Fanpage giả giăng bẫy việc làm

Mới đây, một Fanpage có tên gần giống Fanpage chính thức của Hệ thống Trường chuẩn quốc tế Nam Việt (TP HCM) đã liên tục đăng tin tuyển dụng các vị trí quản lý, giáo viên, nhân viên…

Doanh nghiệp "đau đầu"

Trước sự việc trên, đại diện nhà trường lập tức phát đi cảnh báo. "Là tập đoàn giáo dục, nhu cầu tuyển dụng nhân sự luôn có, nhưng các thông báo chính thức chỉ được đăng tải trên Fanpage và website của hệ thống" - TS Nguyễn Đức Quốc, Chủ tịch Tập đoàn Giáo dục Quốc tế Nam Việt, nhấn mạnh.

Theo TS Quốc, việc mạo danh không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của trường mà còn khiến nhiều ứng viên nhẹ dạ bị lừa đảo. Chúng tôi khuyến cáo người lao động (NLĐ) cần thận trọng, kiểm chứng kỹ nguồn tin trước khi nộp hồ sơ hoặc liên hệ ứng tuyển" - TS Quốc tiếp tục khuyến cáo.

Công ty Cổ phần Tập đoàn Gelex (TP HCM) cũng vừa phát đi cảnh báo về tình trạng xuất hiện nhiều cá nhân, tổ chức mạo danh doanh nghiệp (DN) này để đăng tin tuyển dụng nhằm lừa đảo trực tuyến. Tập đoàn này khẳng định toàn bộ thông tin tuyển dụng chính thức chỉ được đăng tải trên website tập đoàn (gelex.vn và gelexgroup.talent.vn). Gelex tuyệt đối không yêu cầu ứng viên chuyển tiền hay cung cấp tài khoản ngân hàng, OTP, mật khẩu trong quá trình ứng tuyển.

Tại Tập đoàn FPT, lãnh đạo nhân sự tập đoàn cho biết cả tập đoàn và các công ty thành viên liên tục bị các đối tượng mạo danh để lừa đảo tuyển dụng. Thủ đoạn ngày càng tinh vi, từ hẹn phỏng vấn ngay tại chân tòa nhà FPT Tower sau giờ hành chính, nhắn tin mời ứng tuyển qua các website việc làm, gửi đường dẫn yêu cầu ứng viên đăng nhập và nạp tiền làm "nhiệm vụ", đến việc sử dụng hình ảnh lãnh đạo tập đoàn nhằm tạo lòng tin.

"Chúng tôi chỉ đăng tải tin tuyển dụng trên các nền tảng số của Tập đoàn FPT và không thu bất kỳ khoản chi phí nào khi ứng viên đăng ký tuyển dụng. Ứng viên có nhu cầu làm việc tại FPT cần theo dõi thông tin tuyển dụng chính thức trên Fanpage và website của tập đoàn, đừng ứng tuyển bất cứ kênh nào khác kẻo bị lừa" - lãnh đạo bộ phận nhân sự tập đoàn nhấn mạnh.

Các tập đoàn lớn với những thương hiệu tuyển dụng uy tín như Hòa Phát, CMC, Cen Group, THACO, Sun Group, Masan… cũng là "nạn nhân" của vấn nạn mạo danh tuyển dụng. Thủ đoạn phổ biến là gọi điện cho người tìm việc, hứa hẹn cơ hội làm việc tại DN lớn, hoặc lập website giả mạo sử dụng logo, hình ảnh chính thức để tạo niềm tin.

Một số trường hợp còn dùng công nghệ Deepfake để giả mạo giọng nói, hình ảnh lãnh đạo tập đoàn, tổ chức "phỏng vấn" rồi yêu cầu ứng viên cung cấp thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng hoặc chuyển tiền. Hậu quả là ứng viên mất tiền, mất niềm tin và bỏ lỡ cơ hội việc làm thật, trong khi DN bị ảnh hưởng uy tín.

