Hiền, Giám đốc Công ty TNHH Công nghệ Sinh học Tomcare (thương hiệu tương ớt lên men Chilica), thừa nhận giá sản phẩm cao là một rào cản khi bán sản phẩm xanh. Ông Hiền cho rằng cần có sự nhìn nhận công bằng hơn để thấy rằng thực tế, giá sản phẩm xanh không hề cao bởi các sản phẩm công nghiệp có giá quá rẻ do sử dụng thành phần không tự nhiên.

"1 kg chất tạo ngọt tạo ra vị ngọt bằng 1 tấn đường mía tự nhiên nên giá thành sản phẩm từ tự nhiên cao hơn là điều dễ hiểu. Sản phẩm tương ớt sản xuất công nghiệp không cần nguyên liệu tốt mà dùng chất phụ gia, điều vị nên giá rẻ hơn nhiều" - ông Hiền so sánh.

Là lãnh đạo công ty đạt chứng nhận "DN Xanh năm 2024" do UBND TP HCM vinh danh, ông Hiền cho biết luôn nỗ lực giảm chi phí, như đầu tư nhà xưởng, tự động hóa, để có giá bán không quá cách biệt so với sản phẩm công nghiệp. "Việc chúng tôi giữ giá bán trong 5 năm qua trong khi chi phí thuê nhà xưởng, nhân công đều tăng cũng được xem là cách giảm giá. Mục tiêu là tăng sản lượng tiêu thụ, mở rộng thị trường, đưa tương ớt lên men tự nhiên thành sản phẩm quốc dân nên không định giá sản phẩm cao" - ông Hiền khẳng định.

Theo ông Trần Thanh Phong, Phó Giám đốc kinh doanh Công ty TNHH Nông sản Song Phát (sản xuất ống hút thân thiện môi trường), DN đang định hướng đưa sản phẩm đến phân khúc người tiêu dùng trung cấp, thay vì cao cấp như trước đây. "Trước dịch COVID-19, giá ống hút tre là 1.500-2.000 đồng/chiếc, có thể tái sử dụng, nhưng này chỉ còn 700-800 đồng. Còn ống hút cỏ trước đây có giá 1.000 đồng/chiếc dùng 1 lần, nay chỉ còn 1/3" - ông Phong dẫn chứng.

Tuy nhiên, ông chủ DN sản xuất ống hút "xanh" này cho rằng dư địa để giảm giá tiếp trong thời gian tới không còn nhiều khi nguyên liệu khan hiếm, cách thức sản xuất thủ công, không thể cạnh tranh về giá với ống hút nhựa dùng một lần. Dẫu vậy, ông Phong vẫn kỳ vọng những người yêu môi trường có thể chấp nhận mức giá của ống hút tự nhiên như hiện nay. "Chúng tôi đang bán combo 1 trái dừa và 1 ống hút tre giá 25.000 đồng, tiêu thụ tốt hơn so với việc bán riêng" - ông Phong cho hay.

Nỗ lực hạ giá

Ông Đặng Dương Minh Hoàng, Giám đốc Nông trại Thiên Nông, nêu thực tế nhiều đơn vị sản xuất sản phẩm xanh định giá cao để khẳng định đẳng cấp, chỉ cần phục vụ số ít người tiêu dùng. Song, quan điểm của ông là sản xuất xanh phải đi kèm số hóa để giảm chi phí, từ đó có giá cả cạnh tranh.

"Tâm lý số đông người tiêu dùng vẫn chuộng sản phẩm "ngon - bổ - rẻ", còn nhà quản lý muốn phát triển kinh tế xanh, hướng tới không phát thải. Để cân bằng được lợi ích, cần có sự đồng hành của các bên" - ông Hoàng nhìn nhận.

Nông trại Thiên Nông hiện sở hữu diện tích 50 ha trồng cao su, tiêu, điều, bơ, sầu riêng... Ông Đặng Dương Minh Hoàng cho biết trang trại có thể sản xuất hữu cơ ở vùng lõi, còn vùng xung quanh bị ảnh hưởng từ các trang trại khác nên chỉ sản xuất hàng chợ, tiêu chuẩn đại trà.

Theo ông Hoàng, nếu có sự chung sức, nhiều người cùng làm sản phẩm hữu cơ thì quy mô sản xuất sẽ lớn, giá thành sẽ giảm. "Khi cơ giới hóa, số hóa, một trang trại quy mô 50 ha chỉ cần 1 người vận hành, ngoài ra còn tiết kiệm được nước, phân bón và điện do sử dụng năng lượng mặt trời" - ông đề xuất giải pháp.

Theo ông Sử Ngọc Danh, Giám đốc Signify Việt Nam, trong giai đoạn phát triển sản phẩm xanh, DN sẽ gặp nhiều khó khăn vì nguyên phụ liệu và chuỗi cung ứng chưa được đầy đủ, dẫn đến giá thành cao. Tuy nhiên, những trở ngại này dần được tháo gỡ nhờ sự phát triển của các giải pháp cung ứng xanh đa dạng.

"Tại Signify Việt Nam, sản phẩm xanh có giá bằng sản phẩm truyền thống nhờ áp dụng khoa học - công nghệ. Các DN vừa và nhỏ cần có kế hoạch và lộ trình đưa sản phẩm xanh thành sản phẩm chủ đạo, thay vì chỉ xem đây là dòng sản phẩm cao cấp" - ông Danh khuyến nghị.