Hậu quả khôn lường

Theo khảo sát mới đây của Google, lừa đảo tuyển dụng nằm trong nhóm 5 hình thức lừa đảo phổ biến nhất trên không gian mạng tại Việt Nam. Đối tượng mà kẻ gian nhắm tới là những người tìm việc từ xa, mong muốn thu nhập cao.

Các nhóm lừa đảo thường đăng tin tuyển dụng giả trên website uy tín hoặc mạng xã hội (MXH), tổ chức phỏng vấn video bài bản, thậm chí giả mạo danh nghĩa công ty quốc tế trong lĩnh vực tiền điện tử, tiếp thị số. Sau đó, chúng yêu cầu ứng viên nộp phí, cung cấp dữ liệu cá nhân, hoặc lôi kéo tham gia vào các giao dịch tài chính bất hợp pháp, tiềm ẩn rủi ro pháp lý cho nạn nhân.

Google khuyến cáo NLĐ cần cảnh giác với những công việc "quá tốt để là sự thật", nhất là lời mời liên quan đến việc chuyển tiền. "Các nhà tuyển dụng hợp pháp không bao giờ yêu cầu ứng viên thanh toán chi phí hay sử dụng tài khoản cá nhân cho mục đích công việc" - báo cáo của Google nhấn mạnh.

Các chuyên gia chỉ ra rằng tình trạng mạo danh tuyển dụng gia tăng do một số nguyên nhân. Trước hết, MXH là môi trường mở, bất kỳ ai cũng có thể tạo tài khoản, đăng tải thông tin mà chưa bị kiểm chứng. Thứ hai, NLĐ nhất là lao động phổ thông, sinh viên thường thiếu kỹ năng nhận diện tin giả, dễ tin vào những lời mời hấp dẫn.

Chuyên gia về công nghệ, TS Huỳnh Văn Hòa Hiệp nhận định hậu quả mà những kẻ lừa đảo việc làm trên không gian mạng tạo ra là rất lớn. "Nếu không có biện pháp quản lý chặt chẽ, hệ lụy sẽ ngày càng nghiêm trọng như NLĐ mất niềm tin, DN mất uy tín, xã hội thêm bất ổn" - TS Hiệp nói.

Ngoài thiệt hại vật chất, theo TS Hiệp, một hệ quả khác là việc lộ lọt thông tin cá nhân. Không ít ứng viên cung cấp số CMND/CCCD, sổ hộ khẩu, thông tin tài khoản ngân hàng cho các đường dây lừa đảo. Đây là "mỏ dữ liệu" để kẻ gian tiếp tục thực hiện hành vi chiếm đoạt hoặc bán cho bên thứ ba, gây nguy hiểm lâu dài.

Trước thực trạng này, các chuyên gia cho rằng cần có giải pháp đồng bộ từ cơ quan quản lý, DN và chính NLĐ. Nhà nước cần tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các tài khoản, Fanpage mạo danh DN tuyển dụng. Các quy định về quảng cáo, đăng tin việc làm trên MXH cần được bổ sung, buộc nền tảng phối hợp gỡ bỏ nhanh chóng khi có phản ánh. Đồng thời, cơ quan công an cần đẩy mạnh điều tra, triệt phá các đường dây lừa đảo có tổ chức.

Bà Hoàng Thị Minh Ngọc, Giám đốc chuyên trang tuyển dụng trực tuyến Việc Làm Tốt, cho rằng việc công khai và minh bạch kênh tuyển dụng chính thức là rất quan trọng. "Các DN cần xây dựng quy trình tuyển dụng rõ ràng, công bố công khai trên các kênh uy tín, được xác thực. Đồng thời, DN nên phối hợp chặt chẽ với các nền tảng tuyển dụng để xử lý kịp thời các trường hợp giả mạo, bảo vệ cả thương hiệu lẫn quyền lợi NLĐ" - bà Ngọc nói